เปี้ยนเผ้าหรือเผ้าจู๋ 鞭炮/炮竹คือประทัด
เพื่อนถามดิฉันว่าตรุษจีนนึกถึงอะไร ดิฉันตอบว่าถ้าเป็นที่เมืองไทยนึกถึงขนมเทียนขนมเข่ง แต่ถ้าเป็นที่จีนนึกถึงประทัด เพื่อนหัวเราะพร้อมพยักหน้าเห็นด้วย เพราะที่จีนก่อนวันตรุษจีนประมาณ 1 สัปดาห์ ใกล้สี่แยกจะมีการตั้งร้านขายประทัดเป็นร้านสำเร็จรูปที่ประกอบจากเหล็กลักษณะของร้านจะคล้าย ๆ กัน ย่านสี่แยกใหญ่ ๆ จะมีร้านขายประทัดตั้งอยู่ 1 ร้าน ร้านเหล่านี้จะต้องขออนุญาตจากทางการ ปีก่อน ๆ จะเปิดขายประมาณ 20 วันไปสิ้นสุดเอาวันขึ้น 15ค่ำซึ่งเป็นวันเทศกาลหยวนเซียว(เทศกาลบัวลอย)
แต่ปีนี้จะเปิดขายถึงวันขึ้น 5 ค่ำ ขณะที่การจุดประทัดยังคงจุดไปได้จนถึงวันเทศกาลหยวนเซียว
ตรุษจีนกับประทัดเป็นของคู่กัน
คนจีนเชื่อว่าการจุดประทัดจะไล่สิ่งชั่วร้ายสิ่งที่ไม่ดีออกไป จะเริ่มจุดตั้งแต่คืนวันส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ซึ่งปีนี้ก็คือคืนวันที่ 18 กุมภาพันธ์ การจุดประทัดเพื่อไล่สิ่งที่ไม่ดีนี้จะจุดเฉพาะตอนกลางคืน ยิ่งคืนวันส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ คืนวันตรุษจีน และคืนวันขึ้น 5 ค่ำจะจุดกันมากเป็นพิเศษที่เรียกว่าพั่วอู่ พั่วแปลว่าทำลาย อู่แปลว่า 5 ทำลายสิ่งที่ไม่ดีออกไปหมด เหลือไว้แต่สิ่งดี ๆ ในปีใหม่
ช่วง 7 – 8 ปีก่อนจำได้ว่าเช้าตื่นขึ้นมาไปทำงานตามพื้นบาทวิถี ตามชุมชนยังเต็มไปด้วยกระดาษห่อประทัดชิ้นเล็กชิ้นน้อยสีแดง ๆ เต็มพื้นไปหมด แต่ก่อนหน้านี้ประมาณ 4ปี หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการทำความสะอาดได้ปรับการทำงานให้พนักงานปัดกวาดให้เรียบร้อยในช่วงกลางคืน ช่วงเช้าจึงไม่ปรากฏร่องรอยให้เห็นเหมือนแต่ก่อน ก่อนหน้านี้สองสัปดาห์สังคมออนไลน์ที่จีนเขาแซวกันเรื่องประทัด เป็นประเด็นให้ฮาดีเหมือนกัน
เริ่มจากภาพสามีภรรยาที่เป็นพนักงานทำความสะอาดชูป้ายเขียนข้อความ ปีนี้ขอให้หนุ่มๆสาวๆจุดประทัดกันน้อยหน่อย เพื่อที่เราสองคนจะได้กลับไปฉลองปีใหม่ที่บ้านได้เร็วขึ้น ต่อมาก็มีภาพคุณลุงเจ้าของร้านประทัดเขียนข้อความ ช่วยซื้อประทัดกันเยอะ ๆ ผมจะได้มีเงินมีทอง ร่ำรวย คนถูกใจไม่น้อยเหมือนกัน และอีกรายที่มาปิดท้ายก็ฮาไม่เบา เจ้าของร้านขายไม้กวาด ช่วยกันซื้อไม้กวาดไปกวาดเยอะ ๆ ผมจะได้รวย แม้ดูจะเป็นเรื่องขำ ๆ ฮา ๆ แต่มันก็มีเหตุมีผล ความเชื่อในเรื่องของการจุดประทัดเพื่อขับไล่สิ่งไม่ดี เมื่อมีความเชื่ออย่างนี้อย่างไรเสียก็ต้องจุด ประเด็นคือต้องจุดอย่างปลอดภัย ในปริมาณที่น่าจะแค่เป็นพิธี ไม่ใช่จุดอย่างเมามันเพราะกลิ่นและควันของมันเป็นมลพิษซ้ำเติมสภาพอากาศที่สามวันดีสี่วันไข้ให้หนักขึ้นไปอีก คงจะด้วยเหตุนี้กระมังปีนี้ทางการจึงให้เปิดจำหน่ายถึงวัน5 ค่ำเท่านั้น มาตรการแก้ปัญหามลพิษทางอากาศคืบคลานมาถึงประทัดแล้ว ดีใจจัง ในจีนอีกงานหนึ่งที่มีการจุดประทัดกันมากเหลือเกินชนิดที่ว่าพื้นเต็มไปด้วยเปลือกประทัด บนอากาศคละคลุ้งไปด้วยควันและกลิ่นคืองานแต่งงานโดยเฉพาะที่พักของดิฉันซึ่งเป็นโรงแรมแทบทุกเสาร์-อาทิตย์จะมีคู่บ่าวสาวมาจัดงานแต่งงานซึ่งจะมีการจุดประทัดจำนวนมาก หากลดจำนวนลงเอาแค่จุดพอเป็นพิธีก็คงดีเพราะจะทำให้มีความสุขท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่ดีขึ้น ดีขึ้น