เก่าเล่าไป ใหม่บอกมา:โน๊ตบุ๊คประจำกายขุนนางจีน "ฮู่ป่าน"
  2012-01-03 18:46:03  cri

ฮู่ป่าน(笏板) หรือแผ่นป้ายเตือนความจำของเหล่าขุนนางจีนสมัยโบราณ เทียบได้กับสมุดจดบันทึกที่ต้องถือพกติดตัวไปทุกครั้งที่มีการเรียกเข้าประชุม ถวายรายงานเหตุบ้านการเมืองต่างๆ ต่อเบื้องพระพักตร์ฮ่องเต้ในพระราชวัง ซึ่งเหล่าขุนนางทั้งหลายจะใช้สองมือยกแผ่น "ฮู่ป่าน" นี้ขึ้นสูงระดับหน้าตอนถวายรายงาน โดยบนแผ่นป้ายนี้อาจมีการเขียนบันทึกเนื้อหาที่ต้องการจะกราบทูล และเมื่อกราบทูลเสร็จเรียบร้อยแล้วก็จะเก็บเหน็บไว้ที่เอว ซึ่งรวมถึงใช้จดบันทึกพระราชประสงค์ หรือพระราชดำรัสต่างๆ ของฮ่องเต้ เปรียบเสมือนแผ่นป้ายกันลืมชิ้นสำคัญของเหล่าขุนนางจีนนั่นเอง

ตามบันทึกโบราณ "หลี่จี้ (礼记)" มีบันทึกไว้ว่า ขนาดของแผ่นป้าย "ฮู่ป่าน" นี้ มีความยาว 2ฟุต6นิ้ว กว้าง 3นิ้ว แต่เนื่องจากหน่วยวัดสมัยโบราณ จะมีขนาดเล็กหรือสั้นกว่าเมื่อเทียบกับปัจจุบัน คือ 1ฟุตโบราณจะเท่ากับ 19.7เซนติเมตรในปัจจุบัน ดังนั้นความยาวดังกล่าวที่ว่า 2ฟุต 6นิ้ว จึงมีความยาวประมาณ 51.22 เซนติเมตร ซึ่งการถือฮู่ป่านนี้จะมีใช้เฉพาะสำหรับผู้มียศฐาบรรดาศักดิ์เท่านั้น คนทั่วไปไม่สามารถถือครองนับเป็นความผิดฐานละเมิด

"หลี่จี้" เป็นบันทึกเก่าแก่โบราณของจีน จึงคาดการณ์ได้ว่า น่าจะมีการใช้ ฮู่ป่าน ก่อนยุคสมัยชุนชิว ราวราชวงศ์ซาง(1711-1066 ปีก่อนค.ศ.) หรือราชวงศ์โจวตะวันตก(1066-771ปีก่อนค.ศ.) ซึ่งในอดีตนับตั้งแต่ฮ่องเต้ลงมาจนถึงขุนนางต่างมีธรรมเนียมกำหนดถือครองฮู่ป่าน โดยอาศัยความต่างในเรื่องของวัสดุที่ใช้ทำ เป็นตัวกำหนดความต่างของสถานะบรรดาศักดิ์ คือ ฮ่องเต้จะถือ "ฮู่หยก" เชื้อพระวงศ์องค์ชายถือ"ฮู่งาช้าง" และเหล่าขุนนางผู้ทรงความรู้ผ่านการสอบคัดเลือกแล้วนั้น ถือฮู่ที่ทำจากหนวดปลาฉลาม ซึ่งต่อมาในรัชสมัยฮ่องเต้อู่เต๋อปีที่สี่ ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์ถัง(ครองราชย์ค.ศ.618-627) มีพระราชกำหนดว่า ขุนนางตั้งแต่ระดับห้าขึ้นไปจะใช้ ฮู่ที่ทำจากงาช้าง ตั้งแต่ระดับหกลงไปให้เป็นฮู่ที่ทำจากไม้ไผ่ ต่อมาในสมัยราชวงศ์หมิงได้มีการเปลี่ยนแปลงข้อกำหนดนี้เป็นว่า ขุนนางตั้งแต่ระดับห้าขึ้นไปยังคงใช้ฮู่งาช้าง แต่ระดับห้าลงไปนั้นไม่ต้องมี และพอถึงสมัยราชวงศ์ชิง เนื่องจากมีความต่างในเรื่องของขนบธรรมเนียบประเพณี ข้อกำหนดดังกล่าวเกี่ยวกับฮู่ป่านจึงได้ถูกยกเลิก ไม่มีการถือใช้อีกต่อไป แต่ยังมีคนที่นิยมชมชอบหามีเก็บไว้เป็นของสะสม

ในอดีต "ฮู่ป่าน" นอกจากใช้เป็นเครื่องมือช่วยจำจดเรื่องราว น้อมรับพระบรมราชโองการจากฮ่องเต้ของเหล่าขุนนางจีนแล้ว การยกแผ่นฮู่ป่านขึ้นบังหน้าเวลากราบทูล ยังใช้เป็นเครื่องหมายแสดงถึงการนอบน้อมคารวะ เจียมเนื้อเจียมตัวของเหล่าขุนนาง ที่มิบังอาจสบเบื้องพระพักตร์ฮ่องเต้โดยตรงได้นั่นเอง

เก่าเล่าไปใหม่บอกมา โดย วังฟ้า 羅勇府

ลิงค์ที่เกี่ยวข้อง
ตอบคำถามออนไลน์
ทบทวนรายการน่าสนใจ
ภาพยอดฮิต
เว็บไซต์ึเพื่อนซีอาร์ไอ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Play Stop
© China Radio International.CRI. All Rights Reserved.
16A Shijingshan Road, Beijing, China. 100040