จ สวัสดีค่ะ ท่านผู้ฟัง ยินดีต้อนรับเข้าสู่ช่วงคุยกันวันละประเด็น โดยดิฉันจางฉีและคุณพัลลภ สามสี สวัสดีค่ะคุณพัลลภ

พ สวัสดีครับ คุณจางฉีและท่านผู้ฟังทุกท่านครับ

จ เป็นเวลาหลายเดือนแล้ว ที่เกิดอุทกภัยในหลายพื้นที่ของประเทศไทยอย่างไม่เคยมีมาก่อนในประวัติศาสตร์กว่า 50 ปี ส่งผลกระทบต่อบ้านเรือน ทรัพย์สินและสุขภาพใจและกายของผู้ประสบภัยอย่างมาก ดิฉันและเพื่อนๆซีอาร์ไอทั้งหลายต่างรู้สึกเป็นห่วงอย่างยิ่งและขอแสดงความห่วงใยและความเห็นใจต่อผู้ประสบภัย ณทีนี้ด้วย เราจะคอยให้กำลังใจเสมอ และเชื่อมั่นว่า ประชาชนไทยจะผ่านพ้นวิกฤติน้ำท่วมครั้งนี้ในไม่ช้า

พ ผมติดตามสถานการณ์น้ำท่วมของประเทศไทยอย่างใกล้ชิดเช่นกัน ทั้งๆ ที่บ้านผมไม่ได้ถูกน้ำท่วม แต่ผมก็เป็นห่วงพี่น้องคนไทยอย่างยิ่งและอธิษฐานทุกวันขอให้น้ำท่วมลดเร็วที่สุด ชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนฟื้นคืนสู่ภาวะปกติโดยเร็วที่สุด

จ ครั้งนี้ อุทกภัยเข้ามาอย่างยืดเยื้อและรุนแรงแบบไม่ทันตั้งตัว โดยสร้างความเดือดร้อนให้กับประชาชนจำนวนมาก ดิฉันได้ข่าวว่า ผู้ประสบภัยในบางพื้นที่นอกจากสูญเสียญาติมิตร ที่อยู่อาศัย แหล่งทำมาหากิน ทรัพย์สินแล้ว และยังต้องเผชิญกับปัญหาสุขภาพหลายด้านที่เกิดจากภัยน้ำท่วม มีทั้งอาการเจ็บป่วยในระยะสั้นและระยะยาว

พ เช่น โรคติดเชื้อทางเดินอาหาร โรคท้องร่วงที่ติดติดเชื้อจากอาหารเป็นพิษ โรคฉี่หนู โรคซึมเศร้าและโรคเครียด เป็นต้น

จ ผู้ที่มีปัญหาโรคผิวหนังหลังน้ำท่วมก็เพิ่มขึ้นอย่างมาก เช่น โรคน้ำกัดเท้าหรือเรียกว่า ติดเชื้อที่เท้า เป็นแผล ลอก คัน และเจ็บแสบ ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องอาจจะกลายเป็นโรคเรื้อรังที่เป็น ๆ หาย ๆ และรักษาไม่หายขาด ส่งผลเสียต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน รายการวันนี้ เรามาคุยเรื่องการดูแลสุขภาพในช่วงวิกฤติน้ำท่วม ดีไหมคะ

พ ดีมากครับ เรื่องนี้น่าสนใจมาก การฟื้นฟูสุขภาพจิตและกายเป็นปัจจัยเบื้องต้นในการฟื้นฟูเศรษฐกิจและชีวิตความเป็นอยู่ ความรู้ด้านนี้จะมีประโยชน์มากต่อผู้ประสบภัยที่กำลังเดือดร้อนอยู่

จ เรามาพูดถึงข้อแนะนำในการดูแลผิวหนังก่อนนะคะ เพราะหลังน้ำท่วม ผู้ที่เป็นโรคผิวหนังจะเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด เพื่อเป็นเกร็ดความรู้ให้ผู้ประสบภัยในการใส่ใจดูแลผิวหนังหลังน้ำท่วม

พ โรคผิวหนังเป็นโรคที่คนไทยรู้จักและคุ้นเคยเป็นอย่างดี โดยมักจะพบเสมอหลังเกิดภาวะน้ำท่วม แต่หลายคนมักไม่ค่อยใส่ใจดูแลเท่าที่ควร จนทำให้เกิดปัญหาเรื่องเท้าเปื่อย เป็นแผล ลอก คันและเจ็บแสบ

จ บางคนอาจจะรู้สึกว่า โรคผิวหนังเป็นเพียงโรคกวนใจ รำคาญ แต่ไม่ใช่โรคสาหัสรุนแรง ไม่เหมือนโรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูงที่อันตรายถึงชีวิต

พ แต่ที่แท้จริง โรคผิวหนังอาจอันตรายถึงชีวิตได้ ซึ่งนอกจากจะทำให้ไม่สบายจากอาการคันและแสบแล้ว ในภายหลังอาจทำให้ป่วยเป็นโรคติดเชื้อในกระแสเลือดได้ ซึ่งอันตรายถึงชีวิตจริงๆ

จ ดังนั้น การใส่ใจดูแลโรคผิวหนังมีความสำคัญมาก มองข้ามไม่ได้เลยทีเดียว

พ โรคผิวหนังที่ประชาชนทั่วไปมักจะคุ้นเคยและพบเสมอหลังภาวะน้ำท่วมคือโรคน้ำกัดเท้า เมื่อเดินย่ำน้ำบ่อย ๆ หรือยืนแช่น้ำนาน ๆ จะทำให้เท้าเปื่อย โดยเฉพาะบริเวณซอกเท้า บริเวณที่ผิวหนังเปื่อยนี้เป็นจุดอ่อนทำให้เชื้อโรคที่มากับน้ำเข้าสู่ร่างกายได้ง่าย

จ เพราะน้ำท่วมจะส่งผลให้แหล่งน้ำสำหรับอุปโภคบริโภคปนเปื้อนกระแสน้ำที่พัดพาสิ่งสกปรก เชื้อโรค ของเสียที่เคยถูกเก็บไว้ในที่มิดชิดหรือสารเคมีกระจายออกเป็นวงกว้าง ทำให้สภาพแวดล้อมเปลี่ยนไป สัตว์และแมลงไม่มีที่อยู่อาศัย จึงออกจากถิ่นที่อยู่เพ่นพ่านทั่วไปและกลายเป็นพาหะนำเชื้อโรคในที่สุด

พ ที่สำคัญพาหะนำโรคต่าง ๆ ยังสามารถเจริญเติบโตได้ดี ส่งผลให้ปริมาณเชื้อโรคมีจำนวนเพิ่มขึ้นและแพร่ได้อย่างรวดเร็ว จึงมีโอกาสเกิดโรคระบาดได้ง่าย โดยสภาพผิวดินหลังน้ำท่วมมีความเหมาะสมสำหรับการแพร่พันธุ์ของยุง ซึ่งโรคหลายชนิดที่เกิดจากยุงเป็นพาหะมีโอกาสระบาดสูงขึ้นหลังน้ำท่วม

จ สำหรับโรคน้ำกัดเท้า หรือเชื้อราที่เท้านั้น บางครั้งมีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน ทำให้เกิดปวดแสบ ปวดร้อนหรือถึงกับมีหนองไหล

พ อาการของการติดเชื้อราที่เท้า มักเห็นเป็นผื่นเปียกยุ่ยสีขาวที่ง่ามนิ้วเท้า แต่ก็สามารถเกิดที่ส้นเท้าและอาจลุกลามไปถึงฝ่าเท้าและเล็บได้ หากติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำซ้อนก็จะเกิดเป็นหนอง บางคนติดเชื้อแบคทีเรียจนบวมไปทั้งขา และต้องผ่าตัดเอาหนองและเอาเนื้อตายทิ้ง

จ ฟังแล้วขนลุกและน่ากลัวทีเดียว คุณพัลลภ แค่โรคน้ำกัดเท้า ก็ต้องผ่าตัดหรือ

พ ใช่ครับ เพราะเพื่อเอาหนองและเอาเนื้อตายออก มิฉะนั้น จะทำให้อาการอักเสบหนักสาหัสได้ และการที่มีอาการอักเสบนั้น อย่างน้อยส่งผลเสียต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน หากร้ายแรงขึ้นก็จะอันตรายต่อชีวิตได้

จ ท่านผู้ฟังค่ะ ช่วยบอกให้เพื่อนๆ ที่ประสบภัยน้ำท่วม อย่าปล่อยให้มีอาการโรคน้ำกัดเท้าหรือติดเชื้อที่เท้าอยู่นาน และเมื่อยุงกัดแล้ว อย่าไปเกาหรือแกะจนมีแผล เพราะอาจจะติดเชื้อได้ ไม่ว่าจะเป็นเชื้อแบคทีเรีย เชื้อราจากหนอนพยาธิ จากแมลง สัตว์มีพิษ ซึ่งนอกจากจะทำให้ไม่สบายตรงผิวหนังแล้ว ในภายหลังหากได้รับเชื้อโรคเข้าไปด้วย อาจทำให้ป่วยเป็นโรคไข้เลือดออก มาลาเรีย ไข้สมองอักเสบ หรือติดเชื้อในกระแสเลือดก็ได้

พ โรคน้ำกัดเท้าในระยะแรกนี้ ยังไม่มีการติดเชื้อโรค เป็นเพียงอาการระคายเคืองจากความเปียกชื้นและสิ่งสกปรกในน้ำ ทำให้เท้าเปื่อย ลอก แดง คันและแสบ การรักษาในระยะนี้ควรใช้ยาทาสเตียรอยด์อ่อนๆ เช่น ครีมไทรอัมซิโลโลน (Triamcinolone cream ) โดยไม่จำเป็นต้องใช้ยาฆ่าเชื้อรา

จ เพราะยาฆ่าเชื้อราบางชนิดจะทำให้เกิดอาการระคายเคืองและแสบมากขึ้น ถ้าผิวเปื่อยเป็นแผล เมื่อสัมผัสกับสิ่งสกปรกที่เจือปนอยู่ในน้ำจะเกิดการติดเชื้อได้ง่าย เมื่อมีการติดเชื้อแบคทีเรีย จะทำให้เกิดอาการอักเสบ บวมแดง เป็นหนองและปวด ต้องให้การรักษาโดยการรับประทานยาปฏิชีวนะร่วมกับการชะล้างบริเวณแผลด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ เช่น น้ำด่างทับทิม หรือยาปฏิชีวนะ

พ หากปล่อยให้มีอาการโรคน้ำกัดเท้าอยู่นาน ผิวที่ลอกเปื่อยและชื้นจะติดเชื้อรา ทำให้เป็นโรคเชื้อราที่ซอกเท้ามีอาการบวมแดง มีขุยขาวเปียก มีกลิ่นเหม็นและถ้าปล่อยทิ้งไว้ให้เรื้อรัง เชื้อราจะเข้าไปฝังตัวอยู่ในผิวหนังรักษาหายยาก ถึงแม้ทายาจนอาการดีขึ้นดูเหมือนหายดีแล้ว แต่มักจะมีเชื้อหลงเหลืออยู่ เมื่อเท้าอับชื้นขึ้นเมื่อใด ก็จะเกิดเชื้อราลุกลาม ขึ้นมาใหม่ ทำให้เกิดอาการเป็น ๆ หาย ๆ เป็นประจำไม่หายขาด

จ อาการเช่นนี้ รำคาญมาก ในแวดวงการแพทย์ของจีนมีสำนวนที่พูดโดยทั่วไปว่า โรคผิวหนังเป็นโรคชนิดหนึ่งยากที่จะรักษาให้หายขาดได้

พ ดังนั้น การดูแลป้องกันโรคเชื้อราที่เท้าไม่ให้กลับเป็นซ้ำอีกจึงมีความสำคัญ การรักษาความสะอาดให้เท้าแห้งอยู่เสมอเป็นหลักปฏิบัติที่สำคัญที่สุด

ในการป้องกันโรคนี้ หากจำเป็นต้องเดินลุยน้ำควรใส่รองเท้าบูทที่ทำด้วยยางกันน้ำและทายาป้องกันน้ำกัดเท้าทุกครั้งก่อนลงน้ำ หลังจากลุยน้ำควรรีบทำความสะอาดเท้าด้วยน้ำสะอาดและเช็ดให้แห้ง โดยเฉพาะบริเวณซอกเท้า อาจใช้แป้งฝุ่น โรยที่เท้าและซอกเท้าเพื่อให้เท้าแห้งสนิทจริง ๆ

จ หากมีบาดแผลที่เท้าไม่ควรสัมผัสถูกน้ำสกปรก หากลุยน้ำแล้วเกิดผื่นที่ผิวหนังควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาและทายาหรือรับประทานยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัดเพื่อให้หายขาด ไม่เป็นเรื้อรังสร้างความรำคาญเจ็บปวดและเสียเวลาในการรักษาในภายหลัง.

พ และควรให้ความสนใจเป็นพิเศษที่บริเวณซอกนิ้วเท้า เมื่อเช็ดให้แห้งแล้วให้ทายารักษาโรคเชื้อรา แต่ถ้ามีอาการรุนแรงและเรื้อรัง ทายาไม่ได้ผลควรไปพบแพทย์ ไม่ควรซื้อยารับประทานเอง ซึ่งอาจจะมีผลข้างเคียงต่อตับไต และควรรักษาอย่างต่อเนื่อง ไม่ควรหยุดยาเองแม้ว่าจะดีขึ้น การหยุดยาเร็วเกินไปขณะที่เชื้อยังไม่หมด มีโอกาส กลับเป็นซ้ำอีกได้ง่าย

จ นอกจากนี้ ผู้ประสบกับปัญหาน้ำท่วมควรระมัดระวังเมื่อเดินลุยน้ำ ควรถือไม้ตีน้ำเป็นระยะ เพื่อไล่สัตว์มีพิษที่อาจอยู่บริเวณทางเดิน อีกทั้งยังสามารถช่วยป้องกันของมีคมในน้ำทิ่มตำเท้าหรือสัตว์มีพิษกัดต่อย ที่อาจทำให้เกิดบาดแผลและติดเชื้อโรคต่าง ๆ รวมทั้งเชื้อบาดทะยักตามมาได้ เมื่อประสบเหตุดังกล่าวควรไปทำแผลที่หน่วยบริการสาธารณสุขทันที

พ อย่างไรก็ตาม คนจีนกับคนไทยต่างมีสำนวนว่า กันไว้ดีกว่าแก้ การป้องกันมักจะดีกว่า และประหยัดค่าใช้จ่ายและประหยัดเวลาในการรักษา หากเป็นแล้ว ไปรักษายิ่งเร็วเท่าไรก็ยิ่งดี เพราะยิ่งจะมีประสิทธิภาพดีกว่า

จ นอกจากเกร็ดความรู้ในการดูแลโรคน้ำกัดเท้าแล้ว เรายังมีคำแนะนำในการดูแลสุขภาพจิตอีกหลายประการ

พ อุทกภัยครั้งนี้ ข้าวของเครื่องใช้ ยานพาหนะ ที่ต้องหามาด้วยหยาดเหงื่อแรงงาน ต้องสูญหายไปกับสายน้ำในทันควันไม่ทันตั้งตัว เป็นการสูญเสียที่ไม่มีใครคาดคิดหรือเตรียมตัวได้ทัน

จ เมื่อเกิดภัยธรรมชาติแบบนี้ขึ้นมา ก็สร้างความเศร้าโศกให้กับผู้ประสบภัยไม่น้อย บางคนจะเสียบ้าน ไร่นาเสียหาย สูญเสียแหล่งรายได้ ขาดแหล่งอาหาร เจ็บป่วยและเสี่ยงต่อโรคภัยไข้เจ็บ บางคนก็ต้องเสียของรัก ของสะสมที่หายาก อุปกรณ์เครื่องมือที่ซื้อหามาด้วยเงินทอง ซึ่งบางคนอาจต้องหาเงินเป็นเวลาหลายปีกว่าจะซื้อมาได้ เรื่องแบบนี้ผู้ประสบภัยอาจรับไม่ได้ เพราะเป็นเรื่องที่ไม่ได้เตรียมใจไว้ตั้งรับ

พ ยังไม่หมดทุกข์เพียงเท่านี้ ยังมีทุกข์ที่เกิดขึ้นในใจ คือปัญหา "สุขภาพจิต" โดยจะเกิดความวิตกกังวล เกิดความซึมเศร้า เกิดความหวาดผวา ประสาทหลอน มิใช่เฉพาะผู้ใหญ่อย่างเรา ยังกระทบไปถึงเด็กและเยาวชน ที่อาจต้องสูญเสีย พลัดพรากจากผู้ปกครองหรือญาติพี่น้องอย่างไม่คาดฝัน

จ สิ่งเหล่านี้ล้วนแล้วแต่กระทบต่อจิตใจ ก่อให้เกิดความเครียดได้มาก โดยแต่ละคน แต่ละครอบครัวจะแตกต่างกัน ไม่ว่าผู้ใหญ่หรือเด็ก วิธีจัดการกับปัญหาที่เกิดขึ้นก็แตกต่างกัน ผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาจิตใจได้มาก ได้แก่

พ ผู้ที่สูญเสียมาก เช่น ญาติเสียชีวิต สูญเสียไร่นา แหล่งรายได้ ขณะที่แหล่งช่วยเหลือน้อย เช่น เครือญาติและชุมชนรอบข้างที่พร้อมให้ความช่วยเหลือมีจำกัด ยังมีปัญหาอื่น ๆ อยู่เดิม เช่น มีโรคประจำตัว พิการ ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ เจ็บป่วยทางจิตอยู่เดิม

จ นอกจากนี้ยังอยู่ในชุมชนที่ขาดระบบการจัดการเพื่อช่วยเหลือกันเอง ปัญหาทางจิตใจที่อาจเกิดขึ้นได้ จะเกี่ยวข้องกับความรู้สึกสูญเสียและปัญหาที่เกิดจากสภาพวิถีชีวิตที่ไม่เหมือนเดิม ก่อให้เกิดความกังวลใจ เศร้าโศกเสียใจ ท้อแท้ เบื่อหน่าย สับสน

พ รวมทั้งยังมีอาการทางกายของความเครียด เช่น ปวดหัว ปวดท้อง นอนไม่หลับ บางรายอาจพบกับเหตุการณ์ตื่นตกใจและเกิดอาการผวา หากความเครียดเป็นอยู่นานก็จะกระทบต่อสภาพร่างกาย ก่อให้เกิดความเจ็บป่วยได้ง่าย ผู้ที่มีโรคประจำตัวก็อาจมีการกำเริบของโรคขึ้นได้

จ สำหรับผู้ที่เครียดมากๆ แล้วขาดแหล่งช่วยเหลือ อาจเก็บตัว ไม่พูดคุย ท่าทางเคร่งเครียด ท้อแท้ เศร้าหมอง และในบางรายอาจรู้สึกสิ้นหวังจนถึงกับคิดฆ่าตัวตาย ภาวะซึมเศร้าที่เป็นมากจนความสามารถในการดำเนินชีวิตให้เป็นปกติเสียไป เช่น กินไม่ได้ นอนไม่หลับ ไม่มีพลังในการทำกิจวัตรประจำวัน

พ หากเป็นนานต่อเนื่องเกินกว่าสองสัปดาห์ขึ้นไปอาจป่วยเป็นโรคซึมเศร้า ซึ่งเป็นโรคทางจิตเวชอย่างหนึ่ง แต่ก็สามารถรักษาให้หายได้ หากพบว่าใครมีความเครียด หรืออารมณ์เศร้าต่อเนื่อง และไม่สามารถดำเนินชีวิตเป็นปกติได้ ก็ควรไปปรึกษาจิตแพทย์ที่สถานบริการใกล้บ้าน

จ ช่วงนี้ไปจนถึงหลังน้ำลด จำเป็นต้องฟื้นฟูสภาพจิตใจที่สำคัญ จำเป็นต้องใช้พลังชุมชนช่วยเยียวยาให้ผู้ได้รับผลกระทบไม่รู้สึกว่าตัวเองเป็นเหยื่อของเหตุการณ์เพียงบ้านเดียว แต่ให้เขาได้มีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาร่วมกันในชุมชน ซึ่งจะช่วยให้เขารู้สึกว่า ชีวิตเขา เขาจัดการแก้ไขได้ด้วยความร่วมแรงร่วมใจกับคนในละแวกบ้านเดียวกัน ในชุมชนเดียวกัน ช่วยให้กลับสู่การดำเนินชีวิตอย่างเป็นปกติโดยเร็วที่สุด

พ หรือจะเป็นการช่วยค้นหาผู้มีความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหา เช่น ผู้มีเหตุสูญเสียรุนแรง ผู้มีแหล่งช่วยเหลือจำกัด ผู้มีปัญหาอื่นๆ อยู่เดิม และในพื้นที่ที่ชุมชนยังอ่อนแอ และเร่งให้ความช่วยเหลือเพื่อนำวิถีการดำเนินชีวิตกลับสู่ภาวะปกติให้เร็วที่สุด หากพบปัญหาเจ็บป่วยทางกายหรือใจก็ให้การดูแลช่วยเหลือ

จ ข้อแนะนำในการดูแลสุขภาพร่างกายและจิตใจในช่วงอุทกภัย

ได้แก่ รับประทานอาหารที่เป็นผลดีต่อสุขภาพ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพออย่างน้อยวันละ 7-8 ชั่วโมง หลีกเลี่ยงการดื่มสุราหรือสารเสพติดในการจัดการความเครียดและความทุกข์ใจ

พ พูดคุยกับคนใกล้ตัว ไม่เก็บปัญหาไว้กับตนเอง ปฏิบัติตามหลักคำสอนทางศาสนา เช่น สวดมนต์ ไหว้พระ ทำสมาธิ ฝึกหายใจคลายเครียด และทักษะผ่อนคลายอื่นๆ เข้าร่วมกิจกรรมของชุมชน มองโลกในแง่ดี มีความหวัง อออกกำลังกายเป็นประจำด้วยวิธีง่าย ๆ เท่าที่สภาพสิ่งแวดล้อมจะอำนวย เช่น ร้องเพลง ฝึกโยคะ เล่นฮูลาฮูป ซึ่งเป็นกิจกรรมออกกำลังที่ไม่ต้องใช้พื้นที่กว้างก็ทำได้

จ ตั้งสติให้มั่น มองทุกปัญหาว่ามีทางแก้ไข พยายามอยู่กับครอบครัวให้มากที่สุด เพราะความรักความผูกพันกับคนในครอบครัวจะให้รู้สึกอบอุ่นไม่โดดเดี่ยว แก้ความท้อแท้ใจได้ และร่วมกันค้นหาแหล่งสร้างกำลังใจ ตั้งเป้าหมายชีวิตใหม่ด้วยกัน

พ พยายามหาโอกาสช่วยเหลือคนอื่นเท่าที่สามารถทำได้ เพราะความสุขจากการช่วยเหลือคนอื่นๆ สามารถเยียวยาแผลในใจได้ และอย่าไปเปรียบเทียวบกับผู้โชคดี แต่ไปเปรียบเทียบกับผู้ที่ตกอยู่ในสภาพย่ำแย่และยากลำบากกว่าตนเอง

จ คิดทบทวนสิ่งดีๆ ในชีวิตเป็นประจำทุกวัน จัดการปัญหาทีละขั้นทีละตอน ทำในสิ่งที่ทำได้สร้างความรู้สึกสำเร็จเล็กๆ จากสิ่งที่ทำ ไม่จมไปกับปัญหาที่ยังแก้ไขอะไรไม่ได้ เชื่อว่าปัญหาจะผ่านไปแล้วทุกอย่างจะดีขึ้น สำหรับวันนี้ ดิฉันจางฉีและคุณพัลลภ สามสี ขอลาไปก่อน สวัสดีคะ

พ สวัสดีครับ

ยจ ส่วนคนที่ไม่รู้จะหันหน้าไปปรึกษาทางไหนดี ให้ปรึกษาได้ที่หน่วยบริการสาธารณสุขใกล้บ้านทุกแห่ง เพราะมีขีดความสามารถในการดูแลปัญหาสุขภาพจิตอยู่แล้ว และหากบุคลากรสาธารณสุขพบว่าปัญหามีความซับซ้อนเกินความสามารถก็จะส่งต่อให้กับหน่วยงานที่เหมาะสมต่อไป

พูดคุยกับคนใกล้ชิด อย่าคิดคนเดียว ช่วยกันปรึกษาหารือ แปลงปัญหาเป็นโอกาสในการสร้างความผูกพันใกล้ชิดต่อกัน

ศึกษาและปฏิบัติตามหลักคำสอนทางศาสนา สวดมนต์ ไหว้พระ ทำสมาธิ มองโลกแง่ดี ฝึกหายใจคลายเครียด และทักษะผ่อนคลายอื่นๆมองหาโอกาสในการช่วยเหลือผู้อื่น เข้าร่วมกิจกรรมของชุมชน เป็นเจ้าของในการแก้ปัญหา

แนะการใช้ชีวิตอย่างปลอดภัยในช่วงน้ำท่วม

แนะการใช้ชีวิตอย่างปลอดภัยในช่วงน้ำท่วมโดยห้ามใช้ยานพาหนะ เช่น รถยนต์ รถจักรยานยนต์ ในการอพยพหนีน้ำท่วมอย่างเด็ดขาด เพราะความแรงของกระแสน้ำอาจพัดพาหนะจมน้ำ รวมถึงหลีกเลี่ยงการเดินข้ามลำน้ำที่มีระดับน้ำสูงเหนือเข่าและไหลเชี่ยวกราก เพราะอาจถูกน้ำพัดหรือได้รับอันตรายจากท่อนไม้ ก้อนหิน ที่ลอยมาตามน้ำได้ หลีกเลี่ยงการเดินลุยน้ำหรือพายเรือเข้าใกล้เสาไฟฟ้า เพื่อป้องกันอันตรายจากไฟฟ้าดูด รวมถึงไม่เข้าไปในบริเวณทางน้ำไหลผ่านหรือร่องน้ำ โดยเฉพาะบริเวณที่มีรอยแยกของหน้าดิน เพราะหากมีฝนตกลงมาซ้ำ ดินอาจอุ้มน้ำไว้ไม่ไหวและพังถล่มลงมาได้

อีกทั้งไม่ลงเล่นน้ำหรือจับปลาในบริเวณที่น้ำท่วม เนื่องจากความแรงของกระแสน้ำอาจพัดพาให้จมน้ำเสียชีวิตได้ เพิ่มความระมัดระวังสัตว์มีพิษที่อาจหนีน้ำขึ้นมาอาศัยอยู่ในบ้านเรือน เช่น งู ตะขาบ ควรสวมรองเท้าบู๊ตทุกครั้งที่ต้องเดินลุยน้ำ เพื่อป้องกันการเหยียบเศษวัสดุที่อยู่ใต้น้ำ เช่น เศษแก้ว กระเบื้อง ตะปู

หากต้องเดินลุยน้ำในช่วงกลางคืนควรใช้ไฟฉายและถือไม้นำทางตลอดเวลา เพื่อป้องกันการเดินตกท่อระบายน้ำที่น้ำท่วมจนมองไม่เห็น ในการช่วยเหลือคนตกน้ำให้ใช้ห่วงยาง ลูกมะพร้าว หรือโยนเชือกให้คนที่ตกน้ำยึดตัวเองไว้ จะปลอดภัยมากกว่าการลงไปช่วยด้วยตัวเอง