เนื่องจากแหล่งน้ำทางตอนใต้และตอนเหนือของจีนมีความไม่สมดุลกันอย่างมาก โดยภาคใต้ของจีนมีน้ำอุดมสมบูรณ์จนท่วมล้นและไหลออกสู่ทะเลมากมาย แต่ทางภาคเหนือของจีนแต่ละปีต้องตกอยู่ในสภาพแห้งแล้งยาวนาน โดยเฉพาะพื้นที่ราบตอนเหนือของจีนมีปัญหาขาดแคลนน้ำดื่มน้ำใช้ ส่งผลกระทบต่อภาคเกษตรและอุตสาหกรรมอย่างมากด้วย

อภิมหาโครงการผันน้ำใต้สู่เหนือของจีน เริ่มทำการค้นคว้าวิจัยความเป็นไปได้ต่างๆ ภายหลังการคิดฝันของประธานเหมาที่ได้เอ่ยปากไว้ตั้งแต่เมื่อปี 1952 ที่ปรารถนาจะแก้ไขปัญหาขาดแคลนน้ำในพื้นที่ทางภาคเหนือของจีน โดยจะทำการลำเลียงน้ำส่วนหนึ่งจากแม่น้ำแยงซีตอนต้น ตอนกลาง และตอนปลาย ส่งไปยังพื้นที่ทางภาคเหนือและตะวันตกเฉียงเหนือของจีนที่มีความขาดแคลนน้ำ ผ่านเส้นทางลำเลียง 3 สาย ได้แก่ สายตะวันออก สายกลาง และสายตะวันตก

ปัจจุบัน เส้นทางสายกลางได้ลำเลียงน้ำส่งถึงปักกิ่งตั้งแต่เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม ปี 2014 หลังจากที่โรงผลิตน้ำประปาเขตปักกิ่งใต้ เริ่มเปิดใช้น้ำจากโครงการผลิตและส่งต่อให้ประชาชนได้อุปโภคบริโภคแล้ว ชาวเมืองในเขตดังกล่าวต่างรู้สึกได้ว่า น้ำมีความกระด้างน้อยลง จะหุงข้าวหรือต้มน้ำชงชาดื่ม ก็กลิ่นหอมรสดีกว่าเดิมมาก แถมว่าแต่ก่อนต้องคอยขัดเอาคราบตะกรันที่ติดก้นกาออกเสมอ เดี๋ยวนี้สบายขึ้นและน้ำต้มที่ได้ก็ใสไม่มีคราบลอยจับผิวน้ำให้เห็นอีก โดยการตรวจวัดคุณภาพน้ำของเจ้าหน้าที่ก็ยืนยันว่า ความเป็นด่างของน้ำประปาลดลงจากเดิมถึง 2 ใน 3

องค์กรผลิตน้ำประปาเมืองปักกิ่งประกาศรายงานว่า ถึงวันที่ 19 มกราคมที่ผ่านมา โรงงานผลิตน้ำในสังกัดทั้งหกแห่ง ได้แก่ โรงผลิตน้ำหมายเลขสาม หมายเลขเก้า กัวกงจวง เถียนชุนซาน เหมินโถวโกว และฉางซินเตี้ยน รับน้ำจากโครงการผันน้ำใต้สู่เหนือเป็นปริมาณทั้งสิ้น 18 ล้านลูกบาศก์เมตร หลังผ่านการตรวจสอบคุณภาพน้ำร่วม 7,600 ครั้ง ครอบคลุมที่พักอาศัยของชาวเมืองกว่า 3,500 จุด และทำการตรวจสอบวันละสองครั้งตอน 5-6 โมงเช้า และตอนบ่ายเวลา 16.00-17.00 น. พบว่าน้ำประปาจากโรงงานผลิตน้ำแต่ละแห่งมีความปลอดภัยและผ่านมาตรฐานตามข้อกำหนดของประเทศทั้ง 106 รายการ

ด้านคณะกรรมการพัฒนาและปฏิรูปปักกิ่งระบุว่า ภายหลังจากน้ำใต้ส่งถึงปักกิ่งแล้ว ช่วยผ่อนคลายแรงกดดันในปัญหาการขาดแคลนน้ำของปักกิ่งลงได้ แต่เพราะไม่ได้แก้ปัญหาที่ปลายเหตุ ปักกิ่งจึงยังคงต้องมีการบริหารควบคุมการใช้ทรัพยากรน้ำอย่างเข้มงวด ต้องรณรงค์ให้ประชาชนประหยัดน้ำอย่างเต็มกำลัง และถึงแม้ต้นทุนการผลิตน้ำจะสูงขึ้น แต่ภายในปีนี้จะยังไม่มีการปรับขึ้นราคาน้ำ

 แสตมป์ที่ระลึก "โครงการผันน้ำใต้สู่เหนือ"

แสดงเส้นทางการผันน้ำสายตะวันตก สายกลาง และสายตะวันออก

ทั้งนี้ โครงการผันน้ำใต้สู่เหนือ สายตะวันออกเริ่มงานก่อสร้างวันที่ 27 ธันวาคม ปี 2002 มีความยาวทั้งสิ้น 1,466.50 กิโลเมตร โดยดึงน้ำจากอ่างเก็บน้ำหยางโจวตอนปลายของลุ่มแม่น้ำแยงซี เพื่อบรรเทาความขาดแคลนน้ำในมณฑลเจียงซู อันฮุย ซานตง เหอเป่ย และนครเทียนจิน สายกลางเริ่มก่อสร้างวันที่ 31 ธันวาคม ปี 2003 มีความยาวทั้งสิ้น 1,431.954 กิโลเมตร โดยมีปลายทางอยู่ที่ปักกิ่งและนครเทียนจิน โดยดึงน้ำจากอ่างเก็บน้ำตันเจียงโข่วตอนกลางของลุ่มแม่น้ำแยงซี ส่วนสายตะวันตก จะดึงน้ำจากแหล่งน้ำตอนต้นของแม่น้ำแยงซี เพื่อส่งน้ำให้กับพื้นที่แห้งแล้งในมณฑลชิงไห่ กานซู่ หนิงเซี่ย มองโกเลียใน ส่านซี และซานซี รวม 6 มณฑล แต่ปัจจุบันยังไม่เริ่มดำเนินการก่อสร้าง

เก่าเล่าไปใหม่บอกมา โดย วังฟ้า 羅勇府