สำนวนจีนสมัยโบราณเคยกล่าวไว้ว่า ความศรัทธานั้นสามารถทำได้ทุกอย่างแม้กระทั่งย้ายภูเขา สำนวนนั้นได้พิสูจน์ได้ว่าเป็นความจริงแล้วในปัจจุบัน เพราะมีลุงชาวนา 2 คนอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีนได้เป็นผู้พลิกโฉมภูเขาหัวล้านแห้งแล้งให้กลายเป็นภูเขาที่อุดมสมบูรณ์

ลุงฉี เจี้ยนฉวน ชาวนาอายุ 71 ปี อยู่ที่เขตชนบทหลินเต่า มณฑลกานซู่ ได้ใช้ความเพียรพยายามกว่า 10 ปีในการพลิกผืนดินที่แห้งแล้งทั้งภูเขาขนาด 666.62 เฮกตาร์ให้กลายเป็นผืนดินที่ใช้ประโยชน์ทางการเกษตรได้ จากข้อมูลทั่วไป หลินเต่าเป็นเขตชนบทที่แห้งแล้งมาก และตั้งอยู่ในเมืองติ๋งซี่ ซึ่งเป็นเขตยากจนที่สุดของภูมิภาคนี้ นอกจากนั้น เมื่อ 30 ปีก่อน ผู้เชี่ยวชาญของสหประชาชาติได้เคยมาสำรวจและกล่าวไว้ว่า เมืองติ๋งซี่เป็นเมืองที่ขาดแคลนแม้กระทั่งปัจจัยแวดล้อมขั้นพื้นฐานและเป็นอุปสรรคต่อการดำรงชีวิตอยู่ของมนุษย์ที่จะอาศัยอยู่รอดได้ในเขตนี้

กิจวัตรประจำวันของลุงฉี

ถึงแม้ในช่วงแรกที่ลุงฉีเริ่มปรับปรุงและฟื้นฟูผืนดินนั้น ชาวบ้านในละแวกเดียวกันได้แต่ยืนมองด้วยสายตาสมเพช บ้างก็หัวเราะเยาะ บ้างก็มองว่าลุงฉีนั้นเสียสติไปแล้ว และเรียกลุงฉีว่า "ลุงโง่ย้ายภูเขา" ตามนิทานปรัมปราของจีนที่เล่าสืบต่อกันรุ่นต่อรุ่นเกี่ยวกับชายแก่ผู้หนึ่งพยายามจะย้ายภูเขาด้วยการขุดดินและหินทีละนิด แล้วแบกใส่ตระกร้าไปถมอีกแห่งหนึ่ง ท่ามกลางเสียงหัวเราะถากถางจากเพื่อนบ้าน ชายแก่คนนี้ก็ไม่ยี่หระมีแต่ยิ่งมุ่งมั่นทำทุกวัน ยังได้ฝากฝังไว้กับลูกหลานหากเขาตายไป ลูกหลานต้องรับช่วงต่อทำต่อไปจนสำเร็จ กระทั่งวันหนึ่ง เทพเจ้าภูเขาเห็นถึงความมุ่งมั่นและศรัทธาจึงช่วยย้ายภูเขาเป็นการสำเร็จ และประธานาธิบดีเหมา เจ๋อตงก็ได้นำนิทานปรัมปรานี้มาเขียนและเผยแพร่เพื่อเป็นคติสอนใจประชาชนในปี 1945 พร้อมกล่าวว่า การงานใดๆ จะสำเร็จได้ต้องใช้ความพยายามและศรัทธา

สถานการณ์และบรรยากาศแวดล้อมของลุงฉีนั้น ก็ไม่ต่างจากนิทานปรัมปรานี้เท่าไรนัก แต่ลุงฉีก็มุ่งมั่นและศรัทธา โดยลุงฉีไปสร้างกระท่อมเล็กๆ เลี้ยงแพะ และปลูกผักผลไม้ต่างๆ ในภูเขาเพื่อจะได้มีเวลาทำงานอย่างเต็มที่ และจะกลับบ้านทุกๆ 2-3 เดือนเท่านั้น เมื่อเวลาผ่านไป ชาวบ้านเริ่มสังเกตเห็นถึงความเปลี่ยนแปลง จากผืนดินอันแห้งแล้งได้กลายเป็นสีเขียว นั่นคือ ผลกำไรที่ลุงฉีเฝ้าเพียรพยายามนานนับสิบปี และหากลุงฉีตายไปก็จะมีลูกหลานมาสานต่อความศรัทธานี้ต่อไปเฉกเช่นชายแก่ในนิทานปรัมปราเช่นกัน

ถัดจากเขตชนบทหลินเต่าไม่ไกลนักในเมืองเดียวกัน ที่เขตชนบทยู่กงก็มีชายคนหนึ่งชื่อว่า "หวัง ย่งรุ่ย" ซึ่งได้เฝ้าเพียรพยายามพลิกผืนดินที่แห้งแล้งด้วยการปลูกต้นไม้ร่วมกว่า 30 ปี เริ่มจากปี 1980 เขาได้รับมอบหมายตำแหน่งผู้จัดการโครงการพลิกฟื้นผืนดินที่แห้งแล้ง และค้นพบว่า พื้นที่นี้แห้งแล้งมากจนไม่สามารถเพาะปลูกอะไรได้เลย แต่เขาก็ยังต้องการจะปลูกพืชคลุมดินเล็กๆ น้อยๆ เพื่อเป็นอาหารให้กับสัตว์บ้าง พบว่า พืชพวกนี้ก็สามารถเติบโตได้ ถึงแม้ว่าจะไม่ได้ผลเต็มร้อยนัก แต่อย่างน้อยก็ทำให้ความหวังที่ริบหรี่ ค่อยๆ เปล่งแสงออกมาให้หัวใจได้พองโตบ้าง เขาจึงเริ่มปลูกต้นไม้เพิ่มมากขึ้นทุกวัน หากมีต้นไหนตายลง ก็จะรีบปลูกเพิ่มเป็น 2-3 เท่าของต้นไม้ที่ตายลง จนทางการท้องถิ่นได้เห็นถึงความสำคัญในสิ่งที่เขาทำ จึงให้การสนับสนุนและพัฒนาเป็นโครงการของเมืองติ๋งซี่ โดยสร้างท่อส่งน้ำมายังพื้นที่ปลูกต้นไม้เพื่อจะได้ง่ายต่อการรดน้ำและดูแลมากขึ้น สักวันหนึ่งผืนดินแห่งนี้จะกลายเป็นสีเขียว และวันนั้นความฝันของหวังก็จะเป็นจริง

อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าจะมีอุปสรรคมากแค่ไหนและยากเกินจะแก้ไขเปลี่ยนแปลงเพราะเป็นปัจจัยทางธรรมชาติ แต่ก็ไม่เกินความสามารถและความศรัทธาของมนุษย์ไปได้ ถ้าเรายังมีความศรัทธากับสิ่งที่เรากระทำ ชาย 2 คนนี้ไม่เพียงแต่ปลูกต้นไม้เพื่อพลิกผืนดินให้กับท้องถิ่นของตนเท่านั้น เขายังได้ปลูกความศรัทธาให้กับจิตใจของผู้คนในสังคมที่ละเลยและเพิกเฉยต่อความศรัทธาและมุ่งมั่นของมนุษย์ในปัจจุบันด้วย

สุชารัตน์ สถาพรอานนท์