วันที่ 3 กันยายนที่จะถึงนี้ งานเอกซ์โปจีน-อาเซียนครั้ง 10 ก็จะจัดขึ้นที่เมืองหนานหนิง เขตปกครองตนเองชนเผ่าจ้วงกวางสีแล้ว ซึ่งเมื่อสัปดาห์ก่อน ผมได้มีโอกาสสัมภาษณ์รองศาสตราจารย์พรชัย ตระกูลวรานนท์ รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โดยท่านได้กล่าวทบทวนผลสำเร็จที่จีนกับอาเซียนได้มาในระยะเวลา 10 ปีมานี้ พร้อมทั้งให้แง่คิดและมุมมองอนาคตด้วย ต่อไปขอเชิญท่านติตตามรายละเอียดครับ

ถาม：ปีนี้เป็นครบรอบ 10 ปีแห่งการสถาปนาความสัมพันธ์หุ้นส่วนเชิงยุทธศาสตร์ระหว่างจีนกับอาเซียน ท่านคิดว่า 10 ปีมานี้ ทั้งสองฝ่ายมีด้านไหนบ้างพัฒนาด้วยดี ประสบผลสำเร็จอย่างไรบ้างแล้วต้องขยายความร่วมมืออย่างไร

ตอบ：ผมเชื่อว่า เวลาพูดถึงประโยชน์ที่ได้รับจากอาเซียนกับจีนนี่ อาจจะต้องมองในมุมมองที่กว้างกว่าปกติ ส่วนใหญ่ถ้าหากเป็นชาวต่างชาติเช่นยุโรปตะวันตก เขามักจะพูดถึง อัตราการเจริญเติบโตของมูลค่าการค้าขายระหว่างกัน แต่ในกรณีของจีนกับอาเซียน ผมคิดว่า เรามองลำเพียงแค่การเติบโตการขยายตัวของการอัตราการเพิ่ม มูลค่าการค้าขายระหว่างกัน ระหว่างจีนกับอาเซียนยังไม่พอ เพราะที่จริงมันจะมีผลประโยชน์อื่นมากเกินกว่านั้นอีก เฉพาะในส่วนที่เกี่ยวกับมูลค่าค้าขายที่สองฝ่ายมีต่อการเพิ่มขึ้นในช่วง 10 กว่าปีมานี้ แต่ละประเทศเพิ่มไม่เทากัน แต่อย่างไรก็ตาม ถ้าหากมองจากยุทธศาสตร์ระยะยาวทั้งของอาเซียนเองและยุทธศาสตร์ของประเทศจีนเอง ความร่วมมือระหว่างอาเซียนกับจีนถือว่าได้ประโยชน์สูงมากกว่ามูลค่าเพิ่มของการค้าขายระหว่างสองฝ่าย ซึ่งประเดี๋ยวผมขออนุญาติถ้าหากเป็นไปได้ จะอธิบายเพิ่มเติมประโยชน์ที่ได้ทางยุทธศาสตร์คืออะไร ยกตัวอย่างชั้นต้น ประโยชน์ที่ได้ทางยุทธศาสตร์อย่างแรกสุดก็คือทำให้นโยบายการขยายตัวทางเศรษฐกิจออกนอกเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของจีนก้าวหน้าไปเยอะ ไม่ว่าจะไปทางอินเดีย ไม่ว่าจะไปแอฟริกาก็ขยายก้าวหน้าไปด้วย ในเวลาเดียวกัน ระหว่างอาเซียนที่จะขึ้นไปทางเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ เช่ยญี่ปุ่น เกาหลีก็ขยายตัวไปด้วย แล้วสินค้าจำนวนมากของจีนเองที่จะอาศัยประเทศในอาเซียนเป็นจุดพักหรือจุดสร้างมูลค่าเพิ่ม ก่อนที่จะไปแอฟริกาหรืออินเดียในอนาคตก็สำคัญมาก เพราะถ้าหากไม่อย่างนั้นเท่ากับเส้นเดินทางของสินค้าออกจากเซี่ยงไฮ้อ้อมสุมาตรากว่าจะไปถึงนี่กินระยะเวลายาวนาน เมื่อเทียบกับการที่วัถตุดิบบางส่วนของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้บวกกับเทคโนโลยีบางส่วนของจีนลงทุนร่วมกันในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แล้วค่อยไปแอฟริกา อินเดียนี่อนาคตจะมีความสำคัญและความหมายกับการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจทั้งของจีนและอาเซียน ฉะนั้นมันจึงไม่ได้เพียงแต่ว่าเพิ่มหรือไม่เพิ่มมูลค่าการค้าขายระหว่างจีนกับอาเซียน แต่ต้องมองความร่วมมือระหว่างจีนกับอาเซียนที่จะเชื่อมโมงต่อการขยายตัวของเศรษฐกิจทั้งจีนและอาเซียนในแอฟริกาและอินเดียไกลโพ้นทะเลมากกว่านั้นด้วย

ถาม：อีกไม่กี่วัน งานเอกซ์โปจีน-อาเซียนครั้ง 10 ก็จะจัดขึ้นที่เมืองหนานหนิง เขตปกครองตนเองชนเผ่าจ้วงกวางสีแล้ว ท่านคิดว่า งานเอกซ์โปจีน-อาเซียนใน 10 ปีมานี้ นำมาซึ่งผลประโยชน์ต่อประชาชนทั้งสองประเทศอะไรบ้าง แล้วฝ่ายไทยมีความคาดหวังต่องานเอกซ์โปปีนี้อย่างไร

ตอบ：ต้อนที่เริ่มนิทรรศการใหม่ ๆ ที่หนานหนิง นักธุรกิจไทยก็ดีนักธุรกิจมาเลเซียก็ดีก็ยังตั้งคำถาม เหตุที่ตั้งคำถามก็เพราะว่า ไม่แน่ใจว่า หนานหนิงจะสามารถเป็นประตูลงสู่ทางใต้ทดแทนเมืองกวางโจวได้หรือเปล่า แต่ผมเชื่อว่า มาถึงทุกวันนี้ ถ้าหากถามนักธุรกิจเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ไม่ว่าประเทศไหนก็ตาม แม้แต่พม่าซึ่งอยู่ทางตะวันตก เขาก็จะรับรู้ได้ถึงความสำคัญที่หนานหนิงเพิ่มมากขึ้นทุกปี จำนวนผู้เข้าร่วมกิจกรรมก็ดี ขนาดของมูลค่าข้อตกลงสัญญาต่าง ๆ ที่ทำก็ดีในแต่ละปีเพิ่มสูงขึ้น ทำให้ทั้งนักธุรกิจของจีนเองและนักธุรกิจของไทยเองเห็นความสำคัญของเมืองหนานหนิงเพิ่มมากขึ้น ในฐานะที่เป็นประตูสู่ทางใต้สำหรับประเทศจีน และเป็นประตูสำคัญสู่ตลาดจีนสำหรับประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

(Yim/Cui)