มังกรขุยหลงขุยชือในรูปลักษณ์ต่างๆ
จากการจำแนกชนิดของมังกรตามจำนวนนิ้ว สามารถแบ่งพัฒนาการทางรูปลักษณ์ของมังกรจีน ออกได้เป็น 4 ยุค ดังนี้
ยุคแรก-ขุยหลง เริ่มนับจากยุควัฒนธรรมหย่างเสา ต้าซี ชวีเจียหลิ่ง ต้าเวิ่นโขว่ หลงซัน ย่างสู่ยุคราชวงศ์ซาง(1711-1066 ปีก่อนคริสตกาล) และโจว (1066-256ปีก่อนคริสตกาล) เรื่อยต่อมาถึงราชวงศ์ฉิน(221-206ปีก่อนคริสตกาล) และฮั่น(206-220ปีก่อนคริสตกาล) โดยมังกรขุยหลง มีลักษณะเหมือนจระเข้ตัวโค้งหรือเหมือนกับจิ้งจกตัวใหญ่ยักษ์ หนึ่งขาสี่เล็บ ยุคราชวงศ์ซาง ยังคงมีหนึ่งขาแต่เป็นสองหรือสี่เล็บ ยุคราชวงศ์ซางตอนกลางและปลายปรากฏมังกรขุยหลง ขุยชือ ขุยเฟิง ถูกจำแนกแยกออกเป็นหกชนิด แต่ถือว่ามีต้นกำเนิดเดียวกันมีขุยหลงเป็นหลัก ยึดถือรูปแบบสืบทอดถึงยุคราชวงศ์โจวตะวันตก (1066-771ปีก่อนคริสตกาล) ได้มีการนำมังกรขุยหลงและขุยชือผนวกเข้าด้วยกันเกิดเป็นอีกหนึ่งรูปลักษณ์ใหม่ ที่มีหนึ่งขา ลักษณะโค้งวงพระจันทร์สองนิ้วเท้า
มังกรอิงหลงบนแป้นตราประทับ ภาพจากจงกั๋วโซวฉางหว่าง shoucang888.com
ยุคสอง-อิงหลง แนวคิดเกี่ยวกับมังกรอิงหลงมีมาแล้วเนิ่นนานนับแต่สมัยราชวงศ์ซางและโจว แต่หากแบ่งตามยุคศิลปะ จะเริ่มจากสมัยราชวงศ์ฉิน รุ่งเรืองในราชวงศ์ฮั่น สืบเนื่องไปถึงราชวงศ์สุย(ค.ศ.581-618) และถัง(ค.ศ.618-907) โดยทั่วไปแล้วมีสามนิ้ว
ยุคสาม-หวงหลง เริ่มจากสมัยราชวงศ์ถัง ราชวงศ์ซ่ง(ค.ศ.960-1279) จิน(ค.ศ.1115-1234) หยวน(ค.ศ.1206-1368) ซึ่งภาพลักษณ์พื้นฐานของมังกรถูกกำหนดแน่ชัด โดยทั่วไปมีนิ้วเท้าสามนิ้ว และรุ่งเรืองถึงขีดสุดในสมัยราชวงศ์หมิง(ค.ศ.1368-1644) และชิง(ค.ศ.1616-1911) ซึ่งลักษณะกรงเล็บโดยทั่วไปแล้วจะมีสี่นิ้วหรือห้านิ้ว ทั้งนี้ การกำหนดให้มังกรห้านิ้วใช้สำหรับเชื้อพระวงศ์นั้น ถูกกำหนดขึ้นในสมัยราชวงศ์หยวนเป็นต้นมา ของราษฎร์ทั่วไปจะมีได้เพียงสามนิ้วหรือสี่นิ้วเท่านั้น
ยุคสี่-รีเทิร์น นับจากหลังราชวงศ์ชิงเป็นต้นมาถึงปัจจุบัน เนื่องจากความสัมพันธ์ระหว่างมังกรกับระบอบศํกดินาถูกแยกออกจากกันแล้ว ดังนั้นจำนวนนิ้วเท้าของมังกรสามารถเลือกได้ตามใจชอบว่าจะให้มีสาม สี่ หรือห้านิ้วก็ได้ แต่เพราะในอดีตมังกรห้านิ้วมีสถานะที่พิเศษแตกต่าง จึงได้รับความนิยมจากคนทั่วไปมากกว่า และเนื่องเพราะอดีตในช่วงยุคราชวงศ์ถังประเทศญี่ปุ่นมีการไปมาหาสู่แลกเปลี่ยนกับจีนบ่อยๆ ซึ่งมังกรจีนในยุคนั้นมีสามนิ้ว มังกรญี่ปุ่นจึงรับเอาวัฒนธรรมความนิยมแบบสามนิ้วไป ต่อมาภายหลังเริ่มนิยมมังกรสี่นิ้วในจีนก็เป็นช่วงที่จีนปิดประเทศ ตัดขาดการติดต่อไปมาหาสู่กับญี่ปุ่นแล้ว ส่วนประเทศเกาหลีในอดีตเดิมทีขึ้นอยู่กับจีนมาก่อน เมื่อผู้ปกครองจีนในยุคนั้นเริ่มกำหนดนิยามให้มังกรห้านิ้วเป็นตัวแทน ย่อมไม่ปล่อยให้ประเทศภายในอาณานิคมยกระดับเสมอใช้มังกรห้านิ้วเทียบเท่า มังกรเกาหลีจึงสามารถมีได้เพียงสี่นิ้ว ด้วยเหตุนี้เมื่อขุดรากลึกลงไปจะพบว่า มังกรของญี่ปุ่นและเกาหลีสะท้อนให้เห็นถึงพัฒนาการความเป็นมาของมังกรจีนนั่นเอง
เก่าเล่าไปใหม่บอกมา โดย วังฟ้า 羅勇府