คนจีนใส่ใจดูแลเท้ามากเป็นพิเศษ เพราะเท้าเป็นศูนย์รวมของประสาท บางคนถึงขั้นเทียบเคียงว่าเท้าคือหัวใจดวงที่สองที่ต้องดูแลให้ดี ถ้าเราสังเกตตลาดจีน เราจะเห็นผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวกับการดูแลเท้ามากมาย ตั้งแต่ถังแช่เท้าธรรมดาไปจนถึงถังแช่เท้านิวไฮเทค ครีมบำรุงเท้า แผ่นรองเท้า อุปกรณ์ดูแลเท้าเฉพาะส่วน เหล่านี้ล้วนเพื่อทำให้เท้าของเราได้ผ่อนคลายสบาย ๆ หลังทำงานหนักมาทั้งวัน

สิ่งที่ง่ายที่สุดสำหรับการดูแลเท้าหลังจากที่โหมใช้งานหนักกันมาตลอดทั้งวันแล้วก็คือช่วงค่ำ คนจีนมักแช่เท้าด้วยน้ำอุ่นประมาณครึ่งชั่วงโมง เช็ดให้แห้ง นวดคลึงเบา ๆ ด้วยครีม ก่อนเข้านอน การทำอย่างนี้นอกจากจะทำให้เท้าผ่อนคลาย เลือดหมุนเวียนได้ดีแล้ว นัยว่ายังช่วยให้นอนหลับสบายได้ง่ายยิ่งขึ้น

ที่กรุงปักกิ่ง มีสถานที่แห่งหนึ่ง มีชื่อเสียงโด่งดังในด้านการดูแลรักษาเท้ามากว่าร้อยปี ชื่อชิงหวาฉือ ก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ.1905 สมัยนั้นบรรดาขุนนางเข้าเฝ้าฮ่องเต้เพื่อกราบบังคมทูลถวายรายงาน ตามประเพณีปฏิบัติจะต้องยืน ซึ่งใช้เวลาหลายชั่วโมง เมื่อเสร็จจากการเข้าเฝ้าก็มักจะพากันไปผ่อนคลายในสถานที่อาบน้ำชิงหวาฉือ ซึ่งเดิมทีอยู่ตรงประตูเฉียนเหมิน ที่นี่จะเป็นทั้งสถานที่อาบน้ำ สถานที่ดูแลรักษาเท้าที่มีทั้งการตัดเล็บ การรักษาโรคเกี่ยวกับเท้า ปัจจุบันชิงหัวฉือได้ย้ายมาอยู่ที่ถนนหูฟางลู่ทางใต้กรุงปักกิ่ง เป็นกิจการของรัฐ มีอาคารที่ทำการเป็นตึก 6 ชั้นขนาดใหญ่ และยังมีพื่นที่บริการบางส่วนอยู่ในอาคารบริเวณใกล้เคียงกันด้วย

ชิงหวาฉือ มีบริการด้านต่าง ๆ ทั้งสถานที่อาบน้ำ เสริมความงาม การรักษาสุขภาพด้วยแพทย์แผนจีน และการดูแลรักษาเท้า

ในส่วนของการดูแลรักษาเท้า มีเจ้าหน้าที่ให้บริการกว่า 50 คน ดิฉันได้พูดคุยกับหมอหวัง ลี่ หวา ซึ่งทำงานที่นี่มากว่า 30 ปี และเคยดูแลรักษาเท้าให้ทั้งผู้นำประเทศต่าง ๆ ที่มาเยือนจีนหลายประเทศ ดารา นักร้อง หมอหวังเล่าว่า ผู้ป่วยที่มาหาเป็นโรคเกี่ยวกับเท้าตั้งแต่ระดับธรรมดาอย่างหูด เล็บขบ จนกระทั่งถึงขั้นหนักเป็นแผล เกิดเชื้อรา เล็บเท้าเป็นสีดำ เป็นต้น ที่นี่จะเน้นการรักษาด้วยการแพทย์แผนจีน มียาที่ใช้รักษาโรคเกี่ยวกับเท้านับร้อยชนิด

เดิมทีเราคิดว่าลูกค้าของที่นี่น่าจะเป็นคนกลางคนขึ้นไปเป็นส่วนใหญ่ ที่ไหนได้ พอไปชิงหวาฉือจึงรู้ว่า เด็กและเยาวชนก็เป็นโรคเกี่ยวกับเท้า กันมาก สังเกตได้จากช่วงนี้ซึ่งเป็นช่วงปิดเทอม ลูกค้าที่เป็นเด็กและเยาวชนมาใช้บริการกันมาก บางคนมาอย่างกลัว ๆ แต่หมอที่นี่ฝีมือดี ไม่มีใครร้องไห้สักคน

กระบวนการเริ่มต้นในการรักษาคือ ผู้ช่วยหมอจะดูคร่าว ๆ ก่อนว่า เป็นอะไร จากนั้นก็จะให้แช่เท้าด้วยน้ำอุ่นประมาณ 20 นาที เช็ดเท้าให้แห้ง ทีนี้หมอก็จะตรวจอย่างละเอียดและเริ่มทำการรักษา อุปกรณ์สำคัญที่ใช้ในการรักษานอกจากยาจีนแล้ว สิ่งที่ขาดไม่ได้เลยคือเครื่องมือทำเล็บขนาดต่าง ๆ ที่มีทั้งความแหลมและคม แต่ผู้ใช้ใช้อย่างเชี่ยวชาญ ทำให้ผู้รับบริการไม่เจ็บปวด

แต่ละวันชิงหวาฉือจะต้อนรับลูกค้าที่มารักษาเท้าหลายร้อยคนโดยจะเปิดทำการตั้งแต่ 08.30 น.- 19.30 น.

นอกจาก ร้านดูแลรักษาเท้าที่นี่แล้ว ในปัจจุบันยังมีร้านลักษณะนี้เปิดให้บริการอีกหลายเจ้า แต่ละเจ้าล้วนขยายสาขาให้บริการเพิ่มขึ้น สังเกตดูว่าร้านขนาดย่อมจะมีเตียงให้บริการ ประมาณ 7-10 เตียง และมีลูกค้าแน่นทุกวัน

ดิฉันเคยไปที่ร้านรักษาเท้าข้าง ๆ ซีอาร์ไอ พบเพื่อนชาวจีนที่เขามีปัญหาเชื้อรา และเป็นแผลที่กลางฝ่าเท้า ชนิดที่ว่า แผลใหญ่ ลึก น่ากลัวมาก สองวันก่อนเจอกัน ถามว่าเป็นไง เขาบอกว่าหายสนิทเป็นปลิดทิ้งตอนนี้เขามีความสุขมาก พร้อมกับหันมาดูแลเท้าอย่างจริงจัง

แล้วเราล่ะ สนใจเท้าขนาดไหน?