พัลลภ สามสี         แผนที่แหล่งสำคัญของเขตปาเป่าชาน

สวัสดีครับท่านผู้ฟัง ผม พัลลภ สามสี จากสถานีวิทยุซีอาร์ไอ China Radio International ออกอากาศจากปักกิ่งส่งตรงมายังเมืองไทย

ผมมาถึงที่นี่ได้เพียง 2 อาทิตย์ก็ได้รับมอบหมายให้ทำรายการที่เกี่ยวกับกรุงปักกิ่ง ด้วยความรู้พื้นฐานที่แทบไม่มีอะไรเลย ภาษาจีนก็ยังสื่อสารได้ไม่ดีนัก ผมจึงเสนอรายการท่องเที่ยว "สถานีต่อไป" รายการนี้ เพื่อพาท่านผู้ฟังซึ่งเป็นคนไทย และรู้จักเมืองหลวงแห่งแดนมังกรแห่งนี้ไม่ต่างจากผม เดินทางด้วยรถไฟใต้ดินไปพร้อมๆ กัน ถึงสถานีไหน เราก็ขึ้นไปเดินชมเมืองพร้อมกันนะครับ

สำหรับสัปดาห์นี้ ผมขอเริ่มที่ "สถานีปาเป่าชาน" ซึ่งอยู่ติดกับสำนักงานซีอาร์ไอเป็นสถานีแรกในการเริ่มต้นเดินทาง

สถานีนี้อยู่บนถนนฉางอาน ถนนสายหลักของกรุงปักกิ่ง ซึ่งทอดยาวเหมือนเส้นที่ขีดแบ่งปักกิ่งออกเป็นสองส่วนอย่างชัดเจน ปาเป่าชานอยู่ทางทิศตะวันตกของกรุงปักกิ่ง เป็นแหล่งที่พักอาศัย ไม่แออัดเหมือนในเมือง และยังมีสถานที่ท่องเที่ยวน่าสนใจหลายแห่ง แค่ทอดน่องเดินชมบ้านเรือน ร้านค้า ก็เพลินใจได้มิใช่น้อย

เขต ปาเป่าชาน เดิมเป็นสุสานของกลุ่มบุคคลสำคัญ และข้าราชการระดับสูงเท่านั้น สำหรับคนทั่วไป ก็สามารถมาใช้สถานที่แห่งนี้เป็นฌาปนสถานได้ แต่จะไม่มีการฝัง หรือเก็บไว้เพื่อทำบุญ 100 วัน เหมือนบ้านเรา มีแต่ทำพิธีประชุมเพลิงอย่างเดียว แล้วค่อยเก็บอัฐิมาเซ่นไหว้ในภายหลัง

มีนิทานโบราณเรื่องหนึ่งที่เล่าสืบต่อกันมาเกี่ยวกับที่มาของชื่อ "ปาเป่าชาน" ไม่ว่าที่ไหนในโลก ชื่อบ้านนามเมืองต่างมีเรื่องเล่าซ่อนอยู่ ซึ่งเป็นวิธีการของคนในยุคก่อน และในที่สุดก็กลายเป็นวรรณกรรมท้องถิ่นแบบมุขปาถะ ที่นับเป็นบันทึกประวัติศาสตร์ชนิดหนึ่ง ที่พอเห็นเค้าสภาพของท้องถิ่นในยุคก่อนได้

เรื่องมีอยู่ว่า...เมื่อก่อนแถบถิ่นนี้เรียกว่า "เฮยชาน" ซึ่งแปลว่า ภูเขาสีดำ (เฮย แปลว่า ดำ และ ชาน แปลว่า ภูเขา" มีสองสามีภรรยาสกุลหลี่อาศัยอยู่ สองตายายไม่มีลูกหลาน ประทังชีวิตด้วยการปลูกน้ำเต้าขาย แต่มาปีหนึ่ง น้ำเต้าไม่ออกผลเลย มีแต่เพียงน้ำเต้าประหลาดลูกหนึ่ง ที่ตรงขั้วมีขนาดใหญ่ แต่ก้นเล็ก เหมือนผลมันกลับหัวกลับหางผิดธรรมชาติ จึงไม่ได้ใช่ใจนัก

อยู่มาวันหนึ่ง มีชายคนหนึ่งเดินผ่านมา แล้วถามซื้อน้ำเต้าลูกนี้ แต่สองตายายไม่ยอมขาย ด้วยเพราะต้องการเก็บเมล็ดพันธุ์ของมันไว้ปลูกในปีหน้า แต่ชายคคนนั้นให้เหตุผลว่าจะเอาไปทำยาเพื่อช่วยชีวิตคน ตายายจึงยอม และไม่มีเงินแต่อย่างใด

ชายคนนั้นจึงบอกว่าจะกลับมาเอาตอนที่น้ำเต้าสุก แล้วก็เดินจากไป