จริงๆ แล้ว หลังทารกมีอายุได้ 8 เดือนก็อยากลองกินอาหารด้วยตนเองแล้ว เพราะขณะที่มีอายุ 8 เดือน เด็กส่วนใหญ่เริ่มมีฟันขึ้นแล้ว และหลังจากอายุ 1 ขวบ เด็กก็จะไม่ยอมให้พ่อแม่ป้อนข้าวให้ แต่อยากจะลองควบคุมตักอาหารด้วยตนเอง คุณพ่อคุณแม่สามารถให้ชามขนาดเล็ก ลองให้เขาตักอาหารเองดู ขณะเดียวกัน คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถใช้ชามช้อนอีกชุดหนึ่งคอยป้อนข้าวให้ลูก และเมื่อลูกใช้ช้อนตักอาหารส่งเข้าปากได้ คุณพ่อคุณแม่อย่าลืมให้กำลังใจกับลูก เพื่อให้เขายินดีกับการกินข้าวด้วยตนเองมากยิ่งขึ้น

นอกจากนี้ เด็กอายุประมาณสองขวบก็สามารถเรียนรู้ที่จะใส่เสื้อผ้าที่ใส่ได้ง่ายๆ ได้เองแล้ว พ่อแม่ผู้ปกครองสามารถให้ลูกฝึกถอดและใส่เสื้อให้ตุ๊กตาก่อนก็ได้ แล้วคอยสอนและให้กำลังใจลูกเรียนรู้วิธีการดึงเปิดปิดซิป การปลดและติดกระดุม แล้วสุดท้ายฝึกเรียนผูกเชือกรองเท้า ซึ่งสิ่งที่พ่อแม่ผู้ปกครองต้องทำคือมีความอดทนให้มาก และเมื่อลูกทำตามที่สอนแนะนำได้ในขั้นต้นได้สำเร็จก็ให้คำชม อย่าใจร้อนหวังว่าลูกจะเรียนรู้ได้เร็วๆ ควรให้โอกาสฝึกเรียนรู้ที่มากมาย แล้วสุดท้ายลูกที่ยังเล็กก็จะทำได้อย่างแน่นอน อย่ารอให้ลูกเติบโตขึ้นแล้ว ให้คนในสังคมมาสั่งสอนลูกของคุณ

ประการที่สอง คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองควรสอนให้ลูกรู้จักคิดรู้จักสังเกต และรู้ว่าที่จะใช้ความพยายามเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งของที่อยากได้

ใช่ค่ะ ในชีวิตประจำวันเรามักจะเจอสภาพการณ์ทั่วไปต่างๆ เช่น ข้างนอกมีฝนตกเล็กน้อย ลูกของคุณจึงอยากจะออกไปเล่นน้ำนอกบ้าน แต่ว่าพ่อแม่ผู้ปกครองกลัวลูกจะเป็นหวัด และการเดินเหยียบน้ำจะทำให้เสื้อผ้าสกปรก จึงห้ามลูกออกไป หรืออาจจะสภาพการณ์แบบนี้ คือ ลูกหกล้มเนื่องจากไม่ดูให้ดีว่ามีบันได แล้วผู้ปกครองก็รีบอุ้มลูกขึ้นมา และดุว่าเป็นความผิดของบันไดที่ทำให้ลูกเจ็บ ซึ่งปู่ย่าตายายที่มีอายุมากของจีน ส่วนมากชอบพูดแบบนี้

แล้วอาจมีสภาพหนึ่งที่พ่อแม่ผู้ปกครองคุ้นเคยก็คือ ขณะทานข้าวเสร็จแล้ว ลูกอยากจจะช่วยพ่อแม่เก็บจานทำความสะอาด แต่ว่ามีพ่อแม่ผู้ปกครองพูดห้ามว่าไม่ให้มายุ่ง พ่อหรือแม่กำลังทำงานอยู่ เด็กๆ มาแตะข้าวของจะแตกเสียหาย หรือไม่ก็มีสภาพที่ลูกอยากจะเล่นของเล่นของเด็กอื่น แต่ไม่กล้าพูดพ่อแม่ผู้ปกครองก็ช่วยพูดขอให้เด็กคนอื่นให้ยืมของเล่นแทน หรือเมื่อลูกอยากจะเล่นกระดานเลื่อนกับเพื่อนๆ แต่ว่าพ่อแม่ผู้ปกครองรู้สึกว่าอันตรายจึงห้ามเล่น หรือพ่อแม่ผู้ปกครองคอยช่วยใส่เสื้อผ้าให้ลูกตลอด ไม่ทราบว่าสภาพดังกล่าวนี้เคยอยู่ในบ้านของคุณผู้ฟังหรือไม่

จริงๆ แล้ว เด็กๆ จะสามารถทำเรื่องต่างๆ ด้วยตนเองได้มากมาย และยินดีที่ทำด้วย แต่เนื่องจากพ่อแม่ผู้ปกครองให้ลูกพึ่งพาอาศัยผู้ใหญ่มากเกินไป หรือบังคับพวกเขามากเกินไป ทำให้พวกเขาไม่ยอมทำ

ใช่ค่ะใครๆก็ชอบความสบาย แต่ว่าถ้าพ่อแม่ผู้ปกครองไม่สอนให้ลูกเป็นคนที่รู้จักพึ่งพาตนเอง จะเป็นผลร้ายต่อลูก ชีวิตของลูกเป็นของลูกเอง พ่อแม่ผู้ปกครองไม่ควรกีดขวางการเรียนรู้และพัฒนาของเด็ก ด้วยเจตนารมณ์ที่ดีมากเกินไป

ใช่ค่ะ พ่อแม่ผู้ปกครองควรฝึกความสามารถในการลงมือปฏิบัติและความสามารถในการพึ่งพาตนเอง ให้ลูกลองทำด้วยตนเอง ให้โอกาสลูกได้เรียนรู้ที่จะเติบโตขึ้น และได้สัมผัสกับความยินดีหลังใช้ความพยายามทำได้สำเร็จด้วยตนเอง รู้ว่าดอกไม้มีความหอม ฝ้ายเป็นของอ่อนนุ่ม และถ้าฝนตกเมื่อเดินย่ำไปบนพื้นดินจะเจอน้ำและโคลน ซึ่งสามัญสำนึกพื้นฐานการดำเนินชีวิตเหล่านี้ ควรต้องให้ลูกได้ไปสัมผัสด้วยตนเอง พ่อแม่ผู้ปกครองพูดสอนหลายครั้งมากเท่าไร ก็ไม่ดีกว่าให้ลูกได้สัมผัสด้วยตนเอง ถึงแม้ว่าอาจจะทำให้ลูกได้รับบาดเจ็บ แต่ก็อย่าเคร่งเครียดมากเกินไป เพราะว่า การเผชิญหน้ากับความยากลำบากและความทุกข์ความเจ็บปวด ก็เป็นสิ่งหนึ่งที่ลูกต้องเรียนรู้ และถึงแม้ว่าในขณะที่ไม่มีพ่อแม่ผู้ปกครองมาดูแลอยู่ข้างๆ ลูกก็จะดำเนินชีวิตต่อไปได้โดยอิสระ

และประการสุดท้ายคือ ให้ลูกกล้าแก้ไขปัญหาด้วยตนเอง

ถ้าลูกถูกรังแก พ่อแม่ผู้ปกครองก็สามารถสอนวิธีแก้ความขัดแย้งให้กับลูก แต่ว่าอย่าข้ามเส้น เช่น ขณะลูกถูกเพื่อนพูดจาเยาะเย้ย ก็สอนให้ลูกตอบกลับด้วยความมั่นใจว่า "เป็นอย่งนี้แล้วไง?" ดีกว่าให้ลูกเงียบไม่พูดอะไรและเดินหนีออกไป

หรือว่าขณะมีเด็กแย่งชิงของเล่น ก็สอนให้ลูกพูดว่า "เปลี่ยนกันเล่น" "ผลัดกันเล่น" หรือว่า "มาเล่นด้วยกัน" ซึ่งเรื่องเล็กๆ แบบนี้สามารถให้เด็กแก้ไขด้วยตนเอง ซึ่งจะสามารถทำให้เด็กมีความรับผิดชอบต่อพฤติกรรมของตนเอง และมีความเป็นอิสระที่จะพึ่งพาตนเองมากยิ่งขึ้น

แล้วสุดท้ายต้องบอกลูกว่า หากพบพฤติกรรมใช้กำลังรุนแรง ต้องบอกพ่อแม่ผู้ปกครองและครูก่อน พ่อแม่ผู้ปกครองและครูจะสามารถช่วยเขาได้อย่างแน่นอน และเมื่อลูกโตขึ้นไปอีก พ่อแม่ผู้ปกครองก็ควรปล่อยมือบ้าง แม้ว่าไม่เต็มใจมากก็ตาม

Yim/kt