ในจีนสมัยโบราณมีระบบสอบเข้ารับราชการที่สมบูรณ์แบบ ซึ่งคนจีนเรียกว่า เค้อสวี่ เป็นระบบการสอบคัดเลือกข้าราชการพลเรือน ระบบนี้ดำเนินมาเป็นเวลากว่า 1,300 ปี

ถ้าจะพูดถึงเรื่องการสอบขุนนางในจีน มีมานานแล้ว เพราะสมัยราชวงศ์โจว ซึ่งก่อนคริสต์ศักราชกว่าพันปี ก็ได้ใช้วิธีการคัดเลือกข้าราชการด้วยการทดสอบ แข่งขันหรือการสัมภาษณ์แล้ว เช่น จัดสอบแข่งขันความสามารถในการยิงธนูหรือการสู้รบเพื่อเลื่อนตำแหน่งเป็นต้น แต่พอถึงสมัยราชวงศ์สุยช่วงปี ค.ศ. 605 จีนได้เริ่มสอบขุนนางขึ้นอย่างชัดเจน และใช้ระบบข้อสอบแบบมาตรฐานอย่างเป็นทางการ

เหตุที่ใช้ระบบสอบคัดเลือกในราชการที่สำคัญก็เพราะ แต่ก่อนการแต่งตั้งข้าราชการในราชสำนักส่วนใหญ่มาจากการแนะนำหรือเป็นลูกหลานจากชนชั้นสูง และข้าราชการท้องถิ่น ซึ่งส่วนใหญ่เนื่องจากถูกแนะนำโดยผู้ที่อยู่ในชนชั้นสูง จึงทำให้พวกชนชั้นสูงจะมีอิทธิพลมากขึ้น บางกลุ่มยังใช้ความสัมพันธ์ส่วนบุคคลหรือเส้นสายของตนขัดขวางการดำเนินนโยบายของราชสำนัก ด้วยเหตุนี้ จึงเริ่มใช้ระบบการสอบเพื่อคัดเลือกขุนนาง และตั้งหลักการพื้นฐานว่า ต้องสมัครใจในการสอบ จัดการสอบอย่างเปิดเผย บริสุทธิ์ ยุติธรรม เพื่อให้ได้ผู้มีความรู้ความสามารถมารับใช้ประเทศ

เนื่องจากระบบการสอบคัดเลือกขุนนางได้ยึดหลักการพื้นฐานดังนี้และดำเนินมากว่า 1,300 ในประวัติศาสตร์จีน แม้บางช่วง ต้องหยุดจัดสอบคัดเลือก เนื่องจากสงครามหรือเหตุการณ์อื่นๆก็ตาม แต่กระทั่งถึงปี 1905 จึงประกาศให้ยกเลิกการสอบขุนนางในทุกระดับทั้งหมดและถือเป็นการสิ้นสุดของการจัดสอบขุนนางในประเทศจีน ด้วยเหตุนี้จึงกล่าวได้ว่า ระบบเค้อสวี่ เป็นระบบที่ส่งผลกระทบสำคัญและยาวไกลที่สุดในประวัติศาสตร์จีน จริงๆแล้ว ไม่เพียงแต่มีผลกระทบในจีนเท่านั้น หากยังส่งผลกระทบต่อทั่วโลกด้วย หลายประเทศในทวีปเอเชีย รวมทั้ง เวียดนาม เกาหลี และญี่ปุ่นเป็นต้นล้วนนำระบบการสอบนี้ไปใช้เพื่อคัดเลือกบุคคลระดับหัวกะทิ ส่งเสริมวรรณกรรมและการศึกษาเล่าเรียนของพวกเขา เมื่อศตวรรษที่ 16-17 คณะเผยแพ่ศาสนาคริสต์จากยุโรปในจีนก็เรียนรู้ระบบการสอบขุนนางของจีนและนำระบบนี้ไปยังประเทศยุโรป ถึงศตวรรษที่ 18 มีขุนนางจำนวนไม่น้อยในอังกฤษและฝรั่งเศล้วนเทิดทูนระบบการสอบขุนนางที่เที่ยงธรรมและเปิดเผยนี้ หลังดำเนินการปรับเปลี่ยนและเพิ่มเติมแล้ว เมื่อกลางศตวรรษที่ 19 อังกฤษก็เผยระบบการสอบเข้ารับราชการของตน โดยกำหนดไว้ว่า การรับราชการต้องผ่านการสอบเข้าอย่างเปิดเผยเป็นต้น ต่อมา ระบบนี้ได้ค่อยๆกลายเป็นระบบราชการที่ยอมรับโดยทั่วไปในประเทศยุโรปและสหรัฐ ด้วยเหตุนี้ จึงมีคนระบุว่า ระบบการสอบเข้ารับราชการเป็นสิ่งประดิษฐ์คิดค้นอันดับที่ 5 ของจีน

ริเริ่มการสอบคัดเลือกเข้าราชการท้องถิ่นจากการสอบปรัชญาขงจื้อเพื่อให้ได้ผู้มีจิตกตัญญูและมีความซื่อสัตย์เข้ามาทำงาน ในยุคราชวงศ์ถัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งถึงจักรพรรดินีบูเซ็กเทียน ระบบนี้ได้รับการเปลี่ยนแปลงจากอดีตที่จัดขึ้นภายในขอบเขตที่ค่อนข้างแคบนั้นกลายเป็นการจัดขึ้นในขอบเขตที่กว้างใหญ่ เปิดโอกาสและเพิ่มสิทธิพิเศษให้แก่ผู้สอบได้วุฒิจิ้นซื่อในราชสำนักให้มากยิ่งขึ้น รวมทั้งปัญญาชนจากชนบทที่อาศัยอยู่ห่างไกลในแถบตะวันออกและตะวันตกของจีน บุคคลเหล่านี้เมื่อสอบผ่านจะได้รับแต่งตั้งเป็นข้าราชการและสามารถปกครองเมืองที่ห่างไกลด้วย ในสมัยราชวงศ์ถัง ยังมีชาวต่างชาติที่เรียนรู้ภาษาจีนสอบผ่านเป็นขุนนางได้รับการแต่งตั้งเป็นข้าราชการ

In/LJ