ความต้องการด้านการบริโภคในธุรกิจใหม่ กำลังเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว พร้อมๆ ไปกับการพัฒนาแบบก้าวกระโดดของวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีด้านสารสนเทศ รายการบริโภคที่เกี่ยวข้องกับอินเตอร์เน็ตเติบโตอย่างรวดเร็ว ธุรกิจการบริการผ่านแฟลตฟอร์มทางอินเตอร์เน็ตเข้ามาอยู่ในทุกด้านของชีวิตประจำวัน เช่น อาหารการกิน การเดินทาง การซื้อของ บันเทิง เป็นต้น ทุกวันนี้ การเล่นเกมส์ การดูวีดีโอ และการทำการถ่ายทอดสดผ่านโทรศัพท์มือถือสมาร์ทโฟน การอ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ การฟังเพลงออนไลน์ การดูหนังแอนิเมชันออนไลน์ ฯลฯ กลายเป็นรายการบริโภคยอดนิยมของกลุ่มวัยรุ่นคนจีน

ความก้าวหน้าอันใหญ่หลวงด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ กำลังก่อเกิดการปฏิวัติทางวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีใหม่ กระตุ้นให้รูปแบบการบริโภคเพิ่มมากขึ้น ขอบเขตการบริโภคก็ขยายวงกว้างขึ้น การบริโภคด้านการบริการที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคสินค้า กับการบริโภคด้านบริการ กลายเป็นลักษณะเด่นของการยกระดับการบริโภค การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีด้านอินเตอร์เน็ตเคลื่อนที่ Big Data การประมวลผลแบบ cloud computing กับ internet of things ทำให้วิสาหกิจที่นำเสนอสินค้าหรือบริการกับผู้บริโภคเชื่อมโยงกันอย่างแนบแน่นนั้น ทั้งหมดนี้แสดงให้เห็นว่า การบริโภคของคนจีนกำลังยกระดับขึ้น

อีกปัจจัยหนึ่งที่ขับเคลื่อนการบริโภคให้ยกระดับในครั้งนี้คือ โครงสร้างประชากรจีนซึ่งเปลี่ยนแปลงไปอย่างต่อเนื่อง ขณะที่จีนกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ดังนั้น การบริโภคต่อการบริการเพื่อการบำรุงสุขภาพ เป็นที่นิยมจากประชาชนจีนมากขึ้น พร้อมกันนั้น ธุรกิจการประกันภัยกับธุรกิจการรักษาพยาบาลในประเทศเติบโตอย่างรวดเร็ว แต่เมื่อเปรียบเทียบกับประชาชนประเทศพัฒนาแล้ว การบริโภคต่อการบริการทางแพทย์ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร กับการบริหารร่างกายเพื่อได้สุขภาพแข็งแรงของผู้บริโภคจีน ยังมีโอกาสที่จะขยายตัวอีกมาก

รายจ่ายด้านที่อยู่อาศัย การศึกษา การรักษาพยาบาล และการดูแลรักษาผู้สูงอายุที่เพิ่มสูงขึ้นสะท้อนให้เห็นถึงความกังวลต่อการบริโภคของคนจีน ในอนาคต รัฐบาลยังคงต้องพยายามให้ประชาชนมีรายได้เพิ่มมากขึ้น สำหรับหนุ่มๆ สาวๆ ที่เพิ่งสำเร็จการศึกษา การซื้อบ้านยังคงเป็นรายจ่ายมากเป็นอันดับหนึ่ง ตั้งแต่ต้นปี 2018 เป็นต้นมา ค่าเช่าบ้านในกรุงปักกิ่ง เมืองเซินเจิ้น ซีอาน ชิงเต่า ซูโจว ฯลฯ เพิ่มสูงขึ้นค่อนข้างรวดเร็ว ซึ่งได้สร้างแรงกดดันค่อนข้างมากสำหรับคนรุ่นหนุ่มสาว คนกลุ่มนี้จึงต้องขยันทำงานเพื่อมีรายได้เพิ่มขึ้นตามราคาบ้าน

สำหรับครอบครัวจีนที่สมบูรณ์แล้ว แรงกดดันจากค่าใช้จ่ายด้านการศึกษา การรักษาพยาบาล และการดูแลรักษาผู้สูงอายุก็หนักหน่วงพอสมควร เช่นตัวอย่างหนึ่ง หวัง ปิน กับภรรยาล้วนเป็นคนจีนรุ่นที่เกิดหลังทศวรรษ 1980 พวกเขาดำรงชีวิตที่นครเซี่ยงไฮ้ มีบ้านอยู่ มีรถใช้ ลูกก็อยู่ในวัยเรียนหนังสือ หวัง ปินบอกว่า ขอแต่ให้เงินเดือนไม่ลดลง ราคาข้าวของเครื่องใช้ไม่ได้ปรับสูงขึ้นเร็วเกินไป เขากับภรรยาก็ยังสู้ได้ แต่เมื่อพูดถึงค่าใช้จ่ายด้านการศึกษาของลูก หวัง ปินก็ยอมรับว่าเป็นภาระที่หนักอึ้ง การเรียนเพิ่มคอร์สอบรมในโรงเรียนกวดวิชา ไม่ว่าจะเป็นวิชาอังกฤษ ดนตรี พลศึกษา หรือการพัฒนาความสามารถทางสติปัญญา แต่ละรายการมีค่าใช้จ่ายไม่ต่ำกว่า 10,000 หยวน สิ่งที่เขากังวลคือ ตนเองก็ไม่มั่นใจว่า เรียนเพิ่มดังกล่าวมีประโยชน์มากน้อยเพียงไรต่อลูก แต่สิ่งที่เขาแน่ใจคือ ลูกคนอื่นเรียนกันหมด ตนเองก็ต้องส่งลูกไปเรียนด้วย ไม่งั้นลูกเราก็จะเสียเปรียบกับเพื่อนๆ

มาดูส่วนประกอบค่าใช้จ่ายของผู้บริโภคจีน ข้อมูลจากสำนักงานสถิติของกรุงปักกิ่งแสดงว่า ในครึ่งปีแรกของปี 2018 รายจ่ายโดยเฉลี่ยของพลเมืองปักกิ่งคิดเป็น 19,670 หยวน ขยายตัว 7% เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปีที่แล้ว ในจำนวนเงินเหล่านี้ รวมถึงค่าใช้จ่ายด้านที่อยู่อาศัย 7,140 หยวน เติบโต 22.1% เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปีที่แล้ว ค่าใช้จ่ายด้านการรักษาพยาบาล 1,685 หยวน เพิ่มขึ้น 18.2% เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปีที่แล้ว อัตราการเติบโตของค่าใช้จ่ายด้านที่อยู่อาศัยและด้านการรักษาพยาบาล สูงเป็น 2 อันดับแรก ในทุกรายจ่าย ส่วนในกรณีเมืองเซินเจิ้น อันเป็นเมืองเจริญระดับเอกของจีนอีกเมืองหนึ่ง รายการบริโภคของชาวเมืองนี้มีอัตราการเติบโตสูง 3 อันดับแรกคือ ค่าใช้จ่ายด้านการศึกษา ด้านวัฒนธรรมและการบันเทิง และด้านการรักษาพยาบาล

ผู้เชี่ยวชาญชี้ให้เห็นว่า การบริโภคในด้านการศึกษา การรักษาพยาบาล การท่องเที่ยว และการบำรุงสุขภาพ อันเกิดจากการใฝ่หาคุณภาพชีวิต แสดงบทบาทสำคัญต่อการส่งเสริมการบริโภคของคนจีนให้ยกระดับขึ้นในปัจจุบัน ทุกวันนี้ คนให้ความสำคัญมากต่อการบำรุงสุขภาพกับคุณภาพชีวิต ยิ่งยอมลงทุนต่อการบริโภคการบริการที่ตอบสนองความต้องการเฉพาะตัว ต่อไปในอนาคต ธุรกิจการบริการจะกลายเป็นแรงขับเคลื่อนให้การบริโภคของคนจีนให้ขยายตัวอย่างต่อเนื่อง 

ความเห็นที่การบริโภคลดระดับลงนั้น แสดงให้เห็นถึงแรงกดดันของผู้บริโภคว่า ค่าครองชีพจะเพิ่มสูงขึ้นในอนาคต จึงต้องการให้รัฐบาลเพิ่มขีดการปฏิรูป สร้างหลักประกันด้านการบริการสาธารณะเพื่อตอบสนองความต้องการต่อการบริการสาธารณะของประชาชน พร้อมกันนั้น รัฐบาลควรพยายามใช้มาตรการเพิ่มรายได้ของประชาชนอย่างแท้จริง โดยปรับเพดานของเงินเดือนเพื่อลดการเสียภาษีรายได้ส่วนบุคคล ลดต้นทุนการได้รับการศึกษาของเด็ก ลดค่ารักษาพยาบาลโรคร้ายแรงของคนทั่วไป ในเมื่อมีรายได้เพิ่มมากขึ้นอย่างแท้จริง ชาวบ้านจึงกล้าใช้จ่ายมากขึ้น ความกังวลต่อการบริโภคจะลดระดับลงก็จะหมดสิ้นไปตามธรรมชาติ