งานเวิลด์เอ็กซ์โปเป็นงานแสดงที่รวบรวมผลงานทางวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่สำคัญของมวลมนุษยชาติ ในอดีตที่ผ่านมา เครื่องจักรไอน้ำ เีรือไอน้ำหรือเรือกลไฟความเร็วสูง รถปั้นจั่นหรือรถเครน เครื่องเล่นจานเสียง เครื่องคอมพิวเตอร์ ผลงานการประดิษฐ์คิดค้นและนวัตกรรมอื่นๆ ล้วนปรากฏตัวต่อชาวโลกเป็นครั้งแรกในงานเวิลด์เอ็กซ์โปทั้งนั้น นอกจากเทคโนโลยีใหม่หรือนิวไฮเทคแล้ว งานเวิลด์เอ็กซ์โปยังได้ผลักดันการแลกเปลี่ยนและการผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมที่มีความหลากหลายของโลก สืบทอดมรดกล้ำค่าทางด้่านจิตใจให้แก่ชนรุ่นหลังไว้มากมาย

ตั้งแต่เปิดงานเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้ 2010 เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม เป็นต้นมา ช่วงเช้าของทุกวัน ที่สวนเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้่ ผู้คนมักจะพบเห็นสุภาพสตรีร่างเล็กท่านหนึ่งที่เดินคล่อง ท่านผู้นี้คือนางยามาดา โทมีโย ชาวญี่่ปุ่นวัย 61 ซึ่งได้ชื่อว่าเป็น "แฟนพันธุ์แท้เวิลด์เอ็กซ์โป" ระหว่างงานเวิลด์เอ็กซ์โปอาชิ ญี่ปุ่น เมื่อปี ค.ศ. 2005 นางยามาดา โทมีโยได้สร้างสถิติเข้าชมงานทุกวันและืทำยอดการเข้าชมงานถึง 243 ครั้ง ก่อนเปิดงานเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้่ในครั้งนี้ นางยามาดา โทมีโยได้ซื้อบัตรผ่านประตูเข้าชมงานล่วงหน้าถึง 184 ใบ โดยตั้งเป้าหมายไว้ว่า จะเข้าชมงานให้ครบทุกวัน ขณะกล่าวถึงสาเหตุที่ทำให้หลงใหลงานเวิลด์เอ็กซ์โปนั้น นางยามาดา โทมีโยกล่าวกับผู้สื่อข่าวซีอาร์ไอว่า งานเวิลด์เอ็กซ์โปได้นำความใฝ่ฝันมาให้แก่ทั้งเธอและชาวญี่ปุ่นทั้งประเทศ

"ปีที่ฉันเกิด ญี่่ปุ่นอยู่ในยุคที่ไม่มีอะไรเลย อีกทั้งไม่รู้่ว่าญี่ปุ่นในอนาคตจะเป็นอย่างไร ภายใต้สภาพเช่นนี้ การจัดงานเวิลด์เอ็กซ์โปได้นำความฝันมาให้แก่ญี่ปุ่น หลังได้เข้าชมงานแล้ว ชาวญีุุ่ืปุ่นในสมัยนั้นต่างก็ฟันฝ่าต่อสู้ด้วยความมานะอุตสาหะ ทำงานด้วยความพยายามอย่างเต็มที่เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจของญี่ปุ่น "

ในความเป็นจริง งานเวิลด์เอ็กซ์โปโอซาก้าได้นำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงชนิดพลิกฟ้าพลิกแผ่นดินแก่ญี่ปุ่น นายโนริโยชิ อีฮารา ผู้อำนวยการหอญี่่ปุ่นในงานเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้เห็นว่่า งานเวิลด์เ็อ็กซ์โปโอซาก้าส่งผลต่อญี่ปุ่นในด้านต่่างๆ อาทิ เสื้อผ้าและเครื่องนุ่งห่ม อาหารการกิน ที่อยู่อาศัยและการเดินทาง เขากล่าวว่า

"งานเวิลด์เอ็กซ์โปแต่ละครั้งย่อมจะมีสิ่งใหม่ๆ ที่สอดคล้องกับยุคสมัยเช่น ระหว่างงานเวิลด์เอ็กซ์โปโอซาก้าได้ปรากฏอาหารจานเดียวหรือฟาสต์ฟู้ด และถนนคนเดิน แน่นอน สิ่งเหล่านี้ปัจจุบันมีให้เห็นกันโดยทั่วไปแล้ว แต่ในยุคนั้นยังไม่มี นอกจากนี้ งานครั้งนั้นยังมีผลมากต่อการอยู่อาศัยของคน หลังงานเวิลด์เอ็กซ์โปโอซาก้า การสร้างที่อยู่อาศัยเริ่มเน้นความเรียบง่ายมากขึ้น ผู้คนพบว่า บ้านที่เรียบง่ายกลับช่วยให้ชีวิตสะดวกสบายยิ่งขึ้น"

นางยามาดา โทมีโยเคยเข้าชมงานเวิลด์เอ็กซ์โปหลายครั้ง เธอเห็นว่า

งานเวิลด์เอ็กซ์โปนอกจากจะสามารถเปลี่ยนแปลงชีวิตประจำวันแ้ล้ว ยังสามารถเพิ่มความรู้มากมาย

"งานเวิลด์เอ็กซ์โปได้เสนอโอกาสแห่งการเรียนรู้ด้วยตัวเอง ผู้คน สามารถเพิ่มความรู้มากมายซึ่งไม่สามารถเรียนรู้ได้จากตำราหนังสือเรียน สมัยเรียนหนังสือนั้น จำต้องเข้าเรียน แต่การชมงานเวิลด์เอ็กซ์โปนั้นเกิดจากความสมัครใจ ความชอบ"

เกี่ยวกับมุมมองของนางยามาดา โทมีโย นายอู๋ จื้อเฉียง หัวหน้าผู้่ออกแบบสวนเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้เห็นด้วยเป็นอย่างยิ่ง นายอู๋ จื้อเฉียงเริ่มสนใจงานเวิลด์เอ็กซ์โปตั้งแต่ปี ค.ศ. 1984 ได้ศึกษางานเวิลด์เอ็กซ์โปแต่ละครั้งอย่างละเอียด เขาเห็นว่า การเคยเข้าชมงานเวิลด์เอ็กซ์โปหรือไม่นั้นมีผลต่อเด็กอย่่างมาก เขากล่าวกับผู้สื่อข่าวซีอาร์ไอว่า

"เด็กที่เคยชมงานเวิลด์เอ็กซ์โปมาแล้วนั้นต่างจะเกิดแรงบันดาลใจ นั่นก็คือ จะมีความคิดสร้างสรรค์อย่่างต่อเนื่อง ไม่ใช่เรียนหนังสืออย่างเดียว หากเป็นการเรียนรู้ด้วยการประดิษฐ์คิดค้น เด็กๆ มักจะทนไม่ไหวกับการเรียนที่ไร้เป้่าหมาย วันใดวันหนึ่งมักจะเบื่อ แต่ถ้ามีความต้องการด้านการประดิษฐ์คิดค้น เด็กๆ มักจะยิ่งเรียนยิ่งชอบ"

นายสวี๋ อุย โฆษกสำนักประสานงานเวิลด์เอ็กซ์โปแห่งนคร

เซี่ยงไฮ้กล่าวว่า จากงานเวิลด์เอ็กซ์โปซึ่งเป็นเสมือนหน้าต่าง ประชาชนจีนจะรับรู้โลกภายนอกมากยิ่งขึ้น และมีวิสัยทัศน์กว้่างไกลยิ่งขึ้น

เพื่อยกระดับการบริหารจัดการเมือง บรรลุซึ่ง "เมืองที่ดีกว่่า ชีวิตที่ดีขึ้น" รัฐบาลท้องถิ่นจำนวนหนึ่งของจีนได้จัดคณะผู้บริหารเดินทางไปชมงานเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้ เพื่อให้พวกเขาได้เรียนรู้ประสบการณ์ที่ก้าวหน้า ซึ่งมักจะเลือกชมโซนจัดแสดงเมืองตัวอย่างที่ยอดเยี่ยมเป็นแห่งแรก นายสวี๋ อุยเล่าให้ฟังว่า

"เนื่องจากโซนจัดแสดงเมืองตัวอย่างมีลักษณะพิเศษตรงที่เมืองต่างๆเหล่านั้นต่างได้นำเสนอรูปแบบที่แตกต่างกัน โดยได้รวบรวมมาไว้ที่โซนนี้เพื่อให้ผู้เข้าชมได้สัมผัสอย่างสมจริง เช่น บ้านเช่าราคาถูก รูปแบบการปรับปรุงสิ่งแวดล้อมและการจัดการขยะมูลฝอย สำหรับผู้บริหารเมืองแล้ว การชมงานเวิลด์เอ็กซ์โปจะได้แสงสว่างทางสติปัญญาโดยตรง"

บั่นยาวต่อสั้น งานเวิลด์เอ็กซ์โปได้เสนอเวทีแห่งการเรียนรู้การแลกเปลี่ยนซึ่งกันและกันแก่ประเทศต่างๆ ในโซนจัดแสดงเมืองตัวอย่าง สามารถพบเห็นเมืองตัวอย่างมากมายที่ควรค่าแก่การศึกษาสำหรับผู้บริหารเมืองของจีน เช่น หอแสดงเมืองแวนคูเวอร์ ประเทศแคนาดา นางเวนดี้ เอา เจ้าหน้าที่เทศบาลเมืองแวนคูเวอร์เล่าให้ฟังว่า หลังเมืองแวนคูเวอร์จัดงานเวิลด์เอ็กซ์โปเมื่อปี ค.ศ. 1986 ได้ค้นพบ "รูปแบบแวนคูเวอร์หรือแวนคูเวอร์โมเดล" ซึ่งก็คือ จัดการความสัมพันธ์ระหว่างประชากรที่เพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็วในย่านใจกลางเืมืองกับสิ่งแวดล้อมและการพัฒนาทางเศรษฐกิจได้อย่างเหมาะสม นางเวนดี้ เอากล่าวว่า

"เมื่อปี 1986 งานเวิลด์เอ็กซ์โปแวนคูเวอร์ทำให้เราได้รับความสนใจมากยิ่งขึ้น ถือโอกาสนี้ แวนคูเวอร์ได้พัฒนาเป็นเมืองที่น่าอยู่ ทุกวันนี้ ประชาคมโลกยอมรับเราเป็นชุมชนสีเขียว ความหลากหลาย ความมั่นคงและสีเขียวเป็นเป้าหมายของเรามาโดยตลอด เราสนใจเรื่องคมนาคม ซึ่งก็เป็นหัวข้อหลักของงานเวิลด์เอ็กซ์โปปีนั้นด้วย เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายด้านการคมนาคม เมื่อเราย้่อนอดีตจะพบว่า จำนวนประชากรในเขตเมืองเพิ่มขึ้นร้อยละ 25 แต่จำนวนรถยนต์ส่วนบุคคลกลับลดลงถึงร้อยละ 17"

ในประวัติศาสตร์ แคนาดาเึคยจัดงานเวิลด์เอ็กซ์โปสองครั้ง ระหว่างงานเวิลด์เอ็กซ์โปมอนทรีออลซึ่งจัดขึ้นเมื่อปีค.ศ. 1967 แคนาดามีประชากรเพียง 20 กว่าล้านคนเท่าันั้น แต่ยอดจำนวนผู้เข้าชมงานสูงถึงกว่า 50 ล้านคน นับเป็นงานเวิลด์เอ็กซ์โปที่ประสบความสำเร็จอย่างยิ่งในประวัติืกว่าร้อยปีนับแต่จัดงานเวิลด์เอ็กซ์โปเป็นต้นมา นายมาร์ค เอช. ราวส์เวล หัวหน้าผู้่แทนแคนาดาประจำหอแคนาดาเห็นว่า งานเวิลด์เอ็กซ์โปได้ทำให้แคนาดาก้าวสู่โลกด้วยความสำเร็จ ส่วนงานเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้ในครั้งนี้ก็ได้ให้โอกาสที่ดีแก่จีนในการก้าวสู่สากล ในขณะเดียวกัน ผ่านการชมงานเวิลด์เอ็กซ์โป จีนก็จะเรียนรู้โลกมากยิ่งขึ้น นายมาร์ค เอช. ราวส์เวลกล่าวว่า

"ผู้คนทั้งหลายมาชมงานเวิลด์เอ็กซ์โป วัตถุประสงค์สำคัญประการหนึ่งก็คือ เข้าชมหอแสดงของนานาประเทศซึ่งรวมทั้งหอแคนาดาด้วย ด้วยเหตุนี้ ผมจึงคิดว่า งานเวิลด์เอ็กซ์โปมีลักษณะเป็นเวทีการแลกเปลี่ยนมากกว่า แต่ก็ย่อมจะทำให้สิ่งก่อสร้างสาธารณูปโภคมากมายของเซี่ยงไฮ้ได้รับการปรับปรุงดีขึ้น มีเส้นทางคมนาคมใหม่เกิดขึ้น เช่น ทางหลวง ทางรถไฟใต้ดิน และยังจะมีอาคารสูงใหม่ปรากฏขึ้น แต่ถ้ามองในระยะยาวแล้ว สิ่งที่มากกว่านั้น น่าจะมีมรดกทางวัฒนธรรมหรือมรดกทางด้านจิตใจจำนวนหนึ่งสืบทอดต่อไป"

เกี่ยวกับผลกระทบของงานเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้่ต่อจีนในอนาคตนั้น นายอู๋ จื้อเฉียง หัวหน้าผู้ออกแบบสวนเวิลด์เอ็กซ์โปเซี่ยงไฮ้มีความคาดหวังส่วนตัว เขาให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวว่า

"ทุกๆ ประเทศล้วนจะนำผลงานนวัตกรรมในอดีต ผลงานนวัตกรรมภาคเอกชน ตลอดจนนวัตกรรมในอนาคตซึ่งทุกวันนี้จะชี้นำการพัฒนาไปสู่อนาคตของโลกมาจัดแสดงที่งาน ในอดีต ประเทศจีนเราเป็นประเทศใหญ่ด้านเกษตรกรรม เมื่อผ่านไป 30 ปี ทุกวันนี้ เราได้กลายเป็นประเทศใหญ่ด้านอุตสาหกรรม หลังงานเวิลด์เอ็กซ์โปครั้งนี้ เี่ราใช้เวลาอีก 30 ปี จีนจะกลายเป็นประเทศใหญ่ด้านการประดิษฐ์คิดค้นและการออกแบบ"

In/Jiang