เคยไปที่ไหนแล้วรู้สึกว่ายังไงก็ไม่เต็มอิ่มบ้างไหม ถนนบางสายเดินย่ำรอยเท้าของตัวเองซ้ำไปซ้ำมาก็ไม่เคยรู้สึกได้ว่าเหมือนเดิมสักครั้ง ร้านค้าที่เห็นว่าตั้งอยู่ที่เดิม แต่ดูกี่ครั้งก็รู้สึกว่ามีความแตกต่างและดึงดูดให้เราโฉบเข้าไปหาครั้งแล้วครั้งเล่า แล้วยังมีร้านอาหารสุดโปรดที่กินครั้งไหนก็รู้สึกได้ว่าอร่อยไม่เคยเปลี่ยนแปลง และสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญที่ยิ่งดูหลายครั้งก็ยิ่งพบมุมมองใหม่ๆ พบความประทับใจที่รั้งเราชะเง้อมอง หรือตรึงเท้าให้ไม่ขยับเขยื้อนจากไปทุกครั้วที่กลับมายืนที่เดิม

"ซีอาน" คืออีกสถานที่หนึ่งที่ไปซ้ำกี่ครั้งก็รู้สึกว่าไม่เคยอิ่ม และคิดในใจว่าทำไมเวลาของการเดินทางถึงได้สั้นเสมอ และความสุขที่ได้มาก็ไม่เคยเพียงพอ จนทำให้คิดว่าถ้อยู่ได้นานกว่านี้ถ้าจะดี

ซีอานครั้งแรกของผมเกิดขึ้นเมื่อปี 2011 ตอนที่เมืองหลวงแห่งแรกของประเทศจีนนี้ได้เป็นเจ้าภาพจัดงานพืชสวนโลก ซึ่งจัดได้ยิ่งใหญ่อลังการกว่าครั้งใดตามสไตล์ของเมืองจีน และนอกจากพื้นที่การจัดงานแล้วที่มีการตกแต่งและพัฒนา ภูมิทัศน์ของตัวเมืองซีอานเองก็ได้รับการปรับปรุงให้สวยงามและเป็ยระเบียบมากยิ่งขึ้น ตั้งแต่ทางเดินตามฟุตปาธที่มีการปูพื้นและเพิ่มต้นไม้ เปลี่ยนแหล่งเสื่อมโทรมของเมืองให้เป็นปอดสำหรับประขาชนทุกคน โดยสร้างเป็นสวนสาธารณะขนาดใหญ่ พร้อมพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ ระบบบริการสาธารณะต่างๆ อาทิ รถโดยสารประจำทาง รถไฟ รถแท็กซี่ ก็ได้รับการปรับให้ดีขึ้นเพื่อต้อนรับงานและเพื่อให้อย่างถาวรต่อไปในอนาคต โดยเฉพาะโครงการรถไฟใต้ดินที่แม้จะเปิดใช้บริการไม่ทันช่วงงาน แต่หลังจากนั้นก็ดำเนินการจนแล้วเสร็จและเปิดใช้แล้วในปัจจุบัน นอกจากนี้ กำแพงเมืองซึ่งเป็นจุดสำคัญของเมืองเก่าซีอานก็ได้รับการบูรณะปฏิสังขรณ์ให้อยู่ในสภาพที่ดีขึ้นเพื่อต้อนรับนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกที่จะหลั่งไหลมามากขึ้น

นี่คือสิ่งดีๆ ที่เกิดขึ้นในเมืองโบราณซึ่งเคยเป็นราชธานีของราชวงศ์ยิ่งใหญ่ของจีนถึง 6 ราชวงศ์ ที่มีอายุรวมกันหลายพันปี จนก่อเกิดเป็นศูนย์กลางอารยธรรมลุ่มแม่น้ำเหลือง และเป็นต้นธารของเส้นทางสายไหมทางบกที่เชื่อมต่อโลกตะวันออกและตะวันตก

ซีอานในครั้งแรกเมื่อปีที่แล้วนั้น เนื่องจากมากับภาระหน้าที่ของการทำงานที่ต้องไปรายงานข่าวเกี่ยวกับการจัดงานพืชสวนโลก 2011 แต่ละวันนอกจากรายงานสภาพทั่วและความคึกคักของงานแล้ว ยังมีนัดสัมภาษณ์แน่นขนัดทั้งเจ้าหน้าที่ผู้จัดงาน กงสุลไทยประจำนครซีอาน เจ้าของผู้ออกแบบและสร้างศาลาไทยขึ้นอวดสายตาชาวโลกในพื้นที่จัดงาน ทำให้เวลาในครั้งนั้นหมดไปกับงานหลักเหล่านี้ แม้จะมีงานรองที่วางแผนกันไว้วว่าจะแนะนำสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ ของซีอานให้ถ้วนทั่วแล้ว แต่เวลาก็ไม่เพียงพอให้ทำได้ทุกอย่างที่ใจอยาก จึงได้แวะไปในสถานสำคัญที่อยู่ในตัวเมืองเพียงเท่านั้น

สิ่งแรกที่นักท่องเที่ยวไม่ควรพลาดก็คือ "หุยหมินเจีย" ถนนอาหารมุสลิมที่เต็มไปด้วยของอร่อยมากมาย โดยมี "เพ่าหมัว" ทั้งที่เป็นหยางโร่ว(เนื้อแพะ) และหนิวโร่ว(เนื้อวัว) ให้ได้ลิ้มลอง อาหารชนิดนี้น่าจะนับได้ว่าเป็นก๋วยเตี๋ยวชนิดหนึ่ง เพราะมีวุ้นเส้น และก้อนแป้งเล็กๆ ที่ราดด้วยน้ำซุปเนื้อสองชนิดที่กล่าวไปแล้วตามใจสั่ง พร้อมเสริฟเคียงด้วยกระเทียมดองและพริกดองบดละเอียด รับประทานแล้วอุ่นท้องยิ่ง แถมรสชาติของเผ็ดเปรี้ยวคุ้นลิ้นคนไทย

นอกจากนี้ก็มีของฝากท้องถิ่นประเภทต่างๆ เช่น ลูกวอลล์นัทนานาชนิด ขนมถั่วตัด และขนมต่างๆ ที่ทำจากน้ำตาล รวมไปถึงขนมกินเล่นเล็กๆ น้อยๆ ตามรถเข็นที่จอดเรียงรายอยู่ตามทาง ซึ่งเป็นที่ดึงดูดใจของสาวๆ ที่ชอบอะไรที่กระจุ๋มกระจิ๋มน่ารัก

รูป A

สิ่งที่ประทับคือบรรดาพ่อค้าแม่ค้าที่โพกผ้าฮิญาบหรือสวมหมวกกปิเยาะห์ต่างพูดภาษาอังกฤษกันได้คล่องแคล่ว ไม่ว่าจะอายุอานามปาเข้าไปรุ่นยายแล้ว แต่สื่อสารค้าขายด้วยภาษาสากลได้สบายๆ สมกับที่เป็นชาวเมืองของเมืองที่เคยเป็นศูนย์กลางของโลกมาก่อนจริงๆ

ถนนสายนี้นอกจากมีร้านค้าจำนวนมากรอคอยปล้นกระเป๋าของเราแล้ว บริเวณโดยรอบยังโบราณสถานที่สำคัญอีกหลายแห่ง อาทิ "หอระฆัง"(จงโหลว) ซึ่งถือได้ว่าเป็นจุดกึ่งกลางของเมืองโบราณ และ "หอกลอง" ที่ตั้งอยู่ทางเข้าถนนหุยหมิงเจีย ก็ตั้งตระหง่านให้ได้ขึ้นไปชมบรรยากาศเมืองในมุมสูง ซึ่งปัจจุบันคงแลเห็นไปไม่ได้ไกลนัก เพราะมีทั้งร้านแม็กโดนัลด์ สตาร์บั๊ก และร้านค้าแบรนด์เนมขึ้นมาบดบัง และเนื่องจากถนนสายนี้เป็นที่อยู่ของชาวมุสลิม จึงมีมัสยิดจำนวนมากมาย และหลายแห่งที่เป็นโบราณสถานของเมืองก็เปิดให้เข้าชมด้วย ซึ่งเสียค่าเข้าประมาณ 25 หยวนเท่านั้น (แต่สำหรับชาวมุสลิมจากทั่วโลกเข้าฟรี พิสูจน์มาแล้วจากน้องมุสลิมชาวไทยจากสายบุรี)

สิ่งถัดที่ไม่ควรพลาดในการสัมผัสกับเมืองโบราณซีอานก็คือกำแพงเมืองขนาดใหญ่ที่สามารถขึ้นไปเดินเล่น หรือเช่าจักรยานขี่ด้านบนสันกำแพงก็ได้ เพราะมีความกว้างราวสิบกว่าวา ส่วนความยาวนั้นไม่ต้องพูดถึง เพราะขนาดว่ามีบริการจักรยานให้เช่า และรถไฟฟ้าพานั่งชมโดยรอบก็แสดงให้เห็นแล้วว่าถ้าเดิน "ต้องเหนื่อยแน่ๆ" สนนราคาการขึ้นไปชมบรรยากาศเมืองสมัยจักพรรดิจิ๋นซีอยู่ที่ 40 หยวน ไม่ถูกไม่แพง ส่วนราคาค่าเช่าจักรยานตก 100 นาที ต่อ 60 หยวน ส่วนรถกอล์ฟก็ใกล้เคียงกัน

แต่ขอแนะนำว่าใช้แรงเท้าของเราเดินดีที่สุด เพราะสามารถเห็นทุกมุมมองของเมืองแบบช้า เก็บได้ทุกบรรยากาศ เหนื่อยที่ไหนก็นั่งพักตรงนั้น เพราะมีม้ายาวให้นั่งตลอดทาง ห้องน้ำก็มีไว้บริการหลายจุด ตัวอาคารจำนวนมากภายในตัวเมืองยังถูกอนุรักษ์ไว้อย่างดี ส่วนด้านคูน้ำรอบกำแพงก็ถูกปรับให้เป็นสวนสาธารณะที่ร่มคึ้มไปด้วยด้วยแมกไม้นานาพันธุ์ รวมถึงดงต้นทับทิมที่เรียงรายไปตลอดกำแพง จนได้รับการยกย่องให้เป็นพืชสัญลักษณ์ประจำเมือง

และเมื่อมาถึงตัวเมืองซีอานแล้ว ก็ไม่ควรพลาดการไปสักการะพระธาตุ "ต้าเหยี่ยนถ่า" ซึ่งอยู่นอกกำแพงเมืองโบราณไปทางทิศใต้ไม่ไกลนัก แถมใกล้ๆ กันยังมีพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ซีอานด้วย

"ต้าเหยี่ยนถ่า" เป็นพระธาตุสำคัญของบรรดาพุทธศาสนิกชน เพราะว่าเป็นที่เก็บคัมภีร์พระไตรปิฎก เมื่อครั้งที่พระถังซัมจั๋งเดินทางไปอัญเชิญมาจากดินแดนตะวันตก ซึ่งก็คืออินเดียในปัจจุบัน ในยามเย็นที่นี่จะแน่นขนัดไปด้วยนักท่องเที่ยวและชาวเมืองที่มาชมสวมน้ำพุที่จะเปิดประกอบแสงสีในช่วงโพล้เพล้ตะวันกำลังจะตกดิน นับเป็นฉากด้านหน้าที่อัศจรรย์เมื่อประกอบกับองค์พระธาตุที่ตั้งเด่นอยู่ด้านหลัง

การเดินทางจากตัวเมืองสามารถนั่งรถเมล์สาย 906 จากประตูใต้ หรือเหมาแท็กซี่ไปก็ได้ เพราะไม่ไกลมากนัก ส่วนผู้ที่เหน็ดเหนื่อยจากการเดินทอดน่องท่องเมืองโบราณมาทั้งวัน ในยามย่ำเย็นขอแนะนำให้ตรงดิ่งไปที่หนานเหมิน(ประตูใต้) เพราะที่นั่นมีถนนบาร์ชื่อดังของเมือง ซึ่งตั้งอยู่ทั้งปีกทางตะวันตกและตะวันออกของประตู แต่ถ้าจะให้ดีถนนบาร์ฝั่งปีกตะวันตกดีที่สุด และยังมีบาร์แห่งหนึ่งโดดเด่นที่มีการเล่นดนตรีสดทั้งเพลงจีนและสากล แต่ที่แปลกที่สุดคือนักดนตรีจะยืนเล่นหันหน้าเข้ากำแพงและหันหลังให้กับคนดู ทำให้ใครผ่านไปมาต่างต้องหยุดดูการแสดงแปลกประหลาดนี้

นี่คือสถานที่ในตัวเมืองที่พลาดชมไม่ได้หากมาถึงซีอาน แม้จะมีเวลาน้อยสักเพียงใด ก็น่าจะพอแบ่งสรรไปชมได้ทั้งหมดภายในวันสองวัน แต่ถ้ามีเวลามากยิ่งเป็นการดี จะได้ไม่มาเสียใจภายหลังว่าทำไมถึงไม่สามารถอยู่ได้นานกว่านี้

แต่ไม่ว่าอย่างไร หากได้กลับมาซีอานอีกี่ครั้งต่อกี่ครั้งก็ย่อมมีความประทับใจใหม่ๆ เสมอ จนรู้สึกว่ายังไงก็ไม่อิ่มหนำ เพราะว่าได้หลงรักความหลากหลายของเมืองนี้ไปแล้ว

พัลลภ สามสี