P1

ช่วงระหว่างวันที่ 16 พฤษภาคมถึงวันที่ 23 กรกฎาคมนี้ ที่พิพิธภัณฑ์โส่วตู (Capital Museum) กรุงปักกิ่ง มีการจัดนิทรรศการประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมทงโจว (畿辅通会——通州历史文化展) ซึ่งเป็นนิทรรศการพิเศษเกี่ยวกับประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของเขตทงโจว มีเป้าหมายให้ผู้เข้าชมมีความเข้าใจเกี่ยวกับวิวัฒนาการและอนาคตของเขตทงโจวมากขึ้น

เขตทงโจว (通州区, Tongzhou District) ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของกรุงปักกิ่ง ติดกับนครเทียนจินและมณฑลเหอเป่ย มีพื้นที่ 906 ตารางกิโลเมตร วันที่ 11 กรกฎาคมปี 2015 ทางการกรุงปักกิ่งมีมติกำหนดเขตทงโจวเป็น "ศูนย์การปกครองย่อยของกรุงปักกิ่ง (subsidiary administrative center, Administrative sub center) ซึ่งจะมีการย้ายหน่วยงานบริหารต่างๆ ไปยังเขตทงโจว ทำให้ประชากรหลั่งไหลเข้าไปอาศัยอยู่ในเขตทงโจวมากขึ้น ด้วยเหตุนี้ เขตทงโจวจึงได้รับความสนใจจากทุกภาคส่วนของสังคมมากขึ้น

ภายใต้สภาพเช่นนี้ จึงมีการจัดนิทรรศการประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมทงโจวครั้งนี้ขึ้น ซึ่งมีการจัดแสดงโบราณวัตถุที่ขุดพบในเขตทงโจวมากมาย เอกสารและแผนผังสมัยต่างๆ ที่ระบุถึงทงโจว พร้อมมีระบบนิวมีเดียและแอนิเมชั่นช่วยบรรยายถึงภูมิประเทศ ยุทธศาสตร์ และขนบธรรมเนียมประเพณีของทงโจวด้วย นอกจากนี้ ยังมีอาสาสมัครช่วยบรรยายให้ฟังอย่างละเอีย ให้ความรู้เกี่ยวกับวิวัฒนาการ วัฒนธรรม และขนบธรรมเนียมของทงโจวแก่ผู้เข้าชม

จากโบราณวัตถุที่ขุดพบในทงโจวแสดงว่า ตั้งแต่สมัยราชวงศ์โจว（1,046—256 ปีก่อนคริสตกาล） หรือ เมื่อกว่า 3,000 ปีก่อน มีคนอาศัยอยู่ในเขตทงโจว ต่อมาในสมัยราชวงศ์ฮั่น มีการตั้งอำเภอ "ลู่เซี่ยน" (路县) ขึ้นที่นี่ คำว่า "ลู่" (路) ในภาษาจีนแปลว่า "เส้นทาง" แสดงว่า อำเภอ "ลู่เซี่ยน" เป็นอำเภอที่เส้นทางมาบรรจบ หรือ ชุมทาง ต่อมาที่นี่มีการเปลี่ยนชื่ออำเภอมาหลายครั้ง และปัจจุบันชื่อว่า "ทงโจว" (通州) ซึ่งแปลว่า "เมืองที่เชื่อมได้กับทุกทิศ"

ปี 2016 มีการค้นพบทางโบราณคดีครั้งสำคัญที่เขตทงโจว คือ การพบตัวเมืองโบราณของอำเภอ "ลู่เซี่ยน" ซึ่งมีประวัติเก่าแก่ 2,000 ปี

ก่อนหน้านั้นเมื่อปี 1981 มีการพบเครื่องทองสัมฤทธิ์ที่ฝังอยู่ลึกใต้ดิน 4 เมตรจำนวนหนึ่ง ซึ่งได้จากสุสานขนาดกลางแห่งหนึ่ง จากรูปทรงและลายของเครื่องทองสัมฤทธิ์ดังกล่าว พิสูจน์ได้ว่าสุสานดังกล่าวเป็นของก๊กเยียน (燕国) ในสมัยจั้นกั๋ว (ศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล—221 ปีก่อนคริสตกาล) ซึ่งมีประวัติกว่า 2,000 ปี

ปี ค.ศ.1293 สมัยจักรพรรดิกุบไล ข่าน (忽必烈, ค.ศ.1215—1294) แห่งราชวงศ์หยวน มีการเปิดเดินเรือในคลองขุดขนาดใหญ่สมัยราชวงศ์หยวนตลอดสาย (元代大运河) เรือขนส่งสามารถแล่นจากกรุงปักกิ่งไปยังเมืองหังโจวได้ ในระยะทางกว่า 2,000 กิโลเมตร ทำให้ทงโจว ซึ่งอยู่ริมคลองขุด มีความเจริญรุ่งเรืองต่อเนื่องกันหลายร้อยปีจนถึงปลายราชวงศ์ชิง ในสมัยรุ่งเรืองที่สุด คลองขุดช่วงนครเทียนจิน-ทงโจวปีหนึ่งๆ ต้องรองรับการเดินเรือขนส่งอาหารหลวง (漕船) 20,000 ลำ พร้อมขุนนางและกำลังทหาร 120,000 คน ตลอดจนเรือพาณิชย์อีก 30,000 ลำ นอกจากนี้ สินค้าจากทางใต้ส่งไปยังทางเหนือ ทั้งผ้าไหม ใบชา น้ำตาล ไม้ไผ่ ไม้ และเครื่องเคลือบ ส่วนสินค้าจากทางเหนือก็ส่งไปยังทางใต้ ทั้งไม้สน เครื่องหนัง ถ่านหิน และอื่นๆ

ทงโจวเป็นจุดเริ่มต้นทางเหนือของคลองขุดใหญ่สายกรุงปักกิ่ง-หังโจว ถือเป็นท่าเรือหลวงที่มีความเจริญุร่งเรืองมากในอดีต คลองขุดใหญ่สายกรุงปักกิ่ง-หังโจวไหลผ่านทงโจว ระยะทาง 42 กิโลเมตร แต่ละปีมีเรือนับหมื่นลำถ่ายเทสินค้าที่ทงโจว เช่น ในสมัยราชวงศ์หมิงถึงราชวงศ์ชิง แต่ละปี มีการขนส่งอาหารหลวงกว่า 54,000 ตันมายังเมืองหลวงที่กรุงปักกิ่ง และสินค้าประเภทผ้าไหมจากเมืองหังโจวและซูโจวมายังกรุงปักกิ่งอีกหลายแสนผืน

สรุปแล้ว การเปิดเดินเรือในคลองขุดสายปักกิ่ง-หังโจว ทำให้ทงโจวเป็นแหล่งการค้าขายที่เจริญ มีการเปิดโรงแรม ภัตตาคาร และร้านค้ามากมาย โดยโบราณสถานต่างๆ ยังคงมีหลงเหลือให้เห็นจนถึงในปัจจุบัน เช่น พระเจดีย์ และสะพานที่มีอายุเก่าแก่หลายร้อยปี

ปัจจุบัน ทงโจวมีเครือข่ายทางหลวงที่เชื่อมโยง การขนส่งระบบรางที่สะดวก และเส้นทางรถไฟสายสำคัญๆ มีทางด่วน 5 สายตัดผ่านทงโจว ซึ่งรวมถึงทางยกระดับเชื่อมกับท่าอากาศยานโส่วตูกรุงปักกิ่ง และอีก 4 เส้นทางที่เชื่อมกับนครเทียนจิน นอกจากนี้ สถานีรถไฟตะวันออกของกรุงปักกิ่งมีกำหนดจะสร้างขึ้นที่ทงโจว นับเป็นการให้ทงโจวเชื่อมต่อกับพื้นที่ต่างๆ ได้มากขึ้น

ปี 2016 เขตทงโจวมีประชากรที่อยู่ประจำกว่า 1,420,000 คน จากนี้ไป เมื่อหน่วยงานราชการต่างๆ ของกรุงปักกิ่งได้ย้ายมาอยู่ที่ทงโจวแล้ว จะมีการย้ายประชากรมาอยู่ที่ทงโจวอีกราว 400,000 คน ซึ่งจะช่วยให้พื้นที่ใจกลางกรุงปักกิ่งมีประชากรน้อยลง บรรเทาความแออัด ความเดือดร้อนด้านการจราจร และปัญหาอื่นๆ ที่เกิดจาก "ภาวะเมืองใหญ่เกินควร"

(TIM/LING)