เกิดจากปัญญาของจีน หนังสือแปลที่คุณลุงสุชาติ ภูมิบริรักษ์แปลมาจากหนังสือ The Wisdom of China รวมเนื้อหาสาระเกี่ยวกับสิ่งประดิษฐ์ที่เป็นภูมิปัญญาจากการประดิษฐ์คิดค้นของคนจีนมาแต่โบราณกาล ไม่ว่าจะเป็นขิมทิศ ดินปืน หนังสือพิมพ์ หอดูดาว การย้อมผ้า ฯลฯ หนังสือเล่มนี้พิมพ์โดยสำนักพิมพ์อักษรวัฒนา โดยแบ่งออกพิมพ์เป็น ๓ เล่มเพื่อให้สะดวกแก่ผู้ซื้อ พิมพ์ครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๑จำหน่ายราคาเล่มละ ๕ บาท

ขอยกบางเนื้อหาจากหนังสือเล่มนี้ที่สะท้อนปัญญาจีนแต่โบราณกาลซึ่งเป็นประโยชน์กับประเทศต่าง ๆ และคนทั่วโลกรวมทั้ง ไทยเราด้วย

การพิมพ์ด้วยแม่พิมพ์

การพิมพ์วซึ่งเป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งแห่งอารยธรรมสมัยใหม่ เป็นสิ่งประดิษฐ์ที่ทำขึ้นในประเทศจีน การพิมพ์แบบเก่าแก่ที่สุดก็คือการพิมพ์ในยุคต้นๆของสมัยาชวงศ์ถัง เมื่อครั้งนำพระไตรปิฎกแห่งพระพุทธศาสนา มาจากประเทศอินเดียก็มีการพิมพ์ถ่ายทอด โดยวิธีกดแผ่นกระดาศลงบนนแผ่นพิมพ์หินที่สลักตัวอักษรและลงหมึกพิมพ์ไว้

ต่อมามีการพิมพ์ด้วยแม่พิมใพ์ เกิดขึ้นในมณฑลเสฉวน โดยใช้แผ่นกระดานแกะเป็นตัวอักษร หลายปีต่อมาอีก การพิมพ์เรื่องเป็นรูปเล่มหนังสือ จึงปรากฏในประเทศจีนเป็นครั้งแรก

หลังจากราชวงศ์ซุ่งแถลิงอำนาจแล่ว มีผู้ทรงภูฒิปัญญาท่านหนึ่งชื่อ ปิห์เซิง คิดประดิษฐ์วิธีการพิมพ์หนังสือ ด้วยแม่พิมพ์แบบเคลื่อนตัวอักษรตัวพิมพ์ได้( movable letter moulds) อักษรตัวพิมพ์ทำจากดินเผา (hard earth)เรียงบนแผ่นแม่เหล็ก อย่างไรก็ตาม วิธีการนี้ ตอนแรก ๆ ไม่คต่อยนิยมกันนัก แต่ในสมัยราชวงศ์ต่อมา ก็มีการพิมพ์หนังสือ โดยใช้แม่พิมพ์แบบเคลื่อนตัวอักษรตัวพิมพ์ได้ ซึ่งทำจากไม้หรือทองแดง ตามหลักของปิห์เซิง

ยุโรปไม่มีการพิมพ์ จนกระทั่งกลางศตวรรษที่สิบห้า กล่าวกันว่าพระเยอรมันรูปหนึ่ง ซึ่งควรจะนับเป็นชาวยุโรปคนแรกเริ่มที่ทดลองการพิมพ์หนังสือ หนังสือที่ท่านทดลองพิมพ์ก็คือคัมภีร์ไบเบิ้ลฉบับแปลเป็นภาาาเยอรมัน ทั้งนี้เป็นเวลาถึง 400 ปี(สี่ร้อยปี) หลังจากปิห์เซิงประดิษฐ์แบบแม่พิมพ์ของเขาขึ้น

การโคจรของดวงดาว

จีนค้นพบทฤษฎีว่าด้วยการโคจรของดวงดาวเป็นครั้งแรกในศตวรรษที่แปด คือก่อนการค้นพบของเอ็ดมันต์ ฮอลลีย์แห่งอังกฤษประมาณ 1,000 ปี

ในสมัยราชวงศ์ถัง หลวงจีนรูปหนึ่งชื่ออี้หังกับเหลียงลิ่งชาง ผู้ช่วยของท่าน ผู้ซึ่งได้ออกแบบสร้างเครื่องมือที่ทำด้วยทองบรอนซ์สำหรับบอกตำแหน่งของดวงดาวต่าง ๆ โดยวัดจากดวงดาวไปสู่วงอีคลิพติคและเส้นศูนย์สูตรขึ้นนั้น พบว่า ตำแหน่งของดวงดาวอยู่ไม่ตรงกับบันทึกที่เคยทำไว้ก่อน เป็นต้นว่า ตำแหน่างดาวซาจิททารีอัส(Sagittarius) ซึ่งอยู่ในตำแหน่งครึ่งองศาสไปทางเหนือของวงอีคลิพติค ตามบันทึกฉบับก่อนนั้น ก็ค้นพบว่าอยู่ในตำแหน่งสี่องศาครึ่งไปทางเหนือของวงอีคลิพติค ด้วยการค้นพบครั้งนี้ ทำให้อี้หังสรุปเอาไว้ว่าดวงดาวต่าง ๆ อันมีลักษณะเดียวกันกับดาวนพเคราะห์ซึ่งหมุนรอบดวงอาทิตย์ ตามวิถีโคจรอันแน่นอนนั้น ตัวมันเองจะไม่อยู่นิ่ง(Constant) แม้ว่าการเคลื่อนไหวของมันจะสังเกตเห็นได้น้อยมาก

ก่อนหน้านี้ในศตวรรษที่หก จางจือซิ่น แห่งรัฐฉีภาคเหนือ ขณะที่ลี้ภัยอยู่ในเกาะแห่งหนึ่ง เขาใช้เวลาถึง 30 ปี ในการสำรวจตรวจดูตำแหน่งของดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์และดวงดาว ด้วยเครื่องมือที่แสดงการโคจรของดวงดาว ในที่สุดเขาก็ประสบความสำเร็จในการค้นพบกฎเกี่ยวกับการโคจรของดวงอาทิตย์ การค้นพบของจาง ได้รับการพิสูจน์ภายหลังว่า เป็นสิ่งที่มีคุณค่าอย่างยิ่งในการพยากรณ์สุริยคราสและจันทรคราส.

ยกมาสองเรื่องสะท้อนให้เห็นปัญญาของจีน ยิ่งในปัจจุบันรัฐบาลมีนโยบายมุ่งส่งเสริมการประดิษฐ์คิดค้น ไม่ใช่แค่โรงงานผลิตของโลก ที่เมดทูออร์เดอร์เท่านั้นแต่ต้องการเปลี่ยนโฉมจีนให้เป็นประเทศที่เป็นทั้งผู้คิดค้น ผู้ผลิตผู้จัดจำหน่าย คอยดูต่อไปนี้สิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆที่ใช้เทคโนโลยีระดับสูงจำนวนไม่น้อยจะมาจากจีน.

------------------------------------------------------------------------------------