ไข้หวัดนกเป็นไข้หวัดใหญ่ของสัตว์ปีก เป็นโรคระบาดทางระบบหายใจของสัตว์ปีก เชื้อไวรัสไข้หวัดนกมีหลายแบบ H5N1 เป็นแบบที่ร้ายแรงที่สุด สัตว์ปีกเมื่อติดไวรัส H5N1 จะเสียชีวิตโดยเร็ว โดยปกติ ไข้หวัดนกไม่ติดต่อกับมนุษย์ แต่เมื่อเชื้อไวรัสกลายพันธุ์และคนไปสัมผัสสัตว์ปีกที่ติดไวรัสบ่อยๆ ก็มีความเป็นไปได้ที่คนจะติดไวรัสไข้หวัดนกจากสัตว์ปีกได้ ซึ่งเรียกว่าไข้หวัดนกในคน

นายซู ยั่วหลง ผู้อำนวยการศูนย์ไข้หวัดใหญ่แห่งชาติจีนกล่าวว่า เมื่อมนุษย์ติดไวรัสไข้หวัดนกแล้ว มีความเสี่ยงการเสียชีวิตสูงกว่าไข้หวัดธรรมดา

"ผลการตรวจผู้ติดเชื้อไข้หวัดนกปรากฎว่า มนุษย์ติดไวรัสไข้หวัดนกมักเกิดขึ้นในฤดูหนาวและฤดูใบไม้ผลิ ส่วนใหญ่เป็นคนหนุ่มสาว จากอายุ 18 – 20 ปี และมีอัตราการตายสูงกว่า 60%"

เมื่อมนุษย์ติดไวรัสไข้หวัดนกแล้ว ปกติจะแฝงอยู่ในร่างกายไม่เกิน 7 วัน อาการในระยะเริ่มแรกคล้ายๆ ไข้หวัดธรรมดา คือ มีไข้ขึ้นสูงกว่า 39 องศา น้ำมูกไหล ไอ เจ็บคอ หายในลำบาก ปวดศรีษะ บางคนมีอาการคลื่นไส้ ปวดท้องและท้องเสีย

ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่า หลังจากได้รับการรักษาแล้ว ผู้ป่วยบางคนสามารถหายขาดเป็นปกติ แต่มีบางคนอาการหนักขึ้น จนเกิดอวัยวะต่างๆ เสื่อมสภาพ เกิดโรคแทรกซ้อนจนเสียชีวิตได้

แม้ว่าไข้หวัดนกในคนกับไข้หวัดใหญ่ธรรมดามีอาการคล้ายคลึงกันไม่น้อย แต่ช่องทางการติดต่อแตกต่างกันมาก ไข้หวัดใหญ่ธรรมดาติดต่อระหว่างมนุษย์กับมนุษย์ แต่ไข้หวัดนกในคนติดต่อจากสัตว์ปีกถึงคน การสัมผัสสัตว์ปีกที่ตายจากไข้หวัดนกเป็นอันตรายที่สุด ผลการสำรวจปรากฎว่า ผู้ที่ติดไวรัสไข้หวัดนกส่วนใหญ่เคยสัมผัสสัตว์ปีก หรือเคยอยู่ในสถานที่ที่ถูกไวรัสแปดเบื้อน เช่นตลาดสัตว์ปีกเป็นๆ

แล้วไวรัสไข้หวัดนกจะติดต่อระหว่างคนหรือไม่ ต่อปัญหานี้ นายซู ยั่วหลงกล่าวว่า ปัจจุบัน ยังไม่มีหลักฐานพิสูจน์ได้ว่า ไวรัสสามารถระบาดระหว่างมนุษย์

"ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นผู้ป่วยที่พบเพียงหนึ่งเดียว ไม่เกี่ยวพันกับผู้อื่น แต่ถ้าเป็นครอบครัวที่อยู่ร่วมกันในสิ่งแวดล้อมเดียวกัน ติดต่อกับผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด ก็มีความเป็นไปได้ที่จะเกิดการระบาดระหว่างคน องค์การอนามัยโลกเรียกว่า การระบาดระหว่างคนอย่างจำกัด"

การที่จะป้องกันโรคไข้หวัดนกในคนอย่างไรนั้นกำลังเป็นที่สนใจของชาวโลก นายหวางเจี้ยน นักวิจัยของศูนย์ป้องกันและควบคุมโรคของจีนกล่าวว่า โรคไข้หวัดนกป้องกันได้ ไม่ต้องหวาดกลัว

"การระบาดของโรคต้องมีแหล่งกำเนิด ช่องทางระบาดและกลุ่มคนที่ติดเชื้อง่าย แหล่งกำเนิดของไข้หวัดนกคือสัตว์ปีกที่ติดไวรัส ช่องทางระบาดคือคนสัมผัสสัตว์ปีกที่ติดไวรัส ดังนั้น ต้องตัดขาดปัจจัย 3 ประการดังกล่าว ก็สามารถป้องกันไข้หวัดนกได้"

ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า ควรพยายามไม่สัมผัสสัตว์ปีกหรือนก เมื่อสัมผัสสิ่งขับถ่ายของนกแล้ว ต้องรีบล้างมือ อย่าไปซื้อสัตว์ปีกเป็นๆ ในตลาดสด และถ้าพบสัตว์ปีกหรือนกตายแล้วต้องรีบแจ้งให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทราบ

วิธีการป้องกันโรคไข้หวัดนกที่ดีที่สุดคือ เสริมภูมิต้านทานของตนเอง พักผ่อนและนอนให้เพียงพอ รับประทานอาหารตามหลักโภชนาการ ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม สร้างความเคยชินทางสุขภาพอนามัยที่ดี และเปิดหน้าต่างถ่ายเทอากาศวันละ2 ครั้งจะดีที่สุด

ไวรัสไข้หวัดนกไวต่อความร้อนมาก อุณหภูมิ 70 องศาสามารถฆ่าเชื้อไวรัสไข้หวัดนกได้ภายใน 2 – 10 นาที ดังนั้น การรับประทานเนื้อสัตว์ปีกหรือไข่ที่สุกเต็มที่มีความปลอดภัยและไว้ใจได้

ผู้เชี่ยวชาญวิเคราะห์ว่า ต่อไปอีกระยะหนึ่ง หากยังคงเกิดผู้ติดไวรัสไข้หวัดนกอีก นายซู ยั่วหลงกล่าวว่า

"เมื่อพันธุกรรมของไวรัสไข้หวัดนกผสมกับพันธุกรรมไข้หวัดใหญ่แล้ว จะเกิดไวรัสพันธุ์ใหม่ อาจจะระบาดระหว่างคนได้ โชคดีที่ปัจจุบัน ยังไม่มีรายงานสภาพเช่นนี้"