ช่วงนี้ที่กรุงปักกิ่งสองทุ่มฟ้ายังสว่างจ้า ความมืดจะย่างกรายมาปกคลุมก็เกือบสามทุ่ม พอตีสี่ตีห้าฟ้าก็เริ่มสว่าง ช่างเป็นช่วงที่กลางคืนสั้นกลางวันยาวเอาเสียจริง ๆ ผิดกับหน้าหนาว ที่บางทีบ่ายกว่า ๆ ฟ้าก็มืดแล้ว จะสว่างเอาอีกทีก็แปดโมงเช้า ถ้าถามว่าชอบฤดูไหนมากกว่ากัน ก็ยืนยันว่าฤดูนี้ที่กลางคืนสั้นกลางวันยาวนี่แหละ ชอบมาก รู้สึกว่ามีเวลาทำงานนานขึ้น ออกจากที่ทำงานแล้วไปไหนต่อไหนได้อีกหลายที่ แต่ฤดูนี้ก็มีข้อเสียตรงที่ร้อนตับแตก อย่างวานนี้(อาทิตย์ที่ 17 มิถุนายน 2555) อากาศร้อนจัด 38 องศาเซลเซียส เบียดสูสีกับหน้าร้อนในไทย ร้อนซะจนสังเกตว่า ผู้คนอยู่แต่ในบ้านไม่ออกมาเดินกันสักเท่าไหร่ ขนาดลงไปเดินตอนสองทุ่มไอแดดที่สะสมไว้ตามพื้นถนนและฟุตบาทยังร้อนระอุ
ร้อนอย่างนี้อะไรขายดี?
ไอศกรีมหรือปิงชีหลิน เห็นชัด ๆ ว่าหน้าร้อนคนจีนชอบกินไอติมหรือไอศกรีมกันมาก สังเกตได้จากมีขายทุกที่ทั้งที่เป็นแท่งและเป็นถ้วย 3ปีที่แล้วแท่งละหยวน ซื้อ 10 แท่งเขาคิดแค่ 8 หยวน แต่ตอนนี้แท่งละ 1.50 หยวน ซื้อ 10 แท่งก็ไม่ลด เขาว่าต้นทุนมันสูงขึ้น ก็แน่ละน้ำตาลขึ้นราคาไปมาก อย่างวานนี้ไปสำรวจดูน้ำตาลประเภทถูกสุดเป็นน้ำตาลฟอกขาวบดละเอียดกิโลละ 11 หยวน ไอติมที่นี่มีหลากหลายรสทำจากธัญพืชชนิดต่าง ๆ และผลไม้ แต่ดิฉันติดใจอยู่สองอย่าง คือไอติมที่ทำจากถั่วเขียว และไอติมที่ทำจากซันจา รสชาติของไอติมที่นี่ไม่หวานจัด หวานพอปะแล่ม ๆ เท่านั้น หน้าหนาวอย่าได้นึกอยากทานไอติมเพราะไม่มีขาย แม้แต่ในซุเปอร์มาเก็ตก็ไม่มี เขาเก็บออกหมด เอาพื้นที่ไปขายอย่างอื่นแทน เคยอยากกินไอติมตอนหน้าหนาว หาซื้อไม่ได้แฮะ
น้ำแช่เย็น ตามปกติคนจีนไม่ค่อยกินน้ำแช่เย็น หรือน้ำใส่น้ำแข็ง มักจะดื่มน้ำอุ่น หรือน้ำธรรมดา แต่หน้าร้อนอย่างนี้ น้ำขวดแช่เย็นทุกชนิดขายดี
แตงโม
แตงโมหรือซีกวา เราจะเห็นรถ4 ล้อบรรทุกแตงโมเต็มคันมาจอดตามสี่แยกหรือย่านชุมชน แล้วผ่าแตงโมขาย ที่นิยมกันมากคือ แตงโมลูกกลมใหญ่ลูกหนึ่งหนักสิบกว่าโล เวลาขายเขามักผ่าครึ่งแต่ผ่าตามขวางไม่ได้ผ่าตามยาวแบบบ้านเรา ตอนนี้ชั่งละประมาณ 2 หยวน หรือกิโลละประมาณ 20 บาท ขายดิบขายดีเหลือเกิน ถ้าเป็นแตงโมต้าซิง ซึ่งปลูกทางตอนใต้ของกรุงปักกิ่งจะเป็นแตงโมที่มีคุณภาพดี ราคาจะแพงกว่าแตงโมทั่วไป เนื้อจะแดง หวานฉ่ำ ที่จีนมีแตงโมหลากหลายพันธุ์ขนาดตั้งแต่ใบย่อม ๆ หนักสักกิโลจนถึงใบยักษ์หนักกว่า10โล ทั้งแตงโมทีมี่มีเมล็ดและแตงโมไร้เมล็ด คนจีนกินแตงโมอย่างคุ้มค่า เพราะเนื้อสีแดงกินเปล่า ๆ ส่วนเนื้อสีขาวปอกเปลือกเขียว ๆ ทิ้ง สามารถนำมาผัดเป็นกับข้าวได้
แตงประเภทอื่น ๆ มีตั้งแต่ขนาดเท่ากำปั้น ลูกกลม ๆ รสชาติเหมือนแตงไทยบ้านรา เขานำมาล้างให้สะอาดกินทั้งเปลือก ดิฉันเคยซื้อมาเก็บไว้ในบ้าน กลิ่นมันหอมซะจนเวียนหัว ต้องรีบกำจัดให้หมด
แตงขนาดย่อมเปลือกสีเหลืองทอง ดูอร่ามงามตา รสชาติคล้ายกับแคนตาลูป นี่ก็กลิ่นหอม แต่เนื้อออกแข็งไม่ค่อยรวยซุยนัก
แตงฮาร์มี่กวา
แตงฮาร์มี่กวาของซินเกียง อันนี้ขึ้นชื่อเป็นของดีที่ต้องทาน
สองวันที่ผ่านมาดิฉันไปวัดลามะ เป็นพ่อค้ามาปอกแตงฮามี่กวาขาย ตัดเป็นชิ้นเสียบไม้ ชิ้นละสองหยวน รสยังไม่ค่อยหวานเท่าไหร่ เพราะเป็นแตงต้นฤดู ถ้าจะให้แก่เต็มที่น่าจะต้องรออีกสัก2 อาทิตย์เป็นอย่างน้อย แตงฮามี่กวา ผลจะใหญ่กว่าแตงไทยเปลือกเป็นสีเหลืองอมน้ำตาลแก่จัดที่แปลือกจะแตกลายงา รสชาติจะหอมหวานเนื้อไม่ถึงกับร่วนซุ่ยแต่จะนุ่มน่าทานมาก
ท้อหรือเถา จีนมีท้อหลายพันธุ์มากตั้งแต่ลูกเล็ก ๆ จนถึงลูกใหญ่ เปลือกเขียว เหลือง แดง ชมพู ทั้งท้อลูกกลมและลูกแบนนับเป็นสิบพันธุ์ ตอนนี้ทยอยกันออกสู่ตลาดให้เราซื้อหามารับประทาน สนนราคา
ถูกลง 3ชั่ง 10 หยวน หรือโลครึ่ง ประมาณ 50 บาท เสน่ห์ของท้อคือกลิ่นหอมหวนชวนรับประทาน เนื้อมีทั้งประเภทเนื้อนิ่ม ออกแข็งหน่อย และเนื้อกรอบ ท้อเป็นผลไม้ที่ให้น้ำมาก และออกสู่ตลาดในช่วงฤดูร้อน จึงเป็นพืชที่ได้รับความนิยม
สาลี่หรือหลี ตอนนี้มีสาลี่ออกสู่ตลาดหลายชนิด สนนราคาไม่แพง ชั่งละ 1.70 หยวน กิโลละไม่ถึง 20 บาท ท้อมีสรรพคุณช่วยบำรุงปอด คนจีนนิยมนำท้อมาล้างให้สะอาด สับเป็นชิ้นทั้งเปลือก
แล้วต้มกินเป็นซุป กินได้ทั้งเนื้อทั้งน้ำ ถือเป็นของดีที่แก้กระหายได้ด้วย ทมี่โรงอาหารของซีอาร์ไอ มักมีซุปสาลี่ให้เราตักรับประทานกับข้าวได้อย่างสบาย ๆ จะกี่ถ้วยก็ได้ ไม่หวงห้าม
ถั่วเขียว นี่ก็เป็นพระเอกในหน้าร้อน สังเกตได้ว่า ตามร้านค้าต่าง ๆ ทั้งร้านเล็กร้านใหญ่ รวมถึงซุเปอร์มาเก็ต จะมีถั่วเขียววางขายในจุดที่โอ่โถงเห็นง่าย คนจีนนิยมนำถั่วเขียวไปต้มใส่น้ำตาลเล็กน้อย กินในช่วงหน้าร้อน จะดับกระหายคลายร้อนได้เป็นอย่างดี
ฟัก
ฟักลูกใหญ่ ๆ หนักเป็นสิบกิโล เวลาซื้อเขาจะตัดเป็นชิ้นเล็ก ๆ ให้ ตัดตามขวางตามที่เราต้องการ เวลาซื้อฟัก พ่อค้าแม่ค้ามักจะหยิบผักชีแถมมาให้ด้วย ต้มฟักกินในหน้าร้อนก็ช่วยคลายร้อนได้
แตงกวา หรือหวงกวา นี่ก็รับประทานแล้วเย็นสบาย ที่จีนมีแตงกวาหลายพันธ์ทั้งที่เป็นแตงกวาลูกยาว แตงกวาลูกเล็ก ๆ แบบบ้านเรา และแตงกวาญี่ปุ่น ตอนนี้แตงกวาออกมาสู่ตลาดมาก ราคาไม่แพง กิโลละ 3 หยวนหรือ 15 บาท จะเอามากินดิบ ผัด ต้ม ยำ ได้ทั้งนั้น กินแล้วเย็นสบายคลายร้อน
แตงกวา
คนจีนพิถีพิถันกับการเลือกกินอาหารให้เข้ากับฤดูกาลและสภาพอากาศ เพื่อให้อาหารที่รับประทานเข้าไปไม่ไปทำให้ร่างกายร้อนหนักขึ้นไปอีกในหน้าร้อน หรือหนาวหนักขึ้นไปอีกในหน้าหนาว เพราะงั้นกลางคืนสั้นกลางวันยาว หน้านี้อากาศร้อน กินอย่างไรให้เราใช้ชีวิตในช่วงกลางวันที่แสนยาวได้อย่างสบายกาย จึงเป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง แต่ถ้าร้อนใจ ธรรมะช่วยได้...เย็นไว้ เย็นไว้เถอะโยม!