การฟ้อนรำของชาวไทที่มีสีสันแพรวพราว

   การฟ้อนรำของชาวไทเปี่ยมไปด้วยสีสันแพรวพราวหลากหลาย ฟ้อนนางนก ฟ้อนกลองยาว ฟ้อนปลา
ฟ้อนดาบ ฯลฯ เป็นที่รู้จักคุ้นเคยของผู้คน เอกลักษณ์ของฟ้อนรำชาวไทคือหัวเข่ายกขึ้นยกลงอย่างนุ่ม
นวลงดงาม ร่างกายกับแขนและมืองอเข้าหาเป็นรูปแบบโค้ง 3 ช่วงที่มีสีสัน จังหวะฟ้อนที่ดูอ่อนช้อยแต่
แฝงด้วยความเข้มแข็ง น่องเคลื่อนไหวอย่างฉับไว ลีลาร่างกายที่อรชรอ้อนแอ้น ประสานกับท่วงท่าของ
ศีรษะและสายตา ทำให้มีเอกลักษณ์ประจำชนชาติที่เข้มข้นและไม่เหมือนใครอื่น
           การฟ้อนรำของชาวไทที่แพร่หลายอย่างยิ่ง ต้องนับฟ้อนนางนกยูงกับฟ้อนกลองยาว สิบสองพันนามี
สมญานามว่า “ถิ่นฐานนกยูง” “สวนสนุกของช้าง”       ที่นั่นมีนกยูงเขียวที่มีขนสวยแพรวพราวและช้างป่าเป็น
โขลงอาศัยอยู่  ในสายตาของประชา-ชนชาวไท นกยูงเป็นนางนกที่มีนิสัยอ่อนโยน เป็นสัญลักษณ์แห่งความ
สวย ดีงาม มงคลและผาสุก     ช้างเป็นสัตว์ป่าที่ห้าวหาญยิ่งใหญ่   มีศักดิ์ศรีที่มิอาจล่วงล้ำได้เป็นสัญลักษณ์
แห่งความภาคภูมิใจและเกียรติศักดิ์ประจำชนชาติของชาวไท ในคำขับร้องลิลิตพื้นเมืองนิทานพื้นบ้าน ตำนาน

และนิยายมากมายของชาวไท มีการพรรณนาถึงนกยูง ฟ้อนนาง
นก ช้างและฟ้อนกลองยาวอยู่เรื่อย ๆ
              ฟ้อนนางนกพื้นบ้านมีรูปแบบการแสดงค่อนข้างเรียบ
ง่าย     โดยทั่วไปฟ้อนด้วยคนเดียวหรือ 2-3 คนเท่านั้น ผู้แสดง
ฟ้อนตรงกลาง     ผู้คนที่ชมอยู่ล้อมรอบ สามารถแสดงได้ทั้งที่
สนามหญ้า ลานบ้าน ข้างทาง กลางทุ่ง แต่เนื่องจากผู้แสดงต้อง
สวมหน้ากาก สวมเสื้อแสดงที่ทำเลียนแบบปีกนกยูง แม้จะสวย
งาม แต่การเคลื่อนไหวของมือเท้าถูกจำกัดโดยเสื้อชุดปีกนกยูง
ที่หนักและแข็งกระด้างเวลาฟ้อนรำไม่สะดวกอย่างยิ่งต่อมา
ผู้ทำงานศิลปวัฒนธรรมชาวไทได้ดัดแปลงปรับปรุงฟ้อนนาง
นกยูงพื้นบ้าน           โดยได้สลัดทิ้งเสื้อชุดปีกนกยูงที่หนักและ
กระด้าง ปลดปล่อยมือทั้งคู่   และร่างกายของผู้แสดง ขณะเดียว
กัน     ก็ถอดหน้ากากซึ่งให้อิสระแก่ใบหน้าที่แสดงอารมณ์ความ
รู้สึกได้มากที่สุด       อันเป็นการเบิดดวงตา ซึ่งเป็นหน้าต่างแห่ง
จิตใจของนักแสดง           ทำให้ฟ้อนนางนกได้รับการพัฒนาให้
ทันสมัย
           ฟ้อนกลองยาวเป็นฟ้อนรำพื้นบ้านอย่างหนึ่งที่ชาวไทนิยม
ชมชอบ       จะฟ้อนเด่ียวก็ได้   ฟ้อนคู่หรือฟ้อนหมู่หลายคนก็ได้
ผู้ฟ้อนสะพายกลองที่ไหล่ข้างซ้าย   มือซ้ายจับหัวกลองที่อยู่ข้าง
ซ้ายของหน้าอก มือขวาตีกลองแล้วฟ้อนรำ   จังหวะกลองแน่วแน่
คึกคัก มีพลัง เร่าร้อนและสะใจ