หลังจากที่ทางการส่วนกลางกำชับไปยังท้องที่ต่างๆ ของจีนที่มีการระบาดของไข้หวัดนก เอช 7 เอ็น 9 ให้มีการรายงานข่างอย่างทันท่วงทีและตรงไปตรงมานั้น

ล่าสุดเมื่อวันอาทิตย์ที่ 7 เมษายนที่ผ่านมา ศูนย์ควบคุมและกักกันโรคของจีนของจีนระบุว่า ปัจจุบันมีผู้ติดเชื้อไข้หวัดนกชนิดใหม่นี้แล้วทั้งสิ้น 21 ราย และเสียชีวิตไปแล้ว 6 ราย ขณะที่มีผู้ต้องสงสัยที่อยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยที่กำลังถูกจับตาตรวจอาการอย่างใกล้ชิดอีก 194 คน

โดยผู้ติดเชื้อล่าสุดเป็นชายแซ่หลี่ ชาวอันฮุย วัย 55 ปี ซึ่งทำงานอยู่ในตลาดค้าสัตว์ปีก เขามีอาการไข้ครั้งแรกวันที่ 28 มีนาคมที่ผ่านมา จากนั้นจึงถูกนำส่งโรงพยาบาลในวันที่ 1 เมษายน ขณะนี้อาการทั่วไปยังทรงตัว

จากตัวเลขเฉลี่ยผู้ติดเชื้อทั้งหมดที่รายงานแล้วนั้น พบว่านครเซี่ยงไฮ้แห่งเดียวมีผู้ติดเชื้อมากขึ้น 10 ราย ส่วนที่เหลือกระจายอยู่ในมณฑลอันฮุย และเจ้อเจียง ซึ่งงทั้งสามแห่งนี้เป็นพื้นที่ทางตอนกลางของประเทศจีน และอยู่ติดกัน ส่วนค่าเฉลี่ยอายุของผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่จะเป็นคนสูงอายุ แต่ก็มีคนแรกๆ ที่เสียชีวิตที่อายุเพียง 30 ต้น ๆ ดังนั้นจึงยังไม่สามารถสรุปแน่ชัดได้ว่าจะติดต่อกับคนชรามากกว่าคนหนุ่มสาว

แต่ที่แน่นอนที่สุดยังจากมีการตรวจสอบหลายครั้งแล้วก็คือ เชื้อไข้หวัดนก เอช 7 เอ็น 9 แพร่ระบาดรุนแรงในตลาดค้าสัตว์ปีกมีชีวิต มากกว่าในฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีกระบบปิดที่มีการควบคุมเชื้อโรคอย่างดี และเกิดขึ้นในเขตพื้นที่ที่มีอุณหภูมิอบอุ่นพอเหมาะ ซึ่งเอื้อให้เชื้อโรคฟักตัวได้ดี

การที่เซี่ยงไฮ้ถูกระบุว่ามีการแพร่เชื้อมากที่สุด ทำให้เหมือนเป็นการซ้ำเติมเหตุการณ์ก่อนหน้านี้ที่พบว่ามีหมูตายลอยเกลื่อนในแม่น้ำหวงผู่ ซึ่งเป็นแม่น้ำสายหลักของเมือง แม้ภายหลังมีการตรวจสอบแล้วว่า ไม่มีการระบาดของเชื้อโรคจากซากหมูปะปนในแม่น้ำก็ตาม

และล่าสุดในวันที่ 3 เมษายนที่ผ่านมาก็เกิดเหตุการณ์น่าตระหนกขึ้นอีก เมื่อมีรายงานว่าพบปลาลอยตายเกลื่อนในคลองขุดแห่งหนึ่งของเซี่ยงไฮ้ ซึ่งเจ้าหน้าที่ระบุว่ามีมากขึ้น 250 กิโลกรัม ซึ่งโดยมากเป็นปลาไน หรือ "จี้หยู" และปลาตระกูลเดียวกับปลาคร๊าปอีกจำนวนหนึ่ง โดยทั้งหมดนั้นถูกช็อตตายด้วยไฟฟ้า หลังจากทราบเหตุ ชาวบ้านก็พากันแตกตื่น เพราะนี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่มีการตายเกลื่อนของปลาในคลองขุดแถบนี้ อีกทั้งยังเป็นช่วงที่ไข้หวัดนก เอช 7 เอ็น 9 กำลังระบาดหนัก จึงพากันเรียกร้องคำตอบที่ชัดเจนจากทางการ

ซึ่งหลังจากตรวจสอบแล้ว ศูนย์ควบคุมและกักกันโรค ได้ประกาศชัดว่า การตายของปลาในแม่น้ำ รวมถึงซากหมูก่อนหน้านี้ ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใดๆ กับของไข้หวัดนก เอช 7 เอ็น 9

ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า เนื่องจากสาเหตุที่แท้จริงการระบาดของโรคยังไม่สามารถตรวจพบได้ จึงสันนิษฐานว่า ไม่แน่ว่าเชื้ออาจจะระบาดสู่หมูได้ด้วยเช่นกัน

ในวันอาทิตย์เช่นเดียวกัน ทางกระทรวงเกษตรของจีนมีการแถลงโดยคาดว่าสาเหตุของการแพร่ระบาดของเชื้อไข้หวัดนกครั้งนี้ น่าจะมาจาก "นกย้ายถิ่น" ที่น่าจะเป็นพาหะชั้นดีนำเชื้อมัจจุราชนี้มาจากถิ่นอื่น แม้จะยังไม่สามารถระบุชัดได้ แต่ก็ถือว่าเป็นข้อสันนิษฐานที่ใกล้เคียงที่สุด โดยเขตสามเหลี่ยมแม่น้ำแยงซีในช่วงนี้มีความอบอุ่น จึงทำให้เชื้อแพร่ระบาดได้ง่าย

โดยขณะนี้มีการจัดตั้งศูนย์ติดตาม ตรวจสอบ และรักษาโรคขึ้นแล้วทั้งสิ้น 409 จุด ทั่วเขตที่มีการระบาดมากเป็นพิเศษ เพื่อให้การควบคุมโรคมีประสิทธิผลมากที่สุด ขณะเดียวกันทางนักวิทยาศาสตร์ก็พยายามเร่งค้นคว้าวัคซีน เพื่อป้องกันโรคนี้อย่างเร่งด่วนอยู่

นอกจากนี้ก็ยังมีการแจกคู่มือการสังเกตอาการ การดูแลตัวเองไม่ให้สุ่มเสี่ยงต่อการติดโรค การปฏิบัติต่อผู้ต้องสงสัยว่าติดเชื้อ รวมถึงการดูแลผู้ติดเชื้อให้กับหน่วยงานที่รับผิดชอบต่างๆ สาธารณสุขระดับอำเภอ รวมถึงประชาชนทั่วไปที่ต้องการ

และยังประกาศให้ประชาชนที่ต้องทำงานหรือใกล้ชิดกับสัตว์ปีกมีชีวิตในตลาด ต้องมีการป้องกันด้วยการสวมหน้ากาก สวมหมวก และล้างมือให้สะอาดทุกครั้งด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ ซึ่งระว่าทางที่ดี ในระยะนี้ให้เลี่ยงไม่ใกล้ชิดหรือสัมผัสเลยจะดีที่สุด

สถานการณ์ไข้หวัดนก เอช 7 เอ็น 9 ถือได้ว่าเป็น "มัจจุราชเงียบ" เพราะยังไม่สามารถตรวจสอบหาสาเหตุในการระบาดได้ แม้จะได้รับการยืนยันจากผู้เชี่ยวชาญว่า ยังไม่มีการระบาดระหว่างมนุษย์ แต่ก็ยังไม่สามารถนิ่งนอนใจได้อย่างเต็มที่ เพราะในหลายปีที่ผ่านมา ไข้หวัดนกชนิดอื่นๆ ที่เคยเกิดขึ้นมาแล้วนั้น เมื่อผ่านระยะฟักตัวสักระยะหนึ่ง ก็มีการพัฒนาความรุนแรงของเชื้อจนแพร่กระจายระหว่างมนุษย์ด้วยกันได้

ดังนั้นจึงเกิดความกังวลใจไปทั่ว

แต่เนื่องจากจีนต้อรับมือกับไข้หวัดนกทุกปี ดังนั้นปฏิบัติการต่างๆ จึงทำได้อย่างทันท่วงทีและมีประสิทธิภาพ ดังจะเห็นได้ว่า การแพร่ระบาดของเชื้อถูกจำกัดวงไว้ในบางพื้นที่เท่านั้น ไม่ได้กระจายวงไปทั่วไปประเทศดังที่เคยเกิดขึ้นมาก่อน

ตอนนี้ก็ได้แต่หวังว่าคณะปฏิบัติงานทั้งหลายจะสามารถหาสาเหตุที่แท้จริงของการระบาดได้ในเร็ววัน เพราะจะได้สามารถผลิตยารักษาได้อย่างทันท่วงที รวมถึงการสร้างวัคซีนมาป้องกันได้อย่างรวดเร็ว

แต่ก่อนมีประโยคหนึ่งที่ใครๆ ก็เชื่อสนิทใจที่ว่า "สิ่งที่แน่นอนที่สุดคือ ภาษี" เพราะทุกคนต้องเสียไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง แต่ปัจจุบัน พออากาศอุ่นขึ้น "ไข้หวัดนกที่มาทุกปี" กลับเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่แน่นอนเช่นกัน และดูเหมือนว่ามีทางเป็นไปได้ว่าจะมีเชื้อตัวใหม่ๆ ติดตามมาด้วยทุกปี

พัลลภ สามสี