เมื่อปีที่แล้ว ตอนผู้เขียนเพิ่งมาอยู่ที่ปักกิ่งใหม่ๆ มักมาสะดุดตากับภาพในยามเช้าที่หน้าสำนักงานเพราะพลุกพล่านไปด้วยผู้คน บ้างสาละวนกับการโทรศัพท์ บ้างคุ้ยคว้าหากล่องพัสดุน้อยใหญ่ของตน เมื่อได้แล้วก็จากไปด้วยความอิ่มเอม ถ้ายังไม่เจอก็ต้องเดินถามเจ้าอื่นไปเรื่อยๆ ว่ามีพัสดุของตนหรือไม่ จึงเกิดความสงสัยว่า กิจกรรมยามเช้านี้ต้องไม่ใช่การส่งพัสดุไปรษณีย์ทั่วไปเป็นแน่

การบริการส่งสินค้าออนไลน์ของเอกชน

ภายหลังสอบถามเพื่อนชาวจีนแล้วได้ความว่า นั่นคือการส่งสินค้าที่สั่งซื้อออนไลน์ โดยมีหน้ารวมเว็บไซต์ใหญ่ที่สุดในโลกชื่อว่า "เถาเป่า" (TAOBAO) และถือว่ามียอดจำหน่ายสินค้าที่สูงที่สุดในโลกอีกด้วย มีหน้าร้านต่างๆ กว่าสามแสนร้านที่ขายทุกอย่างตั้งแต่ไม้จิ้มฟันยันเรือรบ เรื่องราคาก็ไม่ต้องพูดถึง นอกจากจะถูกกว่าร้านค้าทั่วไปแล้ว การบริการยังสะดวกรวดเร็วมาก หากสั่งวันนี้ก็จะได้รับของไม่เกิน 2-3 วัน แต่ถ้าใจร้อนก็ยอมเสียเงินค่าส่งด่วนอีกนิดหน่อย ของก็จะมาถึงมือในวันรุ่งขึ้น ว่าแล้วก็อย่ารอช้าเพราะผู้หญิงกับการช้อปปิ้งเป็นของคู่กัน จึงรบกวนให้เพื่อนชาวจีนสอนการเข้าเว็บไซต์ การเสิร์ชต่างๆ ซึ่งเหมือนกับหน้าเว็บเสิร์ชทั่วไป แค่พิมพ์ชื่อสินค้าที่ต้องการลงในช่องค้นหาด้านขวาบนของหน้าเว็บ หลังจากนั้นรูปภาพสินค้าจะมาปรากฏบนหน้าจอมากมายจนเลือกไม่ถูกเลย

หน้าแรกของเว็บไซต์เถาเป่า

แต่ก็มีหลายคนสงสัยว่า สินค้ามากมายเช่นนี้จะเชื่อใจในคุณภาพสินค้าได้อย่างไร คนก่อตั้งระบบและจัดการเว็บไซต์นี้คงคาดเดาถึงปัญหานี่ล่วงหน้า จึงสร้างระบบฮิตและเรตติ้งขึ้นมาเพื่อเป็นดัชนีชี้วัดสินค้าว่ามีคุณภาพมากน้อยเพียงใด ยิ่งมีคนเข้ามาซื้อและมีคำแนะนำติชมมากเท่าไรยิ่งจะทำให้ร้านนั้นๆ ฮิตติดลมบนไต่เต้าจากระดับหัวใจ ระดับเพชร ระดับมงกฏเงินจนถึงระดับสูงสุดคือมงกุฏทอง ถือเป็นการการันตีที่ดีมากเพราะทุกคะแนนที่ให้นั้นมาจากลูกค้าที่ได้รับสินค้าและการบริการจริงๆ

หน้าเว็บไซต์ร้านค้าที่ได้รับความนิยมจนถึงระดับมงกุฏทอง

เชื่อหรือไม่ว่า เว็บไซต์ขายสินค้าออนไลน์ของจีนนี้ได้สร้างเศรษฐีวัยหนุ่มสาวขึ้นมากมาย เริ่มต้นจากคนรุ่นใหม่อยากเป็นนายตัวเองไม่อยากกินเงินเดือน จึงหันมาประกอบธุรกิจออนไลน์มากขึ้น ประกอบกับเทคโนโลยีที่ทันสมัยมีราคาถูกลงทำให้การเข้าถึงอินเตอร์เน็ตของชาวจีนและทั่วโลกนั้นมีปริมาณเพิ่มขึ้น สินค้าที่ขายออนไลน์นั้นมีจุดเด่นคือ ถูกกว่าร้านทั่วไป เนื่องจากไม่ต้องไปเสียค่าเช่าพื้นที่ตามตลาดหรือห้างสรรพสินค้า จึงทำให้การเปิดร้านและสั่งซื้อสินค้าออนไลน์ของจีนนั้นเป็นเทรนด์ธุรกิจใหม่ที่ได้รับความนิยมอย่างสูงในเวลาไม่ถึงห้าปีที่ผ่านมา

บรรยากาศตลาดและร้านค้าทั่วไปในจีน

ถึงแม้ว่า ร้านขายสินค้าออนไลน์จะได้รับความนิยมไปทั่วประเทศจีนจนขยายมาถึงทางอาเซียน โดยเฉพาะที่ประเทศไทยจะเห็นเว็บไซต์ที่เป็นตัวแทนในการสั่งซื้อสินค้าจากเถาเป่าแล้วนำเข้ามาขายที่เมืองไทยอย่างเป็นล่ำเป็นสันมากขึ้น แต่การผูกชีวิตไว้กับเทคโนโลยีไม่ว่าจะเป็นเวลางานหรือเวลาพักผ่อนนั้นเป็นเรื่องที่ไม่ดีเท่าไรนัก เพราะจะทำให้คนเราบกพร่องด้านการสื่อสารกับผู้คน บางทีการเดินตลาดหรือห้างสรรพสินค้าก็ไม่จำเป็นต้องไปเพื่อจับจ่ายใช้สอยอย่างเดียว แต่การเดินท่ามกลางผู้คน ได้เห็นสีหน้า ท่าทาง และพูดคุยบ้างเวลา ก็จะทำให้เรารู้สึกว่า โลกเราไม่ได้มีอยู่แค่บนหน้าจออินเตอร์เน็ตถึงแม้จะสามารถค้นหาข้อมูลทุกอย่างบนโลกได้ก็จริง แต่สำนวนที่ว่า "สิบปากว่า ก็ไม่เท่าตาเห็น" นั้นยังใช้ได้จริงในยุคดิจิตัล นิวมีเดีย หรือโซเชียลเน็ตเวิร์คที่เป็นโลกเสมือนจริงเฉกเช่นทุกวันนี้

สุชารัตน์ สถาพรอานนท์