ตั้งแต่เดือนกันยายนจนถึงปัจจุบัน รัฐบาลญี่ปุ่นได้จัดกิจกรรมทางการทูตอย่างใกล้ชิดกับประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น นายโรดริโก ดูเตร์เต ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ นางอองซาน ซูจี ที่ปรึกษาแห่งรัฐพม่าและดาโต๊ะ ซรี นาจิบ ตุน ราซัก นายกรัฐมนตรีมาเลเซียไปเยือนญี่ปุ่นเหล่านี้เป็นที่สนใจของทั่วโลก

นักวิเคราะห์ชี้ว่า กิจกรรมทางการทูตของญี่ปุ่นดังกล่าวถือการช่วยเหลือทางเศรษฐกิจและสิ่งที่เรียกว่าค่านิยมร่วมมาดึงประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มียุทธศาสตร์จะจำกัดจีน และลดอิทธิพลของจีน

นอกจากนี้ ปัญหาทะเลหนานไห่เป็นอีกประเด็นสำคัญของการทูตกับประเทศเอกเชียตะวันออก ในช่วงการเยือนญี่ปุ่นของนายโรดริโก ดูเตร์เต ญี่ปุ่นให้คำมั่นจะช่วยเหลือฟิลิปปินส์ยกระดับความสามารถด้านการรักษาความปลอดภัยทางทะเลให้สูงขึ้น และได้ลงนามเอกสารเกี่ยวกับการส่งมอบเรือลาดตระเวน 2 ลำและเครื่องบินซ้อม TC-90S ของญี่ปุ่นให้แก่ฟิลิปปินส์ ในช่วงระหว่างการเยือนญี่ปุ่นของดาโต๊ะ ซรี นาจิบ ตุน ราซัก นายกรัฐมนตรีมาเลเซีย นายชินโซ อาเบะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นเสนอมอบเรือลาดตระเวน 2 ลำแก่มาเลเซีย ซึ่งเป็นมาตรการส่งเสริมความช่วยเหลือประเทศชายฝั่งทะเลหนานไห่ นอกจากนี้ กระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่นยังประกาศว่า ทั้งสองฝ่ายได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับปัญหาทะเลหนานไห่ โดยได้ยืนยันความสำคัญของการบริการตามกฎหมายทะเลและความร่วมมือระหว่างประเทศ

นักวิเคราะห์เห็นว่า พิจารณาจากยุทธศาสตร์ ญี่ปุ่นใช้ความพยายามเพื่อดึงประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เมื่อเดือนสิงหาคมนี้ นายชินโซ อาเบะได้ใช้ยุทธศาสตร์เปิดเสรีมหาสมุทรอินเดียและมหาสมุทรแปซิฟิกเป็นแผนทางการทูต และเน้นว่าเพื่อรักษาความมั่นคงของมหาสมุทรอินเดียและมหาสมุทรแปซิฟิกด้วย หมายจะใช้ปัญหาทะเลจำกัดจีน ส่วนฟิลิปปินส์ พม่าและมาเลเซียเป็นหมากตัวสำคัญด้วย

ภายใต้การยุยงจากสหรัฐฯและญี่ปุ่น อดีตรัฐบาลฟิลิปปินส์ได้ก่อปัญหาทะเลหนานไห่กับจีนเมื่อปลายปีมานี้ แต่หลังจากนายโรดริโก ดูเตร์เต ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีฟิลิปปินส์เมื่อปลายเดือนมิถุนายนนี้ ก็ได้ปรับนโยบายที่มีต่อจีนและสหรัฐฯ ทำให้ปัญหาทะเลหนานไห่ลดความตึงเครียดอย่างรวดเร็ว

ญี่ปุ่นถือพม่าเป็นประตูสำคัญของจีนสู่มหาสมุทอินเดียกับตะวันออกกลาง ดังนั้น นายชินโซ อาเบะหมายจะดึงพม่าเพื่อลดทอนอิทธิพลของจีนมาโดยตลอด

In/kt