|
| (GMT+08:00)
2008-06-09 17:03:36
|
 |
|
โหงวเฮ้ง-สัตว์เทพประจำทิศทั้งสี่ในคติจีน
รายการช้างเผือกเลือกที่จะรู้
cri
สัตว์เทพประจำทิศทั้งสี่ในคติจีน เรื่องนี้เป็นความเชื่อทางด้านโหงวเฮ้งที่เกิดขึ้นในสมัยโบราณ ในสมัยโบราณชาวจีนจะแบ่งท้องฟ้าออกเป็น 4 ส่วน คือ ตะวันออก ตะวันตก เหนือและใต้ สัตว์หรือรูปลักษณ์ในตำนานตามความเชื่อของชาวจีน
สมัยก่อน ชาวจีนเชื่อว่าน่านฟ้าทั้งสี่ทิศมีสัตว์เทพทั้งสี่ อันได้แก่ เช้งเล้ง ก็คือ มังกรเขียว แปะโฮ้ว ก็คือ เสือขาว จูเจียก ก็คือหงส์แดง และเฮียนบู๊ ก็คือเต่าดำ คอยคุ้มครองอยู่ ดังคำกล่าวของชาวจีนที่ว่า ซ้ายมังกรเขียว ขวาเสือขาวครอง หงส์แดงนำหน้า เต่าดำสถิตยังเบื้องหลัง
ทิศตะวันออกแทนกลุ่มดาวมังกร ตะวันตกแทนกลุ่มดาวเสือขาว ทิศใต้แทนกลุ่มดาวหงส์แดง และทิศเหนือแทนกลุ่มดาวเต่าดำ แต่ละทิศครองดาว 7 ดวง รวมทั้งหมด 28 ดวงพอดี
สัตว์เทพทั้งสี่ต่างยึดครองน่านฟ้าทั้งสี่ทิศ และได้กลายเป็นตัวแทนของทิศทั้งสี่ สัตว์เทพทั้งสี่และดวงดาวทั้ง 28 ดวงตามความเชื่อของชาวจีนถือว่าเป็น เทพเจ้าผู้พิทักษ์
เราสามารถสังเกตได้จากตำหนักและสิ่งปลูกสร้างในพระราชวังต้องห้าหรือเรียกว่า กู้กง มักได้รับการประดับตกแต่งเป็นลวดลายของสัตว์เทพทั้งสี่ โดยส่วนประตูทางทิศเหนือของวังหลวงมักได้ชื่อว่า ประตูเสวียนอู่ หรือว่า เต่าดำ แต่จะไม่นิยมวาดรูปหงส์แดง
เหตุที่ไม่วาดรูปหงส์แดง ทั้งนี้ก็เป็นเพราะว่าหงส์แดงแทนสัญลักษณ์ของไฟ ใน ขณะที่สถาปัตยกรรมโบราณของจีนล้วนแต่สร้างด้วยไม้ จึงเกรงว่าถ้าวาดหงส์แดงซึ่งเป็นสัญลักษณ์แห่งไฟ อาจทำให้เกิดไฟไหม้ด้วยเหตุนี้ชาวจีนเขาเลยทากำแพงให้เป็นสีแดงแทน
เมื่อถึงสมัยราชวงศ์ฉินและฮั่น สัตว์เทพทั้งสี่ก็เป็นที่ยอมรับกันทั่วไปในฐานะตัวแทนของฤดูกาลและสีสันทั้งสี่ ในช่วงเวลานั้น สัตว์เทพทั้งสี่ได้ปรากฏในศาสตร์วิทยาการของจีนหลากหลายสาขา อาทิ ดาราศาสตร์ ภูมิศาสตร์ และการทหาร
ดังเช่นในตำราพิชัยสงครามบทหนึ่ง ได้กล่าวถึงการกำหนดทิศทางเดินทัพไว้ว่า การเคลื่อนทัพนั้น ซ้ายเป็นมังกรเขียว ขวาเสือขาว ทัพหน้าคือหงส์แดง และมีเต่าดำคุมหลัง เนื่องจากผู้คนในสมัยนั้นต่างคุ้นเคยกับตำแหน่งของสัตว์เทพทั้งสี่เป็นอย่างดี ภายหลังจึงได้รับการประยุกต์ให้กลายเป็นสัญลักษณ์ของธงนำทัพ
ต่อมาเมื่อลัทธิเต๋ารุ่งเรืองขึ้น มังกรเขียว เสือขาว หงส์แดงและเต่าดำในฐานะเทพเจ้าผู้คุ้มครองมนุษย์ได้มีความสำคัญมากขึ้น ถูกยกให้มีความเป็นมนุษย์ยิ่งขึ้น ต่างมีชื่อเรียกเป็นมนุษย์ และต่อมาอีกไม่นาน เทพเฮียนบู๊หรือเต่าดำก็โดดเด่นขึ้นในฐานะของ เจินอู่ ปรมาจารย์เต๋าผู้สำเร็จมรรคผล
ส่วนหงส์แดงเป็นเทพที่มีบทบาทแยกออกมาเป็นเอกเทศ ขณะที่มังกรเขียวและเสือขาวกลายเป็นเทพทวารบาลผู้รักษาประตูทางเข้าสู่มรรคาแห่งลัทธิเต๋า
|
|
|
