ถาม：จากสถิติพบว่า จีนได้แซงหน้ามาเลเซีย กลายเป็นประเทศที่มีนักท่องเที่ยวสู่ไทยจำนวมมากที่สุด ท่านคิดว่า สาเหตุอะไรที่ทำให้เกิดผลดังนี้
ตอบ：ประการแรกก็คือ มาเลเซียนั้น นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่จะไปเที่ยวทางภาคใต้ของไทย นั้นก็คือ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้และสงขลาเป็นจำนวนที่ค่อนข้างมาก ไทยก็มีปัญหาใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ที่มีเหตุการณ์ก่อการร้ายต่าง ๆ อาจจะทำให้นักท่องเที่ยวของมาเลเซียนั้นอาจจะลดน้อยลง ประการที่ 2 คือมาเลเซียมีประชากรประมาณ 30 ล้านคน เมื่อเปรียบเทียบกับจีนซึ่งมี 1,300 กว่าล้านก็คงมากกว่ากันเยอะ การต่อมาคิดว่าคนจีนมีฐานะดีขึ้น แล้วก็อยากจะมีพักผ่อน อยากมีการท่องเที่ยว โดยคนจีนจะท่องเที่ยวในประเทศเป็นหลัก วันนี้ผมสังเกตได้ว่า คนจีนจะออกนอกประเทศแต่เฉพาะประเทศใกล้เคียงกันก่อน ยังไม่ได้ไปถึงยุโรป อเมริกามากนัก อาจะเป็นเรื่องของค่าใช้จ่ายและความสะดวก และประการต่อมาก็คือ วัฒนธรรมของประเทศไทยนี่ ก็ได้แพร่สู่จีนโดยเฉพาะจีนตอนใต้มากขึ้น อย่างหนังเรื่อง Lost In Thailand ก็ดี หรือแม้แต่ละครต่าง ๆ นะครับที่คนจีนก็ชอบนางเอกไทย ชอบพระเอกไทย ก็ทำให้รู้สึกอยากมาเมืองไทยมากขึ้น
หนังเรื่อง Lost In Thailand
ถาม：ในมุมมองของท่าน การไปมาหาสู่กันภาคเอกชนมีบทบาทต่อการผลักดันพัฒนาความสัมพันธ์จีน-ไทยอย่างไร
ตอบ：ผมคิดว่าอันนี้สำคัญที่สุดเลยนะครับ มันเป็นเรื่องของภาคเอกชนกับเอกชนซึ่งเป็นส่วนใหญ่ ถ้าเราดูให้ดีจะเห็นว่าที่ผมให้สัมภาษณ์เมื่อสักครู่อาเซียนมี 10 ประเทศ มีความแตกต่างกันมากมาย ตั้งแต่ประเทศที่มีรูปแบบการปกครองแบบคอมมิวนิสต์ เช่นเวียดนาม ลาว แบบประชาธิปไตย แบบกษัตริย์ เช่น บรูไน หรือบางที่ก็กึ่งประชาธิปไตย ถ้าเป็นความร่วมมือทางด้านการเมืองลำบาก ด้านสังคมบางทีก็ยังไม่ง่ายเพราะแตกต่างทางวัฒธรรมค่อนข้างสูง ทางศาสนา แต่เพราะด้านเศรษฐกิจนี่กลับไปเร็วที่สุด เร็วนั้นเขาตั้งเป้าหมายไว้ ไกลกว่านี้ นี่ปี 2015 ก็จะเป็น AEC Asean Economic Community ทุกคนก็ตื่นตัว เริ่มเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ในประเทศไทย มีหลายมหาวิทยาลัย โดยเฉพาะ ธรรมศาสตร์ที่มีวิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ก็ตั้งหลักสตรูเรื่อง Asean Studies ขณะที่มีเรื่องของพูดง่ายว่า China Study อยู่แล้ว มีการแลกเปลี่ยนนักศึกษาระหว่างจีนกับไทย แล้วก็เป็น India Study ตอนนี้ประเทศไทยมองว่า ต้องศึกษาจีน ศึกษาอาเซียนและก็ศึกษาอินเดีย ดังนั้น สิ่งเหล่านี้ผมก็คิดเป็นเรื่องเศรษฐกิจล้วน ๆ เพราะเศรษฐกิจจะเดินได้ก็ต้องเข้าใจวัฒนธรรมและเข้าใจระบอบการเมือง แต่ถ้าเราเอาการเมืองนำ จะทะเลาะกันก่อน เพราะมันแตกต่างกันมากเกินไป ถ้าเอาสังคมนำทีเดียว บางทีก็ยังมีปัญหา แต่ถ้าเอาเศรษฐกิจนำ ทุกคนอยากทำมาหากิน ทุกคนอยากจะทำโดย borderless คือไม่มีพรมแดนใช่ไหมครับ และพอตัวนี้มันเดินไปนี่ เดี๋ยวอันอื่นมันจะเดินตาม แต่อย่างไรก็ตามก็ต้องมี discipline เป็นวินัย มีการเคารพ law order เป็นอย่างเคร่งครัดด้วย เพราะไม่งั้นมันจะเกิน การเอาเปรียบของบางกลุ่ม หรือการหาประโยชน์ของกลุ่มที่วิชาชีพ คือกลุ่มที่ไม่ดีทั้งหลาย
