การเจรจาเกี่ยวกับยุทธศาสตร์และเศรษฐกิจระหว่างจีนกับสหรัฐฯจะจัดขึ้นที่กรุงปักกิ่งปลายเดือนนี้ นายแกรี ล็อค รัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯกล่าวเมื่อเร็วๆนี้ว่า สหรัฐฯกับจีนอาจจะอภิปรายปัญหาอัตราแลกเปลี่ยนของเงินหยวนในการเจรจาครั้งนี้ นักวิชาการบางคนเห็นว่า การขึ้นค่าเงินหยวนไม่ได้เป็นวิธีการแก้ปัญหาที่ดีต่อการขาดดุลทางการค้าของสหรัฐฯ ถึงเงินหยวนจะแข็งค่าสูงขึ้นจริง สหรัฐฯก็ไม่ได้ประโยชน์ใดๆ

อัตราแลกเปลี่ยนเงินของจีนเป็นประเด็นสำคัญในการเจรจาระหว่างจีนกับสหรัฐฯมาโดยตลอด เมื่อเดือนมีนาคมปีนี้ สมาชิกรัฐสภาสหรัฐฯจำนวนหนึ่งร่วมกันยื่นเอกสารต่อกระทรวงการคลังและกระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯ โดยเรียกร้องรัฐบาลสหรัฐฯกำหนดให้จีนเป็นประเทศควบคุมอัตราแลกเปลี่ยน เนื่องจากใกล้จัดการเจรจายุทธศาสตร์และเศรษฐกิจจีน-สหรัฐฯ ปัญหาอัตราแลกเปลี่ยนเงินหยวนของจีนกลายเป็นประเด็นร้อนขึ้นอีก

นายอัลเบิร์ต เคเดล อดีตรองผู้อำนวยการสำนักงานกิจการเอเซียตะวันออกกระทรวงการคลังสหรัฐฯกล่าวว่า เกี่ยวกับสาเหตุการขาดดุลทางการค้า ภายในประเทศสหรัฐฯมีความคิดเห็นต่างกัน เขากล่าวว่า

"คนกลุ่มหนึ่งเห็นว่า รัฐบาลจีนควบคุมอัตราแลกเปลี่ยนเงินหยวน และใช้นโยบายอุตสาหกรรมและการเป็นเจ้าหนี้ของสหรัฐฯบังคับให้สหรัฐฯและหุ้นส่วนทางการค้าอื่นๆรับซื้อสินค้าของจีน จึงเป็นเหตุให้เกิดความไม่สมดุลของเศรษฐกิจโลก ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งเห็นว่า ตั้งแต่ปี 2000 เป็นต้นมา สหรัฐฯกู้เงินจำนวนมหาศาลเพื่อจัดซื้อสินค้าจากทั่วโลก จนไม่มีประเทศใดต้านทานสิ่งล่อใจเช่นนี้ได้ จึงทำให้สหรัฐขาดดุลทางการค้าอย่างรวดเร็ว"

นายปิเอเตอร์ บอตเตเลียร์ อดีตผู้แทนธนาคารโลกประจำกรุงปักกิ่งกล่าวว่า แม้ขึ้นค่าเงินหยวนให้สูงขึ้นตามความปรารถนาของสหรัฐฯ การส่งออกของสหรัฐฯก็ไม่อาจได้ประโยชน์จากการนี้มากนัก แถมยังไม่มีส่วนช่วยต่อการสร้างโอกาสทำงานภายในสหรัฐฯด้วย

ศาสตราจารย์โดวก์ กูชรี วิทยาลัยพาณิชย์สเติร์นมหาวิทยาลัยนิวยอร์คเห็นว่า ปัญหาอัตราแลกเปลี่ยนเงินหยวนของจีน รัฐบาลโอบามาควรพิจารณาผลประโยชน์ในระยะยาว อย่าให้เกิดความเสียหายของทั้งสองฝ่าย เขากล่าวว่า

"สหรัฐฯมักมองข้ามสภาพความเป็นจริงของเศรษฐกิจจีน และเห็นว่าการพัฒนาของจีนได้มาจากการหลอกลวง ผมรู้สึกกังวลมาก เพราะความคิดเห็นเช่นนี้เป็นการคุกคามผลประโยชน์ของสหรัฐฯ ซึ่งจะเป็นอุปสรรคต่อความร่วมมือระหว่างสองประเทศในอนาคต กระทั่งอาจจะทำให้สองประเทศตกอยู่ในภาวะเป็นปฏิปักษ์กัน"

นายหู จิ่นเทา ประธานาธิบดีจีนได้กล่าวขณะเยือนสหรัฐฯในเดือนเมษายนที่ผ่านมานี้ว่า จีนจะผลักดันการปฏิรูประบบกำหนดอัตราแลกเปลี่ยนเงินหยวนอย่างแน่วแน่ แต่การปฏิรูปดังกล่าวมิได้เกิดขึ้นเนื่องจากแรงกดดันจากภายนอก

Min/Sun