ถาม：นอกจากการท่องเที่ยวและการค้า ภาคเอกชนระหว่างจีนกับไทยยังสามารถขยายความร่วมมือในด้านไหนบ้าง

ตอบ：จริง ๆ แล้ว AEC ก็เหมือน EU ในยุคแรก ๆ ก็คือเป็นตลาดเดียวกัน เป็นฐานการผลิตเดียวกัน ประเทศในอาเซียนนั้น ไทยกับมี FTA กับจีน ผมไม่แน่ใจว่า ประเทศอื่น ๆ อาเซียนก็มี งั้นถ้าเผื่อไทยกับจีนเข้าไปสู่ FTA แก้ปัญหา less negative มากขึ้นเรื่อย ๆ นี่ มันก็จะเป็นการขยายการค้าออกไปมากขึ้น ๆ จากนั้นต่อไปที่ผมคิดว่าที่สำคัญที่สุด ถ้าเราดูในอาเซียน ความร่วมมือในแง่การเคลื่อนไหวคนนี่ ในระยะแรกยังยาก เพราะอาชีพที่เคลื่อนไหวได้นี่ หมอ หมอฟัน พยาบาล วิศวกร สถาปนิกพวกนี้ มีอาชีพหนึ่งซึ่งที่น่าจะง่ายที่สุดคือการท่องเที่ยว ผมคิดว่า คนนี่ทำงานหนัก เครียดเหนื่อย เขาอยากไปเที่ยว จะเที่ยวไหนบ้างก็อยากออกนอกบ้าน เพราะนอกบ้านไปไกลยังไม่ไหวก็ขอไปใกล้ ๆ ได้รู้วัฒนธรรมซึ่งกันและกัน ผมจึงคิดว่า ท่องเที่ยวยังมีอีกมากมายที่จะเปิดช่องให้ธุรกิจ ในเดียวกันในด้านอื่น ๆ ด้านการค้าการลงทุนมันจะไหลทันที ถ้าอุปสรรคทางด้านภาษีหรือการกีดกันทางการค้ามันเหลือน้อยที่สุด สิ่งที่ฝ่ายภาครัฐที่จะต้องพึงทำคือทำอย่างไรจึงจะขจัดความไม่ไว้วางใจต่อกันออกไป ยกตัวอย่างเช่น คนจีนอยากเดินทางไปเมืองไทยเยอะ แต่ทำวีซ่าถึงจะเสียเวลามาก เมื่อวานก็ได้พูดกันบอกว่า ทำไมเราฝ่ายไทยไม่จ้างเอกชนให้ทำซะ งั้นทางเรื่องที่สองคือทำไมไม่ยกเว้นวีซ่าซะเลย ถ้ารัฐบาลจีนกับรัฐบาลไทยจะเริ่มต้นเป็นแบบอย่าง รัฐบาลจีนรัฐบาลอาเซียนทั้งหมด การเดินทางระหว่างคนจีนกับคนอาเซียนไม่ต้องใช้วีซา โอ้โหการค้าการลงทุนการท่องเที่ยวจะขยายอย่างที่เรียกว่า มองในโลกไม่มีใครสู้ได้ ผมอยากเห็นนั้น ๆ มากกว่า คือต้องขจัดความไม่ไว้วางใจซึ่งกันและกันในทุก ๆ ด้าน ผู้คนแต่แน่นอนเราต้องมีกฎระเบียบ มีควบคุมที่เข้มงวดเพื่อป้องกันคนไม่ดีที่จะอาศัยประโยชน์ตรงนี้ แต่ถ้าทำได้นี่ ผมเชื่อว่า การลงทุนละไหลไปไหลมา ภูมภาคนี้จะยิ่งใหญ่ที่สุด

ถาม：หลังจากที่ท่านเกษียณแล้ว ท่านประกอบงานอดิเรกอะไรบ้างไหมครับ

ตอบ：งานอดิเรกผมนี่ ก็มีสวนสัตว์ที่เป็นสวนนก เน้นเรื่องสัตว์ปีกอย่างเดียวนะ แล้วก็เป็นสวนนกที่น่าจะใหญ่เป็นอันดับต้น ๆ ของโลก แต่เราเน้นพวก parrots แต่อันนี้จะเป็นระบบบริษัทนะ ก็เป็นสวนสัตว์เหมือนเพื่อนที่มีสวนสัตว์ที่กวางโจว อันนั้นเน้นสัตว์ทุกชนิด ของผมนี่เน้นเฉพาะสัตว์ปีก โดยเฉพาะ parrots คือนกแก้ว สวยงามจากทั่วโลก ทำให้เรามีความสุข ในขณะเดียวกัน เกษียณแล้วนี่ ในทางราชการ ถ้าผมอยู่ที่ศาลผมก็เกษียณอายุ 70 แต่ถ้าทั่วไปของไทยจะเกษียณอายุ 60 ถ้าพิพากษาเกษียณอายุ 70 แต่ก็ยังช่วยงานการเมืองอยู่ งานการเมืองจะไม่มีเกษียณ

ถาม：ครั้งนี้เป็นครั้งที่เท่าไรที่ท่านมาประเทศจีน

ตอบ：ผมจำไม่ได้น่าจะ 6 หรือ 7 ครั้ง แต่ส่วนใหญ่ก็จะไปปักกิ่งเพราะเป็น Official Visit ตอนที่อยู่ศาลปกครองสูงสุด ก็ไปที่ลี่เจียง มากวางโจวเคยมาครั้งหนึ่ง เดี๋ยวก็ไปปักกิ่งต่อ

ถาม：ท่านคิดว่าตรงไหนสวยที่สุด

ตอบ：แต่ละแห่งก็มีความงามแตกแต่งกันไป ผมไปอาหรับ อย่างทะเลทรายมันก็สวยนะ ธรรมชาติมันสวยแล้วแต่มุมมอง ผมตอบไม่ได้ว่า อันไหนสวยที่สุด เพียงแต่ว่า ถ้ารักษาธรรมชาติให้ได้มากที่สุด นั่นคือความสวยงาม ถ้าเราทำลายธรรมชาติมากก็คือความไม่สวยงาม