สาเหตุที่ทำให้เกิดสภาพเช่นนี้มีหลายประการ แต่สรุปแล้วคือ ปัจจุบัน ผู้ปกครองจีนนับวันไม่พอใจกับคุณภาพการเรียนการสอนของมหาวทิยาลัย โดยเฉพาะเมื่อเทียบกับมหาวิทยาลัยของฮ่องกงและต่างประเทศแล้ว ผู้ปกครองและนักเรียนมักจะใช้ขาของตัวเองลงคะแนนเสียง ที่ไหนีดีกว่า เดินไปที่นั่น

มีนักวิทยาการเรียกร้องให้ปฏิรูประบบการสอบเอนทรานซ์ โดยเพิ่มจำนวนครั้งของการสอบเป็นปีละหลายครั้งเหมือนในต่างประเทศ เช่นสหรัฐอเมริกาจัดการสอบ SAT ปีละถึง 7 ครั้ง สมัครครั้งเดียวสามารถเลือกเข้าสอบได้ถึง 3 ครั้ง คะแนนสอบมีอายุใช้ได้ 2 ปี และสามารถใช้คะแนนสอบที่ดีที่สุดไปสมัครมหาวิทยาลัย ซึ่งการเปิดโอกาสให้สอบหลายครั้งและสมัครหลายครัง สามารถคลายความเครียดและแรงกดดันของนักเรียน ที่สำคัญคือ ทั่วสังคมไม่ต้องให้ความสนใจและทุ่มเทกับการสอบที่มีเพียงปีละครั้งเหมือนในจีน

การสอบเอนทรานซ์ปีละครั้ง ทำให้ผู้เข้าสอบต้องทุ่มเทกับการฝึกฝนเป็นเวลานาน เพราะแม้พลาดเพียงครั้งเดียวก็จะส่งผลกระทบต่อตัวเองและครอบครัวอย่างหนักมาก นักเรียนเลยต้องฝึกตัวเองให้เป็นผู้เชี่ยวชาญสอบ มีนักเรียนโชว์ข้อสอบที่เคยทำสมัยเรียนมัธยมปลาย ซึ่งกองแล้วสูงกว่า 2 เมตร นอกจากนี้ ระหว่างการเตรียมสอบ นอกจากฝึกให้เชี่ยวชาญกับการทำข้อสอบแล้ว สิ่งสำคัญอย่างอื่น เช่นนิสัยของเด็ก สภาพจิตของเด็ก ล้วนถูกมองข้ามหรือเพิกเฉย คำที่ผู้ปกครองมักจะพูกกับลูกบ่ิอยๆ คือ"เรียนให้เก่ง สอบให้ได้คะแนนสูงก็เป็นการตอบแทนพ่อแม่ที่ดีที่สุด" งานบ้านก็ไม่ให้ทำ คนในครอบครัวป่วยก็ไม่ให้ทราบ เด็กที่เติบโตในบรรยากาศเช่นี้ นอกจากสอบเก่งแล้ว ความสามารถด้านอื่นน่าเป็นห่วงมาก แม้แต่ความกตัญญูก็ไม่รู้จัก ยิ่งไม่รู้ว่าอะไรคือการตอบแทนบุญคุณ

นอกจากนี้ การสอบเอนทรานซ์เพียงปีละครั้งเดียว ทำให้มีคนคิดใช้วิธีโกงสอบ เพราะหากสำเร็จ เป็นการลงทุนน้อยแต่ได้ผลประโยชน์มาก สิ่งที่เกิดขึ้นพร้อมกับการสอบเอนทรานซ์คือแก๊งโกงสอบและเทคโนโลยีโกงสอบที่ทันสมัยขึ้นทุกปี

หน่วยงานการศึกษาของจีนก็ใช่ว่าไม่ได้ตระหนักถึงผลเสียดังกล่าว จึงเริ่มดำเนินการปฏิรูปด้วยการเปลี่ยนการสอบปีละครั้งเดียวเป็น 2 ครั้ง แต่ไม่ค่อยประสบความสำเร็จเนื่องจากสาเหตุต่างๆ นานา

เรื่องการศึกษานับวันกลายเป็นปัญหาสังคมของจีน ไม่เฉพาะการสอบเอนทรานซ์เท่านั้น ปัจจุบัน ทุกครอบครัวที่มีเด็กวัยเรียน ล้วนต้องเผชิญกับปัญหานี้ ซึ่งส่วนใหญ่จำใจต้องปรับตัวให้พยายามสอดคล้องกับระบบในปัจจุบัน และบางส่วนก็ใช้วิธีหลบหนี โดยมีผู้ปกครองบางคนตัดสินใจไม่ส่งลูกเข้าโรงเรียน และลาออกจากงานเพื่อสอนลูกที่บ้าน บางครอบครัวเตรียมส่งลูกไปเรียนเมืองนอกตั้งแต่เริ่มเรียนชั้นมัธยมต้น......

หวนกลับมาพูดเรื่องการสอบเอนทารนซ์

ขณะนี้กำลังเป็นช่วงที่บรรดานักเรียนเข้าสอบเอนทรานซ์กรอกใบสมัครเพื่อเลือกวิชาและมหาวิทยาลัยตามคะแนนสอบที่เพิ่งประกาศ ซึ่งหลายครอบครัวทีเดียวหลังจากเพิ่งผ่านภาวะซีเรียสกับการสอบแล้ว ต้องเผชิญกับการตัดสินใจครั้งสำคัญซึ่งเกี่ยวข้องกับอนาคตของลูกโดยตรง