นอกจากแซ่ผสม จูเก่อ 诸葛 ของขงเบ้ง(จูเก่อเลี่ยง诸葛亮) ที่เอ่ยถึงไปครั้งก่อน ยังมีแซ่ "ซือหม่า司马" ที่หลายคนคุ้นหูไม่แพ้กันกับชื่อ "ซือหม่าเชียน司马迁" ที่ได้ชื่อว่าเป็นผู้เขียนตำราประวัติศาสตร์จีนเล่มแรกขึ้น โดยเนื้อหาได้บอกเล่าเรื่องราวที่เกิดขึ้นในประวัติศาสตร์นับแต่บรรพกาลตั้งแต่สมัยจักรพรรดิเหลือง (หวงตี้ 黄帝) จนถึงรัชสมัยฮ่องเต้ฮั่นอู่ตี้ 汉武帝หยวนโซ่วปีที่1 (122 ปีก่อนค.ศ.) แห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันตก คาบรวมระยะเวลาถึงกว่าสามพันปีเลยทีเดียว ซึ่งแซ่ซือหม่านี้เดิมทีเป็นตำแหน่งขุนนางจีนในสมัยโบราณ

ว่ากันว่าตำแหน่งซือหม่ามีตั้งขึ้นมาตั้งแต่สมัยจักรพรรดิเส้าห้าว少昊 (โอรสของจักรพรรดิเหลือง) ซึ่งจะมีอำนาจและหน้าที่รับผิดชอบเกี่ยวกับด้านกฏหมาย ต่อมาในสมัย ราชวงศ์โจวตะวันตก(1066-771ปีก่อนค.ศ.) ก็ได้มีการจัดตั้งตำแหน่งซือหม่า司马 ซือถู司徒 ซือคง司空 ขึ้น โดยตำแหน่งซือหม่า มีอำนาจหน้าที่ในด้านการทหาร เรียกได้ว่าเป็นตำแหน่งที่มีความสำคัญยิ่งยวดเพราะกุมกำลังทหารไว้ในมือ

พอมาถึงยุค ราชวงศ์ฮั่น(206-220ปีก่อนค.ศ.) ได้กระจายอำนาจออกเป็นสามส่วน เพื่อร่วมกันสนองพระบัญชาองค์จักรพรรดิในการดูแลรักษาชาติบ้านเมืองให้สงบสุขปลอดภัย และเพราะตำแหน่งซือหม่ามีความสูงส่งและมีอำนาจบารมียิ่งใหญ่ พวกลูกหลานที่สืบเชื้อสายจึงรู้สึกเป็นเกียรติและภาคภูมิใจยิ่ง จึงนำบรรดาศักดิ์ดังกล่าวมาใช้เป็นแซ่สืบต่อกันมา

(ซ้าย) ซือหม่าเชียน ผู้เขียนตำราประวัติศาสตร์จีนเล่มแรก "สื่อจี้"

(กลาง) ซือหม่าเซียงหยู นักประพันธ์คนดัง และ(ขวา)ซือหม่ากวง ผู้เขียนตำราประวัติศาสตร์ "จือจื้อทงเจี้ยน"

ทั้งนี้ แซ่ผสมซือหม่ามีรายนามคนเด่นคนดังบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์จีนอยู่มากมาย อย่างในยุคสมัย ราชวงศ์ฮั่นตะวันตก(206-25ปีก่อนค.ศ.) นอกเหนือจากซือหม่าเชียนแล้วยังมีซือหม่าเซียงหยู司马相如 นักประพันธ์ชื่อดังอีกด้วย โดยในปลายรัชสมัยฮ่องเต้ฮั่นจิ่งตี้ 汉景帝 ได้เขียนผลงาน "จื่อซวีฟู่ 子虚赋" ที่เป็นเรื่องราวที่จื่อซวี ผู้เป็นทูตจากแคว้นฉู่ได้รับการรับรองจากอ๋องแห่งแคว้นฉีให้ออกติดตามไปล่าสัตว์ด้วย ภายหลังเสร็จจากล่าสัตว์กลับมาจื่อซวีได้ไปพบและพูดคุยกับอูโหย่ว 乌有 ซึ่งเป็นชาวแคว้นฉี บทสนทนาโต้ตอบของคนทั้งสองเป็นไปในลักษณะที่ต้องการเกทับบอกเล่าความยิ่งใหญ่และรักษาหน้าของประเทศและผู้ปกครองผ่านมุมมองและทัศนคติของคนทั้งสอง ซึ่งเนื้อหาของเรื่องเป็นที่ถูกพระทัยของจักรพรรดิองค์ต่อมาฮ่องเต้ฮั่นอู่ตี้อย่างมากถึงกับเรียกตัวเข้าพบและพระราชทานบรรดาศักดิ์ให้

หรือในสมัย ราชวงศ์ซ่งเหนือ(ค.ศ.960-1127) ก็มีซือหม่ากวง司马光 ซึ่งเป็นนักประพันธ์ นักการเมือง และนักประวัติศาสตร์คนสำคัญอีกหนึ่งท่าน ที่เป็นผู้เขียนตำราประวัติศาสตร์ "จือจื้อทงเจี้ยน资治通鉴" ขึ้นร่วมกับผู้ช่วย โดยไล่เรียงเหตุการณ์ตามลำดับเวลาเป็นหลัก เริ่มจากในรัชสมัยของฮ่องเต้โจวเวยเลี่ยหวัง 周威烈王ปีที่23 (403 ปีก่อนค.ศ.) แห่งราชวงศ์โจวตะวันออก ไปจนถึงยุคห้าราชวงศ์ในรัชสมัยของฮ่องเต้โจวซื่อจง周世宗 ปีที่ 6 (ค.ศ. 959) แห่งราชวงศ์โฮ่วโจว后周 ซึ่งครอบคลุมประวัติศาสตร์ของ 16 ราชวงศ์ เป็นระยะเวลาร่วม 1,362 ปี ดังนั้น "จือจื้อทงเจี้ยน" จึงได้ชื่อว่าเป็นตำราศึกษาประวัติศาสตร์จีนเล่มสำคัญเคียงคู่กับ "สื่อจี้" ของซือหม่าเชียน

เก่าเล่าไปใหม่บอกมา โดย วังฟ้า 羅勇府

หมายเหตุ อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับบันทึกประวัติศาสตร์จีนเล่มแรก "สื่อจี้" และผู้เขียน "ซือหม่าเชียน" ได้ที่https://thai.cri.cn/chinaabc/chapter14/chapter140202.htm