ผู้คนส่วนใหญ่อาจไม่รู้ว่า ในสมัยดึกดำบรรพ์ประมาณ450ล้านปีก่อน มนุษย์กับฉลามมีบรรพบุรุษเดียวกันโดยต่างเป็นสัตว์มีกระดูกสันหลัง เมื่อกาลเวลาผ่านไป มนุษย์ค่อย ๆ วิวัฒนาการเป็นสายพันธุ์ที่มีกระดูกแข็งจำนวน 206 ชิ้น แต่สำหรับฉลามนั้น มีเพียงฟัน ครีบและผิวหนังชั้นนอกที่พัฒนามาเป็นกระดูกแข็ง ส่วนกระดูกสันหลังทั้งหมดเป็นกระดูกอ่อน ซึ่งแตกต่างกับโครงสร้างร่างกายของปลาทั่วไป ฉลามจึงจัดอยู่ในปลาประเภทกระดูกอ่อน

ปัจจุบัน ปลากระดูกอ่อนในโลกมีจำนวนทั้งหมดประมาณ 1,200 ชนิด คิดเป็นสัดส่วนที่ยังน้อยมากเมื่อเปรียบเทียบกับพันธุ์ปลาทั้งหมด คำถามสำคัญคือ ทำไมฉลามจึงมีกระดูกสันหลังอ่อน ในเมื่อมนุษย์กับปลาประเภทอื่นต่างมีวิวัฒนาการเป็นสัตว์กระดูกสันหลังแข็งทั้งสิ้น

เพื่อทำความเข้าใจเกี่ยวกับปัญหานี้ ทีมนักวิทยาศาสตร์นานาชาติจากประเทศสิงคโปร์ สหรัฐอเมริกา เยอรมนี แคนนาดา ญี่ปุ่น และสเปน ทั้งหมด 33 คนร่วมกัน ศึกษาวิจัยฉลามช้าง( elephant shark )ที่อาศัยอยู่ในทะเลบริเวณออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ โดยศึกษาเกี่ยวกับยีนของฉลามเปรียบเทียบกับยีนในมนุษย์ พบว่า ฉลามช้างขาดยีนสำคัญคู่หนึ่งทำให้กระดูกอ่อนไม่สามารถผสมผสานกับแคลเซียมให้กลายเป็นกระดูกแข็งได้

การค้นพบดังกล่าวนี้มีความสำคัญมาก เพราะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์วิจัยโรคกระดูกและระบบภูมิคุ้มกันของมนุษย์ได้ นายบาแรปป้า เว็นคาเตช (Byrappa Venkatesh) หัวหน้าทีมวิจัยกล่าวว่า เมื่อพบว่าฉลามช้างขาดยีนคู่ที่จะทำให้กระดูกอ่อนพัฒนาเป็นกระดูกแข็ง จึงเป็นไปได้ที่จะศึกษาร่างกายมนุษย์ผู้ที่มีโรคกระดูกพรุนว่า เป็นเพราะเกิดปัญหาจากยีนคู่นี้หรือไม่

ขณะเดียวกัน ทีมนักวิจัยยังพบว่า ภายในร่างกายของฉลามช้างนั้นยังขาดเซลล์ระบบภูมิคุ้มกันชนิดหนึ่ง ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการต่อต้านเชื้อไวรัสและแบคทีเรีย รวมทั้งป้องกันโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์และโรคระบบภูมิคุ้มกันต่าง ๆ สิ่งที่น่าสนใจคือ ถึงแม้ว่าฉลามช้างไม่มีเซลล์ระบบภูมิคุ้มกันชนิดนี้ แต่ร่างกายฉลามช้างก็ยังแข็งแรง ไม่ค่อยมีโรคมะเร็งหรือโรคติดเชื้อต่าง ๆ อีกทั้งมีอายุเฉลี่ยจะยาวนานกว่า 50 ปี ดังนั้น นักวิทยาศาสตร์จึงตั้งสมมุติฐานว่า ร่างกายฉลามช้างน่าจะมีสารชนิดหนึ่งที่สามารถป้องกันโรคกระดูกพรุนและโรคมะเร็งได้ ซึ่งการค้นพบนี้อาจจะสามารถเปลี่ยนความรู้และความเชื่อเดิมที่มีต่อระบบภูมิคุ้มกันของมนุษย์

Nune/Zi