ระหว่างวันที่ 20 – 28 ตุลาคมที่ผ่านมา งานกีฬาเกษตรกรมณฑลกวางตุ้งของจีนจัดขึ้นที่เมืองเจียงเหมินทางภาคใต้ของจีน นับเป็นครั้งที่ 2 ที่มณฑลกวางตุ้งจัดงานกีฬาเกษตรกรของทั้งมณฑลครั้งที่ 2 หลังจากปี 1988

แต่สิ่งที่คาดไม่ถึงคือ เมืองเซินเจิ้นซึ่งเป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษในมณฑลกวางตุ้งประกาศว่า จะไม่จัดคณะนักกีฬาเข้าร่วมงานกีฬาครั้งนี้ ที่จริงแล้ว เมืองเซินเจิ้นเคยจัดส่งคณะผู้แทนการกีฬาเข้าร่วมงานกีฬาเกษตรกรครั้งแรกของมณฑลกวางตุ้งเมื่อปี 1988 และปัจจุบัน เมืองเซินเจิ้นนับเป็นเมืองสำคัญมากของมณฑลกวางตุ้ง และเป็นเมืองใหญ่ที่มีชื่อเสียงในโลกด้วย และในเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ยังเป็นเมืองเจ้าภาพจัดงานกีฬามหาวิทยาลัยโลกครั้งที่ 26 ด้วย

ถึงแม้ว่า กรมการเกษตรมณฑลกวางตุ้งพยายามประสานกับทางการเซินเจิ้นให้จัดส่งคณะนักีกีฬาเกษตรกรมาร่วมงาน แต่สุดท้าย เมืองเซินเจิ้นจัดเพียงคณะนักธุรกิจการเกษตรไปดูงานเท่านั้น เหตุใดเมืองเซินเจิ้นจึงปฏิเสธเข้าร่วมงานกีฬาเกษตรกร

สำหรับเรื่องนี้ ทางการเมืองเซินเจิ้นมีเหตุผล นายซุน ซินหวา โฆษกสำนักงานการเกษตรและการประมงเมืองเซินเจิ้นกล่าวกล่าวกับผู้สื่อข่าวว่า เมืองของเขาไม่มีคุณสมบัติที่จะเข้าร่วมงานกีฬาเกษตรกร

เมื่อเราได้ยินคำนี้ก็รู้สึกแปลกมาก ทำไมเมืองเซินเจิ้นจึงไม่มีคุณสมบัติที่จะเข้าร่วมการแข่งขันกีฬาเกษตรกร เพราะเมืองเซินเจิ้นเป็นเมืองหลักเป็นเมืองใหญ่ของจีนในปัจจุบัน น่าจะเข้าร่วมงานทุกประเภทได้ แต่ทำไมจึงไม่สามารถเข้าร่วมงานกีฬาของเกษตรกร โฆษกซุนซินหวากล่าวต่อว่า

"เราได้พิจารณากฎเกณฑ์เกี่ยวกับการตรวจสอบคุณสมบัติของนักกีฬาที่จะเข้าร่วมงานกีฬาเกษตรกรมณฑลกวางตุ้งครั้งที่ 2 และพบว่า เราไม่มีนักกีฬาที่สอดคล้องกับหลักเกณฑ์นี้ คือไม่มีนักกีฬาที่มีสำมะโนครัวเป็นเกษตรกร ดังนั้น เราจึงไม่ได้ส่งคณะนักกีฬาที่เป็นผู้แทนเกษตรกรไปร่วมงานกีฬา เพื่อให้งานกีฬาดำเนินไปอย่างเที่ยงธรรมและเสมอภาค"

สำมะโนครัวเป็นรูปแบบการบริหารอย่างหนึ่งของจีน ผู้ที่อาศัยในเขตชนบท จะถือสำนะโนครัวเกษตรกร ส่วนผู้ที่อาศัยในเมือง จะถือสำมะโนครัวชาวเมืองหรือที่ทางการเรียกว่า สำมะโนครัวที่มิใช่เกษตรกร ในสมัยของท่านประธานเหมา เนื่องจากประเทศจีนยังยากจนมาก จึงมีการแบ่งสำมะโนครัวอย่างเข้มงวด โดยผู้ที่ถือสำมะโนครัวเกษตรกร จะไม่สามารถเข้าทำงานและอาศัยในเมืองได้โดยเด็ดขาด

แต่หลังจากจีนดำเนินการปฏิรูปเศรษฐกิจและเปิดประเทศแล้ว ช่วง 30 กว่าปีที่ผ่านมา กฎเกณฑ์และข้อบังคับในด้านนี้คงไม่เข้มงวดเหมือนแต่ก่อนแล้ว เกษตรกรที่อาศัยในชนบทสามารถหางานทำได้อย่างเสรีทุกพื้นที่ทั่วประเทศ ถ้าหากเงินสะสมเพียงพอ ก็สามารถซื้อบ้านในเมืองได้

ถึงแม้ว่า พื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศจีนยังคงมีการดำเนินการบริหารแบบสำมะโนครัว แต่พร้อมๆ กับการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ระบบนี้ก็นับวันผ่อนปรนลงอย่างมาก โดยเฉพาะในเมืองที่เจริญบางแห่ง อย่างเช่นเมืองเซินเจิ้น ในปี 2004 ก็ได้ดำเนินโครงการผลักดันความเป็นชุมชนเมือง โดยปรับเปลี่ยนหมู่บ้าน 218 แห่งและตำบล 20 แห่งให้เป็นเขตชุมชนเมืองไปหมดแล้ว และมีการยกเลิกสำมะโนครัวเกษตรกร ให้ประชากรของเมืองนี้ถือสำมะโนครัวชาวเมืองทั้งหมด

ดังนั้น จึงมีกรณีที่เมืองเซินเจิ้นปฏิเสธจัดคณะนักกีฬาเกษตรกรไปเข้าร่วมงานกีฬาเกษตรกรครั้งที่ 2 ของมณฑลกวางตุ้ง เพราะว่า ตามข้อกำหนดของคณะกรรมการจัีดงานกีฬาเกษตรกรกวางตุ้งครั้งที่ 2 นักกีฬาที่เข้าร่วมงานกีฬาเกษตรกรมณฑลกวางตุ้งต้องมีสำมะโนครัวเกษตรกรและมีภูมิลำเนาในกวางตุ้ง หรือเป็นผู้ที่ไ้ด้เปลี่ยนจากสำมะโนครัวเกษตรกรมาเป็นสำมะโนครัวชาวเมืองเนื่องจากการปฏิรูประบบบริหารราชการส่วนท้องถิ่นหลังจากเดือนมกราคมปี 2005

แต่สำหรับเมืองเซินเจิ้น เมืองนี้ได้ดำเนินการปฏิรูประบบบริหาร และดำเนินโครงการเป็นชุมชนเมืองด้วยความสำเร็จในปี 2004 แล้ว ดังนั้น จึงไม่มีนักกีฬาเกษตรกรอีกแล้ว แต่สื่อมวลชนชี้ห้เห็นว่า จนถึงปัจจุบัน ยังมีชาวท้องถิ่นส่วนหนึ่งประกอบกิจที่เกี่ยวข้องกับการผลิตด้านการเกษตร อย่างเช่นเขตสื้อโข่ว ก็ยังมีหมู่บ้านแห่งหนึ่งที่ทำการประมงอยู่ ผู้คนในหมู่บ้านมีคุณสมบัติเข้าร่วมงานกีฬาเกษตรกร

สำหรับข้อสงสัยนี้ คำตอบของสำนักงานการเกษตรและการประมงเซินเจิ้นตอบว่า ก่อนอื่่น ผู้คนกลุ่มนี้ไม่มีจำนวนเพียงพอที่สามารถจัดเป็นคณะผนักกีฬาได้ นอกจากนั้น ประชากรของเขตนี้เกือบไม่ได้ทำการเกษตรตามประเพณีที่เคยทำกันมาแล้ว และรายการแข่งขันของเกษตรกร เช่นการแข่งขันดำนา การแข่งเรือมังกร เป็นต้น ไม่เหมาะสมสำหรับผู้ที่ไม่ทำการเกษตรอีกแล้ว ดังนั้น เมืองเซินเจิ้งจึงไม่อยากทำอะไรที่ไม่ตรงกับสภาพความเป็นจริง ไม่อยากส่งนักกีฬามืออาชีพไปลงแข่งกับนักกีฬาที่ยังเป็นเกษตรกรในปัจจุบัน

อย่างไรก็ตาม การที่มณฑลกวางตุ้งจัดงานกีฬาขนาดใหญ่ของทั้งมณฑล ถ้าขาดเมืองใหญ่สักเมือง ก็เป็นเรื่องที่น่าเสียดาย และจะเป็นงานที่ไม่สมบูรณ์ ทางคณะกรรมการจัดการแข่งขันงานกีฬาเกษตรกรครั้งที่ 2 มณฑลกวางตุ้งจึงพยายามหารือและประสานงานกับทางการเมืองเซินเจิ้น สุดท้ายเมืองเซินเจิ้นตกลงจัดส่งคณะดูงานไปเข้า่ร่วมพิธีเปิด ทั้งได้จัดส่งทีมระบำยางเกอไปร่วมแสดงด้วย

นายซุน ซินหวาโฆษกสำนักงานการเกษตรและการประมงเมืองเซินเจิ้นยังกล่าวว่า

"เราหวังว่าในอนาคต คณะกรรมการจัดงานกีฬาเกษตรกรของมณฑลกวางตุ้งจะผ่อนปรนกฎเกณฑ์เกี่ยวกับคุณสมบัติในการร่วมงาน อย่างเช่นแรงงานเกษตรกรจากต่างมณฑลที่มาทำงานทำด้านการเกษตรในเมืองเซินเจิ้น แต่ยังไม่มีสำมะโนครัวของเมืองเซินเจิ้น แรงงานเหล้านี้มีจำนวนไม่น้อย คือมีหลายล้านคน ถ้าหากอนุญาติให้ผู้คนเหล่านี้เข้าร่วมการแข่งจขันได้ เราคงสามารถพยายามจัดทีมไปร่วมแข่งขัน "

ปัจจุบัน ประชากรที่เป็นเกษตรกรครองสัดส่วน 43% ของประชากรทั้งประเทศจีน จีนเป็นประเทศเดียวในโลกที่ยังมีการจัดงานกีฬาเกษตรกรแห่งชาติเป็นประจำ ในบางมณฑล ยังมีการจัดงานกีฬาเกษตรกรของทั้งมณฑล นับตั้งแต่การสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนจนถึงปัจจุบัน จีนได้จัดงานกีฬาเกษตรกรแห่งชาติมาแล้ว 6 ครั้ง โดยในปี 2012 จะจัดงานกีฬาเกษตรกรแห่งชาติครั้งที่ 7 ที่เมืองหนานหยางมณฑลเหอหนาน

(Lin/In)