ข้าวเหนียว 5 สี อันประกอบด้วยสีดำ สีแดง สีเหลือง สีม่วง และสีขาวเป็นอาหารประจำชนชาติชนิดหนึ่งของชาวชนชาติจ้วง ช่วงเทศกาลวันขึ้น 3 ค่ำเดือน 3 ตามปฏิทินจันทรคติทุกปี ชาวจ้วงทุกครอบครัวจะต้องทำข้าวเหนียว 5 สี และประกวดกันว่า บ้านใดทำได้หอมและอร่อยกว่า ซึ่งผมจะพูดให้ท่านฟังในรายการแนะนำชนชาติส่วนน้อยของจีนในวันนี้ครับ

เมื่อวันขึ้น 3 ค่ำเดือน 3 ตามปฏิทินจันทรคติของทุกปีมาถึง เวลาฟ้าสาง แม่บ้านของแต่ละบ้านจะลุกขึ้นมานึ่งข้าวเหนียว 5 สี เมื่อนึ่งสุก กลิ่นหอมจะฟุ้งไปทั่วบริเวณหมู่บ้าน แล้วเด็กๆ จะพากันออกจากบ้าน เล่นพลางกินข้าวเหนียวพลาง และบ้างก็แลกกินกัน เพื่อชิมดูว่า บ้านใครทำได้อร่อยกว่ากัน

เหตุใดที่ทำให้ชาวชนชาติจ้วงนิยมรับประทานข้าวเหนียวเล่า? นายเก่อเสียง ปราชญ์ชาวบ้านเล่าให้ฟังว่า

"เล่ากันว่า ในสมัยโบราณ มีหนุ่มคนหนึ่งชื่อเท่อหนง พ่อเสียชีวิตตอนเขายังเด็กมาก แม่เป็นอัมพาต นอนอยู่บนเตียงตลอดเวลา หนุ่มคนนี้เป็นบุตรกตัญญู เป็นห่วงว่า เวลาไปตัดไม้ตัดฟืนบนภูเขา หรือไปทำไร่ไถนา ถ้าทิ้งให้แม่อยู่บ้านคนเดียว กลัวว่าแม่จะว้าเหว่ จึงตัดสินใจแบกแม่ไปด้วย และนำข้าวเหนียวถุงหนึ่งติดมือไปด้วย เผื่อแม่หิวจะได้กิน "

แต่สิ่งที่นึกไม่ถึงคือ ลิงบนเขาชอบมาขโมยข้าวเหนียวกิน ถึงแม้ว่าบางครั้งแม่ของเท่อหนงจะเห็นเข้า แต่ไม่สามารถกระดิกตัวและไล่ลิงให้หนีไปได้ จึงได้แต่ร้อนใจอยู่อย่างเดียว ส่วนหนุ่มคนนี้ก็จนปัญญาไม่รู้ว่าจะช่วยแม่ได้อย่างไร ต่อมา มีอยู่วันหนึ่ง ชายหนุ่มคนนี้บังเอิญพบว่า น้ำคั้นจากใบเมเปิ้ลเป็นสีคล้ำ เขาเกิดความคิดขึ้นในทันใด จึงรีบเด็ดใบเมเปิ้ลกลับบ้าน แล้วนำน้ำที่คั้นได้จากใบเมเปิ้ลมาผสมกับน้ำ และนำข้าวเหนียวไปแช่ไว้นานหนึ่งคืน วันรุ่งขึ้น เขาช้อนข้าวเหนียวออกมานึ่ง เมื่อนึ่งสุก ข้าวเหนียวจะออกเป็นสีดำ และมีกลิ่นหอมพิเศษฟุ้งไปทั่วบ้าน

ขนาดว่า แม่ที่อยู่ห้องชั้นในพอได้กลิ่นหอมก็ร้องถามว่า ลูกกำลังทำของกินอะไร หอมจังเลย เท่อหนงตอบด้วยความตื่นเต้นว่า ข้าวเหนียวสีดำครับแม่ เป็นของกินที่อร่อยมากครับ และพอดีว่า วันนั้นเป็นวันขึ้น 3 ค่ำเดือน 3